Sponsorlu Bağlantılar
Söz sanatları hakkında bilgi,
Türkçede edebi eserlerde söz sanatları sayesinde edebi eserlerde duygu ve düşünceler daha etkili bir biçimde ifade edilmektedir.
1- MECAZ-I MÜRSEL: Benzetme ilgisi olmayan bir sözcüğün başka bir sözcüğe benzetilmesi sanatıdır. bu söz sanatı kullanılırken sözcük gerçek anlamı dışında kullanılır. Diğer adı “ad aktarması”dır.
ÖRNEK: File bekçisi heyecanla topu bekliyordu. ( File bekçisi aslında kalecidir.)
2- TEŞBİH: Aralarında benzerlik olan kelimelerden zayıf olan güçlü olan cisme benzetilir.
ÖRNEK: Benim babam aslan gibi adamdır. (Baba aslana benzetilmiştir.)
3- İSTİARE: Teşbih adı verilen söz sanatının iki unsuru olan benzeyen ve benzetilen unsurdan sadece birinin kullanılması olayıdır. Açık istiare ve kapalı istiare olarak ikiye ayrılır.
a- Açık istiare benzetmesinde benzetilen açık açık ifade edilmektedir. Benzeyen unsur ise gizlenmektedir.
Örnek: İki kapılı han (Benzeyen: dünya Benzetilen: iki kapılı han)
b- Kapalı istiare: Açık istiarenin tam tersidir. Benzeyen unsur açık açık gösterilirken benzetilen unsur gizlenmektedir.
Örnek: Can kafeste durmaz uçup gider (Benzeyen: Can Benzetilen: kuş)
Sonunda kükredi adam. (Benzeyen: adam Benzetilen: aslan)
4- KİNAYE: Bir sözün hem gerçek hem de mecazi anlamıyla kullanılmasıdır. Bu sanat genellikle atasözleri ve deyimlerde kullanılmaktadır. Her ne kadar her iki anlam kullanılıyor olsa da aslında mecazi anlam daha sık kullanılmaktadır. Genel amaç ise anlatılmak istenen bir düşünceyi iğneli bir şekilde ifade etmektir.
ÖRNEK: Okulunu o kadar çok seviyor ki hiç devamsızlık hakkı kalmamış.
5- TEŞHİS: Kişileştirme sanatıdır. Genellikle insana özgü özellikler diğer varlıklara aktarılır.
ÖRNEK: Gökyüzü bile hayran oldu onun bakışlarına.
Çatma kaşlarını ey nazlı hilal.
6- HÜSN-Ü TAHLİL: Meydana gelmiş bir olayın sebebini bilinen bir sebep dışında bir duruma bağlamaktır.
ÖRNEK: O ağlayınca gökyüzü de ağlamaya başladı.
O uyanınca güneş doğmaya başlıyor.
7- TENASÜP: Anlamca yakın olan kelimelerin bir cümle içinde kullanıldığı söz sanatıdır.
ÖRNEK: Öyle odun bir adam ki bir baltaya sağ olamadı.
O gitti gideli bahçemde güller açmaz oldu.
8- TELMİH: Herkes tarafından bilinen bir olayı ya da durumu hatırlatma sanatıdır.
ÖRNEK: Mecnun da yanmadı mı Leyla’nın aşkından böyle.
Türkçede edebi eserlerde söz sanatları sayesinde edebi eserlerde duygu ve düşünceler daha etkili bir biçimde ifade edilmektedir.
1- MECAZ-I MÜRSEL: Benzetme ilgisi olmayan bir sözcüğün başka bir sözcüğe benzetilmesi sanatıdır. bu söz sanatı kullanılırken sözcük gerçek anlamı dışında kullanılır. Diğer adı “ad aktarması”dır.
ÖRNEK: File bekçisi heyecanla topu bekliyordu. ( File bekçisi aslında kalecidir.)
2- TEŞBİH: Aralarında benzerlik olan kelimelerden zayıf olan güçlü olan cisme benzetilir.
ÖRNEK: Benim babam aslan gibi adamdır. (Baba aslana benzetilmiştir.)
3- İSTİARE: Teşbih adı verilen söz sanatının iki unsuru olan benzeyen ve benzetilen unsurdan sadece birinin kullanılması olayıdır. Açık istiare ve kapalı istiare olarak ikiye ayrılır.
a- Açık istiare benzetmesinde benzetilen açık açık ifade edilmektedir. Benzeyen unsur ise gizlenmektedir.
Örnek: İki kapılı han (Benzeyen: dünya Benzetilen: iki kapılı han)
b- Kapalı istiare: Açık istiarenin tam tersidir. Benzeyen unsur açık açık gösterilirken benzetilen unsur gizlenmektedir.
Örnek: Can kafeste durmaz uçup gider (Benzeyen: Can Benzetilen: kuş)
Sonunda kükredi adam. (Benzeyen: adam Benzetilen: aslan)
4- KİNAYE: Bir sözün hem gerçek hem de mecazi anlamıyla kullanılmasıdır. Bu sanat genellikle atasözleri ve deyimlerde kullanılmaktadır. Her ne kadar her iki anlam kullanılıyor olsa da aslında mecazi anlam daha sık kullanılmaktadır. Genel amaç ise anlatılmak istenen bir düşünceyi iğneli bir şekilde ifade etmektir.
ÖRNEK: Okulunu o kadar çok seviyor ki hiç devamsızlık hakkı kalmamış.
5- TEŞHİS: Kişileştirme sanatıdır. Genellikle insana özgü özellikler diğer varlıklara aktarılır.
ÖRNEK: Gökyüzü bile hayran oldu onun bakışlarına.
Çatma kaşlarını ey nazlı hilal.
6- HÜSN-Ü TAHLİL: Meydana gelmiş bir olayın sebebini bilinen bir sebep dışında bir duruma bağlamaktır.
ÖRNEK: O ağlayınca gökyüzü de ağlamaya başladı.
O uyanınca güneş doğmaya başlıyor.
7- TENASÜP: Anlamca yakın olan kelimelerin bir cümle içinde kullanıldığı söz sanatıdır.
ÖRNEK: Öyle odun bir adam ki bir baltaya sağ olamadı.
O gitti gideli bahçemde güller açmaz oldu.
8- TELMİH: Herkes tarafından bilinen bir olayı ya da durumu hatırlatma sanatıdır.
ÖRNEK: Mecnun da yanmadı mı Leyla’nın aşkından böyle.