Japonca Dilbilgisi

Japonca Dilbilgisi
Mevcut Japonca Dilbilgisi Kitaplarının Sorunları

Batı dillerindeki Japonca dilbilgisi kitaplarında bulunan bellibaşlı sorunları şöyle sıralayabiliriz:

1 Okura en kısa zamanda yeterli miktarda Nezaket Japoncası öğretme gayreti
2 Okuru karmaşık Japon yazısından uzak tutma gayreti
3 Gündelik hayatın gerektirdiği tümcelerin Japonca karşılığını verme gayreti

Ancak, Japonca düşünme sürecinin büsbütün farklı olmasından dolayı, bu ilkelerin gözetilmesi Japonca'yı anlama ve öğrenmede ciddi sıkıntılar yaratmaktadırEle aldığımız dil İspanlyolca gibi Latin kökenli bir dil olsaydı, İngilizce ile benzerliğinden dolayı (yazı benzerliği, gramer benzerliği, sözdizimi benzerliği) bu üç madde önemsiz olacaktı Ne yazık ki mevcut İngilizce birçok dilbilgisi kitabı bu ilkelere göre yazılmıştır Bunlar baştan sona kadar karmaşık kurallarla ve İngilizce ifadelerin Japonca çevirileriyle doludur Sözkonusu kitaplarda Kanci yazı yoktur; oysa Japonya'ya gidenler bilir, tabela, menü ve haritaları okuyabilmek için biraz Kanci bilmek lazımdır Bu kitapların yazarları peşin bir hükümle okurun Kanci yazısını öğrenemeyeceği yargısına varmıştır, ki bu kesinlikle doğru değildir

Oysa Japonca'da kendini tanıtmak için sadece "Ahmet'tir" demek yeterliEsasında sorunun kaynağı, Japonca'yı kitabın yazıldığı dilin mantığıyla öğretmeye çalışmaktır Daha ilk sayfada "Merhaba, benim adım Ahmet" tümcesinin Japoncası gösterilir Örneğin bazı dilbilgisi kitapları, sözlük çekiminden önce öğretilmesinin anlamsız olmasına rağmen, ilkin nezaket çekimini öğretir Okurdan habersiz birçok başka rasgele karar da alınmıştır Oysa Japonca'da bazı bilgiler konuşmanın bağamından çıktığından, tümcelere dahil edilmez Şart olmadığı halde, genelde de kullanılmamasına rağmen, bütün tümcelerinde özne kullanan kitaplar da var Birçok kitapta ilk sayfadan itibaren yararlı olabilecek ifadelere öncelik verilmiştir Başka bir eksiklik de Japonca'nın temel düzenin nasıl işlediğinin gösterilmemesi Ne var ki, "Şunu söylemek istiyorsanız şu ifadeyi kullanın" tarzı metinler gereksiz yere karmaşıktır ve Japonca'nın temeline dair çok yetersiz bilgi içerir

Gerekli olabilecek ifadelerin Japonca karşılıklarını verme kaygısını bırakıp Japonca'nın mantığına odaklanmalıBu sorunların çözümü Japonca'nın Japonların algıladığı haliyle anlatılmasında Kuralları mantıklı bir sırada öğretmeli kuralını anlamak için [A] kuralına ihtiyacınız varsa, bir kalıbı hemen öğretmiş olmak için önce 'yi vermemeli Demek ki Japonların bakış açısından dilbilgisini öğretecek bir kaynağa ihtiyacımız var

Japonların Gözünden Japonca Dilbilgisi Kılavuzu
Bu kılavuz Japonca'yı meydana getiren dilbilgisi yapıtaşlarını, Japonca'nın mantığna uygun, sistemli bir biçimde üst üste koymaya çalışmaktadır İşe yarayacak kadar Japonca'yı (örneğin seyahat Japoncası) hızlıca öğrenmek için pratik bir kaynak olmayabilir Buna karşın kuralları mantıklı bir biçimde ortaya koyup sağlam bir temel oluşturmaktatır Japonca'yı ders kitaplarından öğrenenler konuların sıralaması ve sunumunda çok büyük farklar görebilir Bu kılavuz, konuları İngilizce konuşanların mantığına uygun sırılamayla vererek İngilizce ve Japonca arasında yapay benzerlikler ortaya çıkarmayı hedeflemez Tersine, kılavuzdaki örnekler (çevirileriyle beraber) düşüncelerin Japonca'da nasıl ifade edildiğini gösterir, açıklamalar da basit ve anlaşılırdır

Umarız ki, yaptığımız açıklamalarla örneklerin Japonca anlamlarını en doğru biçimde verebildik Burada amaç, Japonca düşünme sürecine dair bir önsezinin oluşmasına yardımcı olmakİlk başlarda, Japonca anlamlarını en uygun şekilde verebilmek için tüm örneklerin çevirileri sözcüğü sözcüğünedir Bu çeviriler yer yer Türkçe anlatıma ters düşebilir Kılavuzun ortalarına doğru okur Japonca düşünüş tarzının artık yabancısı olmayacağından, çeviriler özgün tümcelere daha uzak ancak daha anlaşılır Böylece daha ileri konulara odaklanmak mümkün oluyor

Yani yeni kurallar atılan temelin üzerine güzelce oturacaklardır Bu baştan yapılırsa sonradan eklenen kuralların hazmedilmesi daha da kolay olacaktır Bazıları için bu yaklaşım yeğdir, ancak öğrenim sürecinde karışıklığa ve sorunlara yol açar çünkü bina çürük temel üzerine yapılış olurBir uyarı; sıfırdan dilbilgisi temelini inşa etmenin hayattaki her şey gibi avantajları ve dezavantajları vardır Japonca'da en temel kavramlar aynı zamanda anlaşılması en zor olanlardır, en sık kullanılan sözcüklerin ise en çok özel kullanım hali vardır Bu demektir ki Japonca'nın en zor kısmı en başta gelecektir Çoğu dilgisi kitabı bu yaklaşımı benimsemez, çünkü Japonca'ya ilgisi olanları ürkütmek, yıldırmak istenmez Gündelik yararlı ifadeleri hemen öğretmek için yama kurallar ve yutturmacalar vererek, en zor çekim kurallarına (özellikle geçmiş zaman çekimi) derinlemesine girmek ertelenir Bizce zor kısımlar, ne olursa olsun, anlatılmalıdır Japonca sözdizimi bakımından İngilizce'ye göre çok daha tutarlıdır (ve Türkçe'ye çok yakındır - çn) En zor çekim kurallarını öğrendikten sonra geri kalan dilbilgisi kurallarının çoğu evvelce öğrenilenlere benzer zaten Belki sadece farklı ifade ve bunların çeşitlemelerini yerinde kullanmak için bunların ayırt edilmesi ve akılda tutması zor olacak

※Kılavuzun geri kalanına geçmeden önce, 「」 gibi yarım parantezlerin Japonca'da tırnak işaretini ifade ettiğini belirtelim

Kılavuza Dahil Edilmeyen Konular
Kılavuza dahil edeceğimiz konulara karar verirken temel sorumuz "Sözlükte neyi bulamayız?" veya "Sözlük neyi iyi anlatmaz?" oldu Kılavuz üzerinde çalışırken İngilizce tam karşılığı olmayan her sözcüğün özelliklerini incelemenin mümkün olmayacağı belli oldu (sözlük listeleri oluşturmaya denedik ama sonra vazgeçtik) Bağlam uygun olduğunda yer yer bazı özel sözcüklerin niteliklerinin inceledik Ancak sözcüklerin inceliklerini öğrenmeyi okuyucuya bıraktık Bir örnek verelim; 'uzun' sözcüğünün 'uzun boylu' ya da 'pahalı' anlamına geldiği, 'kirli' sözcüğünün 'sinsi' veya 'haksız' anlamlarını taşıdığı kılavuzda veriliyor ama 'sapık' gibi bir anlamı taşımadığı verilmiyor Bu adreste bulacağınız edict sözlüğü kitapçılarda bulacağımız alışılmış sözlüklüklerden daha kapsamlı oluğu kadar (sayıca çok daha fazla sözcük içerir), bol sayıda örnek tümceye de yer veren bir kaynaktır Yeni sözcükleri öğrenmede bizim yardımcı olabileceğimizden çok daha fazla yardımcı olacaktır Bir de basılı Japonca-İngilizce, İngilizce-Japonca sözlüklere para harcamamanızı öneririz çünkü bunların çoğunluğu ne yazık ki yetersizdir Nere beleş, oraya yerleş! Artık açık kaynak (open source - çn) olayını duymayan mı var?

Öneriler
Dil öğrenimi matematik problemi çözmeye benzemez, çünkü çözümlere cebirsel işlemlerle ulaşılamazJaponca çalışma yöntemiyle ilgili bir tavsiye; Türkçe bir düşünceyi Japonca nasıl söylerim diye bulmaya çalışmayın, hemen her seferinde yanılacaksınız, kendinizi bu zahmetten kurtarın Şunu aklınızda tutun; bir meseleyi nasıl dile getireceğinizi halihazırda öğrenmemişzeniz, o meseleyi hiç bilmiyorsunuz Bunun yerine mümkünse Japonca söylenişini ve nerelerde kullanılacağının tam açıklamasıyla birlikte bilen birinden öğrenin Doğrudan problemlerin cevaplarına çalışırsanız düzgün ve doğal Japonca tümceler kurmanıza yardımcı olacak bir alışkanlık kazanırsınız

Fakat şanslısınız ki Japonca her yerdedir, özellikle de internetteGörüldüğü gibi örneklerle öğrenmenin kuvvetli savunucusuyuz Örnekler ve tecrübe Japonca öğrenirken temel araçlarınız olacaktır Bu yüzden bir ifadeyi ilk seferde kavrayamazsanız çeşitli kullanımlarına rastladıkça geri dönüp tekrar bakın Bu size farklı bağlamlardaki kullanımları hakkında daha iyi fikir verecektir Ne yazık ki yeni örnekler bulup yazmak zaman alıyor ve şimdilik yavaş ilerliyor (çok çaba harcamamıza rağmen) Mümkün olduğu kadar Japonca pratik yapıp sadece dilbilgisi kurallarını anlayamadığınızda bu kılavuza başvurmanızı tavsiye ederim Tek başına internet bile siteleri, forumları ve sohbet odalarıyla zengin çeşitte kaynaklara sahiptir Japonca kitaplar ve çizgi romanlar satın alıp okumak da sözcük dağarcığını büyütmenin çok iyi (ve eğlenceli) yoludur Buna ilave olarak, bir hocanız olmadan akıcı konuşma ve duyduğunu anlama yeteneklerini geliştirmenin imkansız olduğuna inanıyoruz Bunlara hakim olmak için Japonca'yı anadil olarak konuşanlarla sohbet etmek şarttır Kaset dinleme ve TV izlemenin de çok öğretici olmasına rağmen, telaffuz, vurgu, akıcı konuşma için canlı insanla sohbetten daha iyisi yoktur

Burada işini çok iyi bilen insanlar vardır ve sorularınıza en doğru cevapları alırsınız Ben de bu siteyi TAEKK1 rumuzuyla sıkça ziyaret ederim

Hazmetmeniz gereken konuların çokluğu sizin gözünüzü korkutmasın Unutmayın ki öğrendiğiniz her yeni sözcük ve dilbilgisi kuralı sizi dili öğrenmeye bir adım daha yaklaştırır

Gerekli Olanlar
Japonca bu kılavuzda Latin harflerini kullanarak değil de, özgün yazımıyla yazıldığı için tarayıcınız Japonca yazıları gösteremeyebilir Tarayıcınız 「こんにちは」 yazısını こんにちは olarak göstermiyorsa (ufak yazıtipi farkları olabilir), Japonca dil desteğini kurmanız veya harfleri gösterecek bir ağ geçidi kullanmanız gerekebilir Kurulum talimatı ve ağ geçidi sitesi bağlantıları aşağıdadır

Japonca Dil Desteği
Çeviri Ağgeçidi (epey yavaş)

Stil yapraklarının (stylesheets) özelliklerinden faydalanabilmek için güncel bir tarayıcı kullanmalısınız Ben Firefox tarayıcısını öneririm

Endişelenmeyin, Kanci simgeleri ve sözcükleri sözlükte sayfa sayfa aramak zorunda değilsiniz Kılavuzdaki sözcüklerin çoğunu WWWJDIC sitesinde kopyala/yapıştır yöntemiyle kolayca sorgulayabilirsiniz

Umarım ki benim yazarken aldığım zevki siz de okurken alırsınızKullanılagelen terimler dışında ve aksi açıkça belirtilmemişse, metin tümüyle özgündür Bu çalışma çok zamanımızı aldı, sinirlerimizi de yıprattı, ama yine de çok büyük tatmin duyduk
Kılavuzu yazım denetimi olmayan Notepad ile yazdım; sayısı kabarık yazım hatalarını bağışlayınız (Ben de yazım denetimi kullanmadım - çn)
Abeceleri
Japonca yazıda ikisi ses değeri olan, biri anlam değeri olan, üç çeşit abece iç içe kullanılır Japon sesçil abecelerin adları Hiragana ve Katakana dır Hiragana ve Katakana'nın her biri 50 kadar "harf" içerir Her bir "harf" bir heceyi temsil eder Hiragana ve Katakana aynı sesleri ifade eder ancak harfleri farklırdır Bu iki abece Çin karakterinin bir kısmının zaman içinde daha yalın şekiller almasıyla ortaya çıkmıştır

Japon yazı dilindeki çoğu sözcük (ad, eylem, sıfat) kanci ile yazılırKanci olarak anılan Çin yazaçları (karakterleri) de Japon yazısında yoğun olarak kullanılır Yazıda rastlanan kancilerin %95 ini 2,000 kadar kanci karşılar, ancak toplamda 40,000 den fazla kanci vardır Japonca'da boşluk kullanılmaz, sözcükleri ayırt etmek için kanciler gereklidir Japonca'da özgün seslerin azlığı nedeniyle sıkça rastlanan sesdeş (telaffuzları aynı olan) söcükleri ayırt etmede de kancilerden yararlanılır

Hiragana hece abecesi genelde dilbigisel işlevleri yazıya dökmek için kullanılır İlgeçler konusunu işlerken bunu göreceğiz Çok nadir bir kancisi olan sözcükler, ağırlıkla konuşma dilinde kullanılar ifadeler ve yansıma (temsil ettiği varlığın çıkardığı sesin taklidi) sözcükler de Hiragana ile yazılır Japonca'ya yeni başlayanlara ve ilkokul çocuklarına bilmedikleri kancilerin yerine Hiragana yazılışları öğretilir

Katakana da aynı ses kümesini ifade eder, ancak genellikle batı dillerinden gelme yeni sözcüklerin yazımında kullanılır (Latin abecesininde yazılan sözcüklerin kanci karşılığı yoktur) Bundan sonraki üç bölüm Hiragana, Katakana ve Kanci'ye ayrılmıştır

Ses Vurgusu
Bir sonraki bölümde tanık olacağınız üzere, her Hiragana karakteri (ve Katakana eşdeğeri) ünsüz - ünlü yapısındaki bir heceye karşılık gelir 「ん」 ve 「ン」 harfleri özeldir (buna daha sonra değineceğiz) Bu sesler sistemi harflerin sesletimini tereddüte yer bırakmaksızın tamamen açık kılar Ne var ki hecelerin basit oluşu Japonca'nın telaffuzunu çok basit yapmaz Gerçekte, hecelerin bölünmez yapısı ses vurgusu sorununa yol açmaktadır

Birçok öğrenci doğru vurguya dikkat etmeksizin konuşur, neticede bu konuşma tarzı kulağa doğal gelmez (bilindik yabancı aksanı)Tiz ve pes seslerin vurgusu konuşma dilinin çok önemli yanıdır Örneğin, sesdeş sözcükler aynı şeklide yazılsalar dahi hafif tonlama farkıyla farklı telaffuzlara sahip olabilirler Düzgün ve doğal bir telaffuzun önündeki en büyük engel yanlış ses vurgusudur Vurguları ezberlemek veya bir kural çıkarmaya çalışmak, vurgunun mevcut bağlama veya lehçeye göre değişebileceği için faydalı değildir Japonların konuşmalarını dikkatlice dinleyip taklit ederek vurgulara dair genel bir his geliştirmek en pratik yaklaşımdır
Bu bölümdeki dersler

Nadir rastlanan, kullanılmayan kancilerin okunuşlarını göstermek için veya bunların yerine tutmak üzere de kullanılır* Hiragana - Temel Japon hece abecesi Genelde dilbigisel işlevlerle ilgili olarak kullanılır Bu derste Hiragana'nın tüm harflerini işleyeceğiz
* Katakana - Genel olarak Kanci karşılığı olmayan yabancı kökenli sözcüklerin yazımında kullanılan bir abece Bu derste Katakana'nın tüm harflerini işleyeceğiz
* Kanci - Çin yazı sisteminin Japonca'ya uyarlanmış hali Bu ders kancilerin bazı genel özelliklerini tanıtır ve kancileri (doğru) öğrenmek için birkaç yöntem gösterir

Hiragana Nedir?
Hiragana temel Japon fonetik abecesidir Japonca'daki her sesi karşıladığından Hiragana aslında Japonca'nın yazıya aktarılmasında tek başına kullanılabilecek bir abecedir Ancak Japonca'da boşluk kullanılmadığından ve çok sayıda sesdeş sözcük bulunduğundan sadece Hiragana ile yazılmış yazılar çözmesi zor, çoğu durumda anlamları yoruma açık yazılardır

Yani yazı sütunlar halinde sağdan sola doğru yazılır Japonca kitaplarda yazının geleneksel yönü yukarıdan aşağıya ve sağdan sola doğrudurAşağıda Hiragana ile birlikte ona yakın söyleyişteki türkçe hece karşılıkları verilmiştir Ancak günümüzde batının etkisiyle yazının alışık olduğumuz yönde de yazıldığı da olur Yazıdaki bir diğer önemli husus da Kana ve Kanci yazaçların (karakterlerin) yazımındaki izlerin sırasıdır Her yazacın belli sayıda [fırça] izi vardır ve bunlar belli bir sırada gelir El yazısı harfler daktilo harflerinden biraz farklı oldukları için (örneğin daktiloyla yazılan 'a' karakteri ve bunun el yazısı karşılığı), bu karakterlerin yazımını öğrenmek için internet sitelerine veya yardımcı kitaplara başvurmanız gerekebilir Ayrıca her hecenin telaffuzunun da doğru öğrenilmesi gerekir Japonca'daki bütün sözcükler bu hecelerin bir araya gelmesinden oluşur Tek bir hecenin bile söyleyişini yanlış öğrenmek konuşmanızın zor anlaşılmasına, dolayısıyla sözlü iletişimin aksamasına yol açacaktır

Yumuşak Ünsüzler
Hiragana hecelerinin tümünü ezberlemenin yanında bunların birkaçının "modifiye" halini de ezberlemek lazım Tırnak işaretinin küçüğünü andıran dakuten（濁点）ve derece işaretini andıran handakuten（半濁点） adlı iki işaretle fazladan beş ünsüzü elde etmek mümkün Böylece sertliği daha az, dilbilimsel adları "yumuşak ünsüzler" 「濁り」 olan sesler meydana gelir (ilginçtir, terimin Japonca aslı çamura bulamak anlamında)

Bu "bulanık" seslerin tüm kombinasyonları aşağıdaki çizelgede verilmektedir

Küçük 「つ」
Art arda gelen iki heceden ikincisinin ünsüzünü çift olarak okunmasını sağlamak için iki hece arasına küçük 「つ」 karakteri konulur Örneğin 「び」 ile 「く」 arasına küçük 「つ」 eklersek elde ettiğimiz 「びっく」 sözcüğü "bikku" olarak okunur Benzer bir şekilde 「はっぱ」 "happa", 「ろっく」 "rokku" diye okunur 「もと」 ve 「もっと」 arasındaki farkı göstermek için basit bir ses dosyası oluşturup bu sayfaya ekledik Merakınızı gidermek için açıklayalım, ikisi de gerçekte var olan sözcükler olup farklı anlamlar taşırlar

Uzun Ünlüler
Vay canına! Konunun neredeyse sonuna geldik Bu son kısımda, telaffuzlarını uzatmakla kolayca elde edilen uzun ünlüler üzerinde duracağız Hecelerin ünlülerini, aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde, 「あ」、「い」 veya 「う」 yazaçlarını ekleyip uzatabiliriz

Ünlüleri Uzatma Ünlü Uzatanı
/ a / あ
/ i / e / い
/ u / o / う

Örneğin, 「か」 yazacındaki ünlü sesin uzatılması gerekirse, buna 「あ」 yazacı eklenip 「かあ」 elde edilir Benzer şekilde 「き → きい」, 「く → くう」, 「け → けい」, 「こ → こう」, 「さ → さあ」 elde edilir Bunun mantığı gayet basit 「か」 ve 「あ」'yı ayrı söylemeye çalışalım, sonra bitiştirerek hızlıca tekrar edelim Ka ve a'yı ayrı ayrı söylemek yerine ka hecesini uzatıyor olacağız Bu alıştırmayı başka ünlülerle de yapabiliriz /ei/ de bir uzun ünlü sayılmasına rağmen, bizim düşüncemize göre telaffuzu /e/yi ve /i/yi ayrı vererek daha doğru oluyor

Sesliyi doğru şekilde uzatmya dikkat etmeli, çünkü "lise"（こうこう）yerine "burada"（ここ）, "büyükanne" （おばあさん） yerine "orta yaşlı kadın"（おばさん) kolaylıkla birbirine karışır

Bazı nadir durumlarda /e/ ünlüsü 「え」, /o/ ünlüsü de 「お」 yazacının eklenmesiyle uzatılır Mesela 「おねえさん」、「おおい」 ve 「おおきい」 sözcükleri Bunları ezberlemekten başka çare yok malesef

Uzun Ünlüler
Sesleri uzatmak Hiragana'daki gibidir, farklılık sadece yazımda ortaya çıkar Uzun ünlülerin yazımı Katakana'da çok basittir Ünlüleri uzatmak için tek yapmak gereken Katakana yazacının sonuna ー şeklinde bir tire eklemek
Özet

1 Katakana ile yazılan tüm ünlüler tire ile uzatılır Örneğin İngilizce "cute" (kyuut okunur) sözcüğü 「キュート」 biçiminde yazılmakta

Küçük 「あ、い、う、え、お」
Hiragana'nın ifade ettiği ses kümesi oldukça sınırlıdır Japonca'ya sonradan giren seslerin yazımı için yeni kombinasyonlar türetilmiştir En çok / ti / di / hecelerinin (/ çi / tsu / hecelerinin varlığı yüzünden) ve 「ふ」 hecesi haricinde / f / ünsüzünün eksikliği hissedilir / Ş / c / ç / ünsüzleri ile / e / ünlüsüden oluşan heceler de yok Bu eksiklikleri gidermek için yazıya beş ünlünün küçüğünü ekleme yoluna gidilmiştir Aynı şey kullanımdan kalkan karakterlerin yerine yazılan / w / sessizi için de yapılmıştır Bununla birlikte / v / ünsüzünü belirtmek için ünlülere uygulanan çift taksim işareti ise Japonların / v / ünsüzünü telaffüz etmede çektiği güçlük sebebiyle pek kullanılmamaktadır Japonlar İngilizce kökenli "volume" sözcüğünü "bolyuumu" (ボリューム) olarak telaffuz eder Benzer biçimde votka sözcüğü 「ヴォッカ」 olarak değil de "wokka"（ウォッカ) olarak söylenir "Violin" (keman) sözcügü de 「バイオリン」 yahut 「ヴァイオリン」 şeklinde yazılabilmekte Aslına bakılırsa keman sözcügünün yazım şekli pek fark etmez, Japonlar bu sözcüğü her zaman / b / sesiyle telaffuz ederler Japoncanın kısıtlı sesletme olanakları dolayısıyla yazıya sonradan eklenen yazaçlar aşağıdaki çizelgede açık renkle gösterilmiştir Halihazırda mevcut olan yazaçlar gerektiği yerde yeniden değerlendirilmiştir

İlave Sesler v w f ç d t c ş
ヴァ ワ ファ チャ ダ タ ジャ シャ a
ヴィ ウィ フィ チ ディ ティ ジ シ i
ヴ ウ フ チュ ドゥ トゥ ジュ シュ u
ヴェ ウェ フェ チェ デ テ ジェ シェ e
ヴォ ウォ フォ チョ ド ト ジョ ショ o
Notlar

1 Buraya dikkat, / wu / diye bir hece yok İngilizce'den gelme "woman" sözcüğü de zaten "u-man" （ウーマン） şeklinde yazılır
2 / tu / sesinin 「トゥ」 ile karşılanır Ancak bu yazımın yerleşmesinden önce Japonca'ya giren yabancı sözcükler / tsu / hecesiyle yazılır Örneğin "tool" hala 「ツール」 olarak, "tour" da hala 「ツアー」 olarak yazılmakta
Eski binaların üzerinde, yeni yerleşen 「ビルディング」 yazımı yerine, hala 「ビルヂング」 yazımını görebiliriz3 Bu yazımların bulunmadığı eski günlerde, ihtiyaçları karşılamak için telaffuz dikkate alınmaksızın her zaman mevcut tablo kullanılırdı Bu satırların yazarı da tesadüf eseri böyle bir yerde, Tokyo İstasyonu'nun karşısındaki Şin-Maru binasına çalışmakta Ancak binanın yıkımı gündeme geldiğinden işyerinin taşınması sözkonusu İlginç bir tezat, Şin-Maru'nun yazımı （新丸） "yeni" anlamındakı kanciyi içerir Öğrendiğimize göre bina daha önce de yıkılmış ve yenisi yapılmış

Katakana Sözcüklere Örnekler
Telaffuzları çok değiştiği gibi anlamları da farklı olabiliyorAşağıda İngilizce'den gelme yazımı Katakana olan sözcükler yer alıyor Şunu da belirtelim, İngilizce dışında dillerden gelme Katakana sözcükler de var

Katakana Örnek Sözcükler Kanakana Yazım Anlamı
アメリカ Amerika
ロシア Rusya
カンニング (cunning) hilekar
ツアー tur
サラリーマン (salary man) şirket çalışanı
モーツァルト Mozart
クラクション (klaxon) korna
ソファ ya da ソファー sofa
ハロウィーン Halloween
フライドポテト (fried potato) patates kızartması

anci Nedir?
Örneğin "olmak" eylemini anlatan bir kancinin bulunmasına rağmen, bu sözcük her zaman Hiragana ile yazılır Çoğu belirteç de Kanci ile yazılırJaponca'da adlar, sıfat ve eylem kökleri Çin yazısı olan Kanci ile yazılır Japonca yazıdaki tüm sözcükleri okuyabilmek için Çin yazısı kökenli yazaçları (karakterleri) bilmek gerekir Ancak Kanci ile yazılmayan sözcükler de var Çocuklara yönelik kitaplarda ve çok sayıda Kanci bilmesi beklenmeyen okurlara yönelik metinlerde de sözcükler Hiragana ile yazılır Bu istisnalar hariç sözcüklerin çoğunluğunun Kanci ile yazılır

En kısa zamanda "gerçek" Japonca okuyabilmenize yardımcı olmak için Kılavuzun başından itibaren Kanci kullandık Burada Kanci'nin özelliklerine ve öğrenme yöntemlerine biraz değinmek istiyoruz Kanci'yi öğrenmek zordur ama imkansız değildir Kancilerin belleğe sağlam şekilde yerleşmesi için yoğun ve uzun süreli bir çalışma gerekir Bundan kastımız hergün beşer saat çalışmak değil; bir kanci ile tanıştıktan sonra iyice öğrenildiğinden emin olana kadar ayda bir defa çizimini çalışmak Zor olan Kanci öğrenimini ileri seviyelere ertelemenin bir faydası yok Öğrenilen her yeni sözcükle birlikte onun Kanci yazımı da çalışılırsa bu dev iş üstesinden gelinebilecek ufacık parçalara bölünmüş olur Böylelikle evvelce öğrenilen kancilerin bir araya gelmesinden oluşan yeni sözcüklerin öğrenimi de kolay olur Kancileri çalışmaya sonradan başlamak bu fırsatı kaçırmak demek

Kanci'yi Öğrenme
Kanci'yi öğrenmek için faydalı kaynaklar ücretsiz olarak internette var (Jim Breen's WWWJDIC) Bu sitede çok kapsamlı bir Japonca-İngilizce sözlüğün yanında 1,945 couyo kancinin (bilmeniz gerektiği kadarı) çizimini de gösterilmektedir Özellikle yeni başlayanlar için kancilerin çizimini tekrar tekrar çalışmak en iyisi Kanci parçalarını bütüne oranla çok büyük veya çok küçük olmayacak şekilde dengelemek de önemli Kancileri asıllarına çok yakın şekilde taklit ettiğimizden emin olalım Uzun süreli çalışma Kanci çizimine dair bir hissin yerleşmesini sağlar Şunu da belirtelim, bu kılavuzda kullanılan tüm kancileri kopyala/yapıştır yöntemiyle WWWJDIC kaynağında sorgulamak mümkün

Kancilerin Sesletimi
İstisnalar hariç her bir kancinin 音読み （おんよみ） ve 訓読み（くんよみ） adında iki sesletimi vardır 音読み Çince, 訓読み ise Japonca sesletimin adıdır 熟語 olarak adlandırılan bileşik sözcüklerin içindeki kanciler 音読み ile sesletilir, tek başına kullanılan kanciler ise genellikle 訓読み ile sesletilir Örneğin 「力」（ちから） tek başına 訓読み siyle, 「能力」 sözcüğünde ise 音読み siyle sesletilir (bu örnekte 「りょく」)

Örneğin 「怪力」 sözcüğünde 「力」 「りょく」 değil de 「りき」 olarak sesletilirBazı kanciler (özellikle yaygın kullanımı olanlar) birden fazla 音読み ve 訓読み ye sahip olabilir Bazı bileşimlerin de simgelerin ayrı ayrı sesletimleriyle ile ilgisi olmayan sesletimleri var Bunların sesletimlerini ayrıca ezberlemeli Neyse ki bu istisnalar çok az ve nadiren karşımıza çıkar

訓読み sıfat ve eylem çekimlerinde de kullanılır Okurigana adı verilen bu yazımda sözcüklere kana ile yazılan çekim ekleri eklenir Kökün sesletimi aynı kalır Örneğin 「食べる」 eyleminin geçmiş zaman çekimi 「食べた」 dır Eylem değişikliğe uğamış, ancak kökün 「食」 olan okunuşu değişmemiştir; güzel ve emniyetli bir kullanım Okurigana ayrıca geçişli ve geçişsiz eylemlerin ayırt edilmesinde kullanılır (bu konuya sonra geleceğiz)

Söyleme kolaylığı elde etmek için bileşik sözcüklerdeki kancilerin sesletimleri bazen değişikliğe uğrar / h / ünsüzünün / b / veya / p / ye dönüşmesi, 「つ」 nun da 「っ」 ya dönüşmesi olağandır Örnek: 「一本」、「徹底」、 ve 「格好」 sözcükleri

Karşılaşacağımız başka bir güçlük de söylenişleri aynı, anlamları hemen hemen aynı bazı sözcüklerin küçük anlam farkına dikkat çekmek için farklı kancilerle yazılmaları Örneğin hem 「聞く」（きく） hem 「聴く」（きく） dinlemek anlamında sözcükler Aradaki tek fark 「聴く」 sözcüğünde dinlenen şeye daha fazla dikkat edilmesidir Müzik dinlemeyi belirtmek için 「聴く」 tercih edilir 「聞く」 "sormak" ve "duymak" anl***** gelilir; ancak 「訊く」（きく） sadece "sormak" anl***** gelir 「見る」 nın yaygın başka kullanımı da film izleme sözkonusu olduğunda 「観る」 olarak yazılmasıdır Başka ilginç bir örnek de 「書く」（かく） olarak yazıldığı zaman "yazmak", 描く （かく） olarak yazıldığı zaman "çizmek" anl***** gelmesidir Ne var ki roman sahnesi gibi soyut bir görüntü tasvir edildiği zaman 「描く」 sözcüğü 「えがく」 olarak okunur Anlamın aynı olduğu fakat mancinin birkaç okunuşun olduğu durumlar da vardır; 「今日」 sözcüğü 「きょう」、「こんじつ」, veya 「こんにち」 olarak okunabilir Bu örnekte hangi okunuşu seçtiğiniz önemli değil, ancak bazı okunuşlar duruma göre tercih edilebilir

Son olarak 々 simgesi var ki aslında bir kanci değil Bir önceki simgenin tekrarı yerine yazılır Örneğin bu simgeyi kullanarak 「時時」、「様様」、「色色」 ve 「一一」 sözcüklerini 「時々」、「様々」、「色々」 ve 「一々」 şeklinde yazabiliriz

Sözcüklerin genelde tek kanci yazımları varJaponca bilgi seviyesi arttıkça Kanci'nin bu saydığımız özelliklerinin dışında birçok hoş sürprizi ve kolaylığı karşımıza çıkar Kanci'nin çok zor olduğu korkusuna kapılmayalım Kancilerin farklı sesletimleri de nadiren ikiden fazla olur

Niçin Kanci Kullanılır?
Yaygın bir görüşe göre onbinlerce ideogramın (anlam değeri olan şekil) bulunduğu abeceler çağın gerisindedir, yazı yazmak için gereksiz yere karmaşıktır Her harfin bir ses değeri olduğu öğrenmesi ve yazması kolay sesçil abeceleri kullanmak en çağdaş yazı yöntemdir Ne var ki sesçil abeceler her dil için uygun ve yeterli olmuyor Çince gibi her sözcüğün tek heceden oluştuğu sesdeş sözcükleri çok olan diller, yazıda ses unsurundan çok, anlamı kayda almanın ihtiyacını duyarlar Japonca Çince'den çok sözcük almıştır ancak Çince ile akraba bir dil değil Aslına bakılırsa Japoncanın ideogramlara Çince kadar gereksinimi yok Biz burada binlerce yıl önce yapılmış tercihleri tartışmak yerine Kanci öğrenmenin Japonca öğrenenler için neden gerekli olduğunu göstermeye çalışacağız

Özetle, Kanci olmadan Japonca'yı yazıya aktarmak verimli olmaz Okuyucu sık sık duraksayıp, sözcüğün anlamını çözmek için bağlamı gözden geçirecektir Türkçe'de yazı içinde hızlıca ilerlemek için sözcüklerin genel hatları ipucu olarak kullanabiliyorJaponca'nın uzun yıllar önce Çin yazısından Latin harflerine geçmiş olması gerektiğine inananların sayısı günümüzde hayli kabarık Yakın zamanda Koreliler Çin yazısını terk edip kendi intiaçlarına göre bir abece bularak yazıda kolaylık sağladılar Japonlar niçin böyle yapmadı? Aslında Japon hükümetinin İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Latin harflerine geçmek için başarısız olan bir çalışması var Bu başarısızlığın sebebi basit bir gerçeğe dayanıyor Belli müddet bilgisayar ortamında Japonca yazmış herkes bunu bilir Japonca sözcükler önce Hiragana ile yazılır, her sözcüğün sonunda otomatik olarak sunulan olası Kanci karşılıklardan biri seçilir Genellikle iki ve daha fazla seçenek var Seçeneklerin sayısı ona kadar çıktığı da görülür (örn kikan yazmayı deneyelim) Japonca'nın ses yapısındaki kısıtlamalar sesdeş sözüklerin çok olmasına sebep olmakta Farklı hece sayısı çok kısıtlı, sadece 46 Hiragana yazacı (karakteri) var, hatırlatırız Korece için ise durum farklı 14 ünsüz ve 10 ünlü var, ünsüz+ünlü şeklinde 140 hece elde edilir Hecelere ikinci ve üçüncü ünsüz eklemek mümkün; basit bir hesapla olası hece sayısını 1960 olarak buluruz Korece'de bunların sadece bir kısmı var, ancak bu kadarı bile sesdeş sözcüklerin sayısını az tutmak için yeterli Dolayısıyla Korece sesçil bir abece kullanmaya müsait bir dil Buldukları abece gayet hızlı okunabiliyor Konuşma hızından daha hızlı okumak için, her sözcüğü hemen tanımak için yardımcı görsel ipuçlarına gereksinim duyulur Küçük bir örnek: "Sealm, söczülkeri ynlıaş yamzama ramğen, ynie de bu tmcüeyi okyaubliyior mnusuuz?" Korece bir metin de aynı görsel yardımı sağlayabiliyor çünkü abecesinde görsel farklılık meydana getirecek yeteri sayıda farklı yazacı var Japonca ise aynı görsel yardımı ancak Kanci ile sağlar; Kanci olmadan metin içinde hızlıca ilerlemek mümkün değil Sadece Kana ile yazılmış bir yazı yavaş okunur Kanci'den vazgeçmek yakın gelecekte mümkün görülmediğinden Japonca'sını ilerletmek isteyenler için Kanci öğrenmek şart

japonyanın dil bilgisi - japonca dil bilgisi - japonca