Sponsorlu Bağlantılar
Yönetim şekilleri ve özellikleri nedir - Devletlerin yönetim şekilleri
Totalitarizm:
Küçükbir politik grubun önemli bütün yetkileri tekelinde toplayarak, demokratik olmayan bir biçimde, devletçilikle ve sıkı birdenetim rejimiyle toplumuyönetmesiakımıveuygulamasıdır.
Teokrasi
Yasama, yürütme veyargıfonksiyonlarınailişkin bütün devletgücünün, ancak ilâhî kaynaklı olması halinde meşruiyet vehukukîlik kazanacağını savunan ve bu gücün sadece Tanrı’nın yeryüzündekivekiller tarafından kullanılabileceğini öngören teoriyi ifade eder.
Federasyon
Birden fazla devletin kendi istekleriyle bir araya gelerek dışarıya karşı tekbirsiyasalgüç olarak görülmeleri ve bu amaçla kurdukları örgütünoluşturan devletlerin üzerinde olması; iç işlerinde ise, gene aralarındaki anlaşmaya göre genişveya dar ölçüde özerk olmaları. Bu devlet içinde yaşayançeşitli uluslar da büyükbir özerklik içinde ama aynıdevlet içinde dışarıya karşı birliklerini bozmadan yaşamlarını sürdürebilirler.
Konfederasyon
Bağımsız devletler tarafından, egemenliklerini muhafaza etmek şartıyla, ortakve sınırlı menfaatlerini sağlamak maksadıyla, bir antlaşma ile kurulan devletler topluluğudur. Konfederasyonda, devletler ancak belli ve sınırlı maksatlarla birleşmişlerdir. Konfederasyonu meydana getiren konfedere devletlerin devletlik vasfı, konfederasyon halinde de devameder. Ortak menfaatlerini gerçekleştirmeye yarayacak nispette birişbirliği yaparlar; bunun dışında müstakil devlet sıfatlarını, hakve vazifelerini tamamıyla korurlar.
Monarşi
Bir hükümdarın devletbaşkanı olduğu biryönetim biçimidir. Bir monarşiyi diğer yönetim biçimlerinden ayıran en önemliözellik, devletbaşkanının bu yetkiyi yaşamıboyunca elinde bulundurmasıdır.
Oligarşi
Sadece belirli bir zümrenin birülkeyiyönetmesiyle ortaya çıkanyönetim biçimidir. Genelde yönetimdekigrup, askeri, siyasiveyamaddi olarak ülkenin önde gelen gruplarındanbirisidir. Bazısiyasetbilimciler, yönetim şekli ne olursa olsun, herdevletinyönetimindemutlakabir oligarşi olduğunu belirtirler.
Doğrudan Demokrasi
Doğrudan hükümet de denilen doğrudan demokrasi, halkınegemenliğini bizzat ve doğrudan doğruya kullandığıdemokrasi tipidir. Doğrudan demokraside devlet için gerekliolan bütün kararlar, yurttaşlartopluluğu tarafından aracısız ve temsilcisiz olarak bizzat alınırlar. Doğrudan demokrasi, halkınhalk tarafından yönetilmesini öngörmektedir. Dolayısıyla doğrudan demokrasi sistemi, demokrasinin ideal anlamına en yakınolan sistemdir.
TemsiliDemokrasi
Demokratikülkelerdemilletinegemenlikhakkını doğrudan değil de, seçtiği temsilciler (milletvekilleri) aracılığıyla kullandığıbirdemokrasiuygulamasıdır. Genelliklenüfusu yüksek ülkelerdekullanılır.
Mutlakiyet
Bir hükümdarın kayıtsız şartsız idaresialtındabulunanhükümet şeklidir. İdareyi elinde bulunduran mutlak hâkimdir ve kimseye hesapvermez. İktidar mirasyoluylaalınabildiğigibi seçimle de olabilir.
Despotluk
Hiçbir yasayabağlı kalmaksızın ve buyrukçunun çıkarından başka hiçbir amaç gözetmeksizin, zorbaca uygulananve buyruklara dayalıyönetim biçimidir.
Meşrutiyet
Hükümdarların mutlak yetkilerinin birbölümünü anayasal kurumlara ve meclise devrettiği yönetim biçimidir.
Totalitarizm:
Küçükbir politik grubun önemli bütün yetkileri tekelinde toplayarak, demokratik olmayan bir biçimde, devletçilikle ve sıkı birdenetim rejimiyle toplumuyönetmesiakımıveuygulamasıdır.
Teokrasi
Yasama, yürütme veyargıfonksiyonlarınailişkin bütün devletgücünün, ancak ilâhî kaynaklı olması halinde meşruiyet vehukukîlik kazanacağını savunan ve bu gücün sadece Tanrı’nın yeryüzündekivekiller tarafından kullanılabileceğini öngören teoriyi ifade eder.
Federasyon
Birden fazla devletin kendi istekleriyle bir araya gelerek dışarıya karşı tekbirsiyasalgüç olarak görülmeleri ve bu amaçla kurdukları örgütünoluşturan devletlerin üzerinde olması; iç işlerinde ise, gene aralarındaki anlaşmaya göre genişveya dar ölçüde özerk olmaları. Bu devlet içinde yaşayançeşitli uluslar da büyükbir özerklik içinde ama aynıdevlet içinde dışarıya karşı birliklerini bozmadan yaşamlarını sürdürebilirler.
Konfederasyon
Bağımsız devletler tarafından, egemenliklerini muhafaza etmek şartıyla, ortakve sınırlı menfaatlerini sağlamak maksadıyla, bir antlaşma ile kurulan devletler topluluğudur. Konfederasyonda, devletler ancak belli ve sınırlı maksatlarla birleşmişlerdir. Konfederasyonu meydana getiren konfedere devletlerin devletlik vasfı, konfederasyon halinde de devameder. Ortak menfaatlerini gerçekleştirmeye yarayacak nispette birişbirliği yaparlar; bunun dışında müstakil devlet sıfatlarını, hakve vazifelerini tamamıyla korurlar.
Monarşi
Bir hükümdarın devletbaşkanı olduğu biryönetim biçimidir. Bir monarşiyi diğer yönetim biçimlerinden ayıran en önemliözellik, devletbaşkanının bu yetkiyi yaşamıboyunca elinde bulundurmasıdır.
Oligarşi
Sadece belirli bir zümrenin birülkeyiyönetmesiyle ortaya çıkanyönetim biçimidir. Genelde yönetimdekigrup, askeri, siyasiveyamaddi olarak ülkenin önde gelen gruplarındanbirisidir. Bazısiyasetbilimciler, yönetim şekli ne olursa olsun, herdevletinyönetimindemutlakabir oligarşi olduğunu belirtirler.
Doğrudan Demokrasi
Doğrudan hükümet de denilen doğrudan demokrasi, halkınegemenliğini bizzat ve doğrudan doğruya kullandığıdemokrasi tipidir. Doğrudan demokraside devlet için gerekliolan bütün kararlar, yurttaşlartopluluğu tarafından aracısız ve temsilcisiz olarak bizzat alınırlar. Doğrudan demokrasi, halkınhalk tarafından yönetilmesini öngörmektedir. Dolayısıyla doğrudan demokrasi sistemi, demokrasinin ideal anlamına en yakınolan sistemdir.
TemsiliDemokrasi
Demokratikülkelerdemilletinegemenlikhakkını doğrudan değil de, seçtiği temsilciler (milletvekilleri) aracılığıyla kullandığıbirdemokrasiuygulamasıdır. Genelliklenüfusu yüksek ülkelerdekullanılır.
Mutlakiyet
Bir hükümdarın kayıtsız şartsız idaresialtındabulunanhükümet şeklidir. İdareyi elinde bulunduran mutlak hâkimdir ve kimseye hesapvermez. İktidar mirasyoluylaalınabildiğigibi seçimle de olabilir.
Despotluk
Hiçbir yasayabağlı kalmaksızın ve buyrukçunun çıkarından başka hiçbir amaç gözetmeksizin, zorbaca uygulananve buyruklara dayalıyönetim biçimidir.
Meşrutiyet
Hükümdarların mutlak yetkilerinin birbölümünü anayasal kurumlara ve meclise devrettiği yönetim biçimidir.