Türk edebiyatı dönemlerinin genel özellikleri nelerdir?

Eylül

Yönetici
Editör
#1
Sponsorlu Bağlantılar
Türk edebiyatının dönemlerinin genel özellikleri nedir,
Türk edebiyatı dönemleri,


İSLAMİYETTEN ÖNCEKİ TÜRK EDEBİYATI

A- Sözlü edebiyat dönemi özellikleri:

- Sözlü edebiyat döneminde eserler müzik yani kopuz eşliğinde okunmuştur.

- Sözlü edebiyat döneminde ölçü olarak hece ölçüsü kullanılmıştır.

- Sözlü edebiyatın nazım birimi dörtlüktür.

- Sözlü edebiyat döneminde sade bir dil vardır.

- Dizelerde yarım uyak kullanılmıştır.

- Doğa, aşk, ölüm temaları ağırlıklı olarak işlenmiştir.

- Bu dönemin en önemli eseri Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügat-it Türk adlı eseridir.

B- Yazılı edebiyat dönemi özellikleri:

- Türk kelimesinin geçtiği ilk yazılı belge ve yazılı edebiyatın ilk örneği Göktürk abideleridir. Bu eser ilk kez Prof. Thomsen ve Radloff tarafından okunmuştur.

- Bu dönemde yazılan Uygur dönemi eserleri de Uygur alfabesi ile yazılmıştır. Buddha ve Mani dini esas alınarak ve anlatılarak yazılmıştır.

İSLAMİYET ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI

A. Divan edebiyatının özellikleri:

- Nazım birimi beyittir.

- Divan edebiyatının nazım birimi aruzdur.

- Arapça, Farsça, Türkçe ve Osmanlıca dilleri kullanılmıştır.

- Şiirler, tam ve zengin uyak ile yazılmıştır.

- Başlıklar nazım biçimlerine göre verilmiştir.

- İnsan ve doğa soyut olarak ele alınmıştır.

- Saraya ve saray çevresine hitap eden bir edebiyat türüdür.

- Bol bol sanatlar kullanılmıştır.

- Ulusal bir edebiyat olamamıştır dini etkisinde kalmıştır. Arap ve İran etkisi sıkça görülmektedir.

- Aşk, sevgili, içki, din gibi konular işlenmiştir.

B. Halk edebiyatının özellikleri:

- Halk edebiyatı ürünleri yazılı değil sözlüdür. Eserler müzik eşliğinde okunur.

- Şiirler biçimlerine göre adlandırılır.

- Nazım birimi olarak dörtlük kullanılmıştır.

- Hece ölçüsü eserlere hakim olmuştur. Yedili, sekizli ve on birli kalıplar sık kullanılmıştır.

- Şiirler yarım uyakla yazılmıştır.

- Halkın konuşma dili kullanılmıştır.

- Halk edebiyatında gözlem önemli yer tutmuştur. Kavramlar somut olarak hayatın içinden alınmıştır.

BATI EDEBİYATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI

A. Tanzimat edebiyatı özellikleri:

- Bu dönemde ilk kez tiyatro, makale, hikaye, anı gibi türler edebiyatımıza girmiştir.

- Makale ve şiirlerde zulme, haksızlığa karşı gelinmiş ve vatan, millet, hürriyet gibi kavramların üzerinde durulmuştur.

- Sanat için sanat anlayışı benimsenmiştir.

- Fransız edebiyatının etkisinde kalınarak Realizm akımı doğrultusunda eserler verilmiştir.

- Dil sadeleştirilmek istenmiştir ve konuşma dilinin yazı dili olması savunulmuştur.

B. Servet-i Fünun edebiyatının özellikleri:

- Sanat sanat içindir ilkesi benimsenmiştir.

- Aruz ölçüsü kullanılmıştır.

- Her türlü konuyu şiirlerde işlemişlerdir.

- İlk kez şiirde konu bütünlüğü yakalanmıştır.

- Kafiye kulak içindir demişlerdir.

- Romanlarda ağır bir dil kullanılmıştır.

- Betimlemeler gözlem yoluyla yapılmıştır.

C. Fecr-i Âti edebiyatının özellikleri:

- Servet-i Fünun döneminin geliştirememişlerdir.

- Konu, biçim ve özellik açısından Servet-i Fünun edebiyatı ile aynı özellikleri taşımaktadır.
 
Üst