Sponsorlu Bağlantılar
Denizde Vardiya Kuralları Nedir Vardiya Kuralları
SEYİR VARDİYASINDA UYULMASI GEREKEN TEMEL PRENSİPLER
1- Taraflar, her zaman güvenli seyir vardiyasının tutulmasını sağlamak için uyulması gereken aşağıdaki prensiplere, gemi sahiplerinin, gemi işletmecilerinin, kaptanların ve vardiya personelinin dikkatlerini çekeceklerdir.
2- Her gemi kaptanı güvenli seyir vardiyasının devam ettirilmesi için vardiya düzenlerinin yeterliliğini sağlamak zorundadır. Vardiya zabitleri, kaptanın genel talimatı altında, çatışma ve oturmayı önleme konusunda özel bir dikkat sarf edecekleri kendi vardiyaları sırasında geminin güvenli seyrinden sorumludurlar.
3- Aşağıdakileri içeren fakat kapsam olarak aşağıdakilerle sınırlı olmayan temel prensipler bütün gemilerde dikkate alınacaktır,
4- Vardiya düzenleri
a) Vardiyanın yapısı her zaman duruma ve koşullara uygun ve yeterli olacak ve iyi bir gözcülüğü devam ettirme gereğini hesaba katacaktır.
b) Uygun güverte tayfalarının dahil olacağı köprü üstü vardiyasının düzenlenmesi için karar verilirken, aşağıdaki faktörler dikkate alınacaktır:
i) Köprü üstü hiçbir zaman nöbetçisiz bırakılmayacaktır;
ii) Hava durumları, görüş mesafesi ve gündüz mü yoksa karanlık mı olduğu;
iii) Vardiya zabitinin ek seyir görevleri yapmasını gerektirebilecek seyir tehlikelerinin yakınlığı;
iv) Radar veya elektronik mevki bulma cihazları gibi seyir yardımcı cihazları ve geminin güvenli seyrinde etkili diğer cihazların kullanım ve çalışma durumu;
v) Gemide otomatik dümen (oto-pilot) bulunup bulunmadığı;
vi) Seyir vardiyasından özel işletme durumları sonucu ortaya çıkabilecek olağandışı istekler.
5- Göreve uygunluk
Vardiya sistemi vardiya zabitlerinin ve güverte tayfalarının verimleri yorgunluk nedeniyle azalmasına meydan verilmeyecek şekilde olacaktır. Görevler sefer başındaki ilk vardiyanın ve izleyen vardiyaların istirahat etmiş olarak nöbete başlamalarını ve her bakımdan görev için uygun olmalarını sağlayacak şekilde düzenlenecektir.
6- Seyir
a) İlgili tüm bilgiler dikkate alınarak çıkılacak sefer önceden planlanacak ve saptanan bütün rotalar sefer başlamadan önce kontrol edilecektir.
b) Vardiya sırasında, geminin planlanmış rotayı izlemesini sağlamak üzere, varolan uygun seyir yardımcıları kullanılarak, tutulan rota, mevki ve hız yeter derecede sık aralıklarla kontrol edilecektir.
c) Vardiya zabiti, gemideki bütün güvenlik ve seyir cihazlarının yeri ve çalıştırılmaları hakkında tam bilgi sahibi olacak, bu cihazların çalışma sınırlılıklarını bilecek ve dikkate alacaktır.
d) Seyir vardiyasından sorumlu zabit, geminin güvenli seyrini engelleyebilecek şekilde görevlendirilmeyecek veya böyle görevler üstlenmeyecektir.
7- Seyir cihazlaRI
a) Vardiya zabiti emri altındaki seyir cihazlarını en etkili biçimde kullanacaktır.
b) Vardiya zabiti, radarı kullanırken, denizde çatışmayı önlemeye ait kurallardaki radarın kullanılmasına ilişkin hükümlere her zaman uyma gereğini aklından çıkarmayacaktır.
c) Vardiya zabiti, gerektiğinde dümeni, makineleri ve sesli işaret araçlarını kullanmakta tereddüt etmeyecektir.
8- Seyir görevleri ve sorumlulukları
a) Vardiya sorumlusu zabit;
i) Vardiyasını köprü üstünde tutacak, gerektiği gibi değiştirilmedikçe hiçbir zaman köprü üstünden ayrılmayacaktır;
ii) Kaptanın köprü üstünde bulunmasına rağmen, kaptan sorumluluğu kendisinin aldığını özellikle bildirmedikçe ve bu karşılıklı olarak anlaşılmadıkça, geminin güvenli seyrinden sorumlu olmaya devam edecektir;
iii) Güvenlik açısından alacağı önlemlerde herhangi bir şüphesi olduğunda kaptana bilgi verecektir;
iv) Kendinden sonra nöbet sırası gelen zabitin etkili olarak görev yapamayacağını açıkça gösteren inandırıcı sebep var ise, vardiyayı ona devretmeyecek ve durumu kaptana bildirecektir.
b) Vardiyayı devir alırken, vardiyayı alan zabit, geminin tahmini veya hakiki mevkii hakkında tam bir kanıya varacak, genel rota, rota ve hızı gerçekleyerek vardiya sırasında rastlanabilecek bütün seyir tehlikelerini not edecektir.
c) Vardiyası sırasında geminin seyri ile ilgili hareketlerin ve işlemlerin gerektiği gibi kaydını tutacaktır.
9- Gözcülük
Durumun ve çatışma, oturma ve diğer seyir tehlikelerinin tam değerlendirmesini yapmak maksadı ile gereğince yürütülecek olan gözcülüğe ilave olarak gözcülük görevleri tehlikedeki gemilerin veya uçakların, kazaya uğramış kimselerin, batık gemiler ve enkaz parçalarının araştırılmasını içerecektir. Gözcülük yapılırken aşağıdakilere uyulacaktır:
a) Gözcü bütün dikkatini iyi bir gözcülük nöbeti tutmaya vermelidir ve bu görevi engelleyecek başka bir görev üstlenilmeyecek veya verilmeyecektir:
b) Gözcü ile serdümen görevleri ayrıdır ve dümen mevkiinde her tarafa engelsiz görüş sağlanan ve gece görüşü bozulmayan veya iyi bir gözcülüğün yapılmasına bir engeli bulunmayan küçük gemiler dışında, serdümen dümen tutarken gözcü olarak kabul edilmeyecektir. Vardiya sorumlusu zabit her gözcülük yapışında aşağıdakilerin sağlanması koşulu ile gündüz tek gözcü olabilir:
i) Durum dikkatle değerlendirilmiş ve böyle yapmanın güvenli olduğu şüpheye yer vermeyecek şekilde anlaşılmıştır;
ii) Aşağıdakileri içeren fakat bunlarla sınırlı olmayan ilgili bütün faktörler dikkate alınmıştır:
Hava durumu,
Görüş mesafesi,
Trafik yoğunluğu,
Seyir tehlikelerinin yakınlığı,
Trafik ayırımı düzenleri içinde veya yakınında seyir ederken gereken dikkat;
iii) Durumdaki bir değişmenin gerektirmesi halinde köprü üstüne hemen yardım edilebilecektir.
10- Gemiye alınmış kılavuz ile seyir
Bir kılavuzun gemide bulunuşu onun görev ve yükümlülüklerine rağmen, kaptanı veya vardiya sorumlusu zabiti geminin güvenliğine ait görev ve yükümlülüklerinden kurtarmaz. Kaptan ve kılavuz, seyir yöntemleri, yöresel koşullar ve geminin özellikleri hakkında bilgi alışverişinde bulunacaklardır. Kaptan ve vardiya zabiti kılavuz ile yakın işbirliği içinde olacak ve geminin mevkiini ve hareketlerini doğru olarak kontrol altında tutacaklardır.
11- Deniz çevresinin korunması
Kaptan ve vardiya sorumlusu zabit deniz çevresinin işletme veya kaza sonucu kirlenmesinin ciddi etkilerini bilecekler ve bu tip kirlenmeyi, özellikle ilgili uluslararası kurallar ve liman yönetmelikleri çerçevesinde önlemek için mümkün olan bütün önlemleri alacaklardır.
1- Normal koşullar altında limanda güvenli olarak demirli veya güvenli olarak bağlı her gemide, kaptan güvenlik maksadı ile devam ettirilecek uygun ve etkili bir vardiya düzeni kuracaktır.
2- Vardiyaları düzenlerken, 1978, Gemiadamlarının Eğitimi ve Belgelendirilmeleri Hakkında Uluslararası Konferansda kabul edilen "Limanda Vardiyadan Sorumlu Güverte Zabitleri için Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" ve "Limanda Makine Vardiyasından Sorumlu Mühendis Zabitler için, Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" dikkate alınacaktır.
TEHLİKELİ YÜK TAŞIYAN GEMİLERDE LİMAN VARDİYASINDA ZORUNLU MİNİMUM GEREKLER
1- Tehlikeli dökme yük taşıyan her geminin kaptanı, -taşınan yük, patlayıcı, parlayıcı, zehirli, sağlığa zararlı veya çevreyi kirleten ise veya böyle olabilecek ise, gemi limanda güvenli olarak bağlamış veya güvenli olarak demirlemiş olsa da, tam yetenekli bir zabit veya zabitleri, gerektiğinde tayfaları gemide her an hazır bulundurarak güverte güvenlik nöbeti ve makine güvenlik nöbeti tutulmasını sağlayacaktır.
2- Dökme olmayan tehlikeli yük taşıyan her geminin kaptanı, -taşınan yük, patlayıcı, parlayıcı, zehirli, sağlığa zararlı veya çevreyi kirleten ise veya olabilecek ise, güvenlik vardiyalarını düzenlerken, tehlikeli yükün yapısını, miktarını, ambalajını, istifini ve gemide, denizde ve kıyıda bulunabilecek özel durumları tamamen dikkate alacaktır.
3- Vardiyaları düzenlenirken 1978, Gemiadamlarının Eğitimi ve Belgelendirilmeleri Hakkında Uluslararası Konferansda kabul edilen "Limanda Vardiyadan Sorumlu Güverte Zabitleri için Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" ve "Limanda Makine Vardiyasından Sorumlu Mühendis Zabitleri için Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" tamamen dikkate alınacaktır.
GİRİŞ:
1- Bu öneri, seyir vardiyasından sorumlu olan zabitler için genel uygulamaya ait ve kaptanların gerektiğince tamamlamaları beklenen çalışma talimatını içerir. Denizde can ve mal güvenliği ve deniz çevresinin kirlenmesinin önlenmesi bakımından, vardiya zabitlerinin görevlerini verimli bir şekilde yapmaları gerektiğini bilmeleri esastır.
GENEL:
2- Vardiya zabiti kaptanın temsilcisidir ve her zaman başta gelen sorumluluğu geminin güvenli seyridir. Her zaman denizde çatışmayı önleme kurallarına uyacaktır.
3- Vardiya zabitinin her zaman etkili bir gözcülük yapılmasını sağlaması özellikle önemlidir. Ayrılmış bir harita kamarası olan gemilerde vardiya zabiti, gerektiğinde, seyire ait işlerini yapmak üzere kısa bir süre için harita kamarasına gidebilir, fakat, bundan önce, böyle yapmasının güvenli olduğundan ve etkili bir gözcülüğün devam ettirildiğinden emin olacaktır.
4- Vardiya zabiti makinelerin kendi tasarrufunda olduğunu hatırdan çıkarmamalı ve ihtiyaç halinde onları kullanmak için tereddüt etmemeli. Mamafih, mümkün olduğu yerde hız değişimine niyet etmesi halinde zamanında dikkat çekilmelidir. Keza vardiya zabiti durma mesafeleri dahil geminin manevra özelliklerini bilmeli ve diğer gemilerin farklı özelliğe sahip olduklarını takdir etmelidir.
5- Vardiya zabiti keza sesli işaret aletlerinin kendi tasarruflarında olduğunu unutmamalı ve denizde çatışmayı önlemenin ilgili kurallarına göre onları kullanmada tereddüt etmemelidir.
SEYİR VARDİYASINI TESLİM ALMA:
6- Vardiyayı devir alan zabit vardiyasındaki personelin görevlerini yapabilecek tam kapasiteye sahip olduklarına özellikle gece görüşüne uyum sağlamaları hususunda emin olmalı.
7- Vardiyayı teslim alacak zabit, gözleri varolan ışık durumuna tamamen uyum sağlayana ve aşağıdaki bilgiler bakımından kişisel olarak emin olana kadar vardiyayı teslim almayacaktır:
a) Geminin seyri ile ilgili olarak kaptanın devamlı emirleri ve diğer özel talimatları;
b) Geminin mevki, rotası, hızı ve su çekimi;
c) O andaki ve sonra oluşacak gel-gitler, akıntılar, hava koşulu, görüş mesafesi ve bu faktörlerin rota ve hız üzerine etkileri;
d) Aşağıdakileri içeren fakat onlarla sınırlı kalınmayarak seyir durumu;
i) Vardiya süresince kullanılmakta olan veya kullanılması ihtimali olan bütün seyir ve güvenlik teçhizatının çalışma durumu;
ii) Cayro ve mıknatıslı pusla hataları;
iii) Görünen veya yakında olduğu bilinen gemilerin varlığı ve hareketleri;
iv) Vardiya esnasında rastlanabilecek durumlar ve tehlikeler;
v) Meyil, trim, su yoğunluğu ve çökmenin(*) gemi ile deniz dibi arasındaki açıklığa etkisi.
8- Eğer vardiya zabitinden vardiya devir alınacağı zaman bir tehlikeyi önlemek için manevra veya başka bir hareket yapılıyor ise, vardiyanın devir alınması hareket tamamlanana kadar geciktirilecektir,
SEYİR CİHAZLARININ PERİYODİK KONTROLÜ:
9- Gemi seyir cihazlarının çalışma kontrolleri, özellikle seyri etkileyici tehlikeli durumlar beklendiği zaman, koşullar müsaade ettikçe ve mümkün olan sıklıkta denizde yapılacaktır, gerektiğinde bu kontroller kayıt edilecektir.
10- Vardiya zabiti aşağıdakileri sağlamak için düzenli aralıklarla kontroller yapacaktır:
a) Dümenci veya otomatik dümen (oto-pilot) doğru rotada dümen tutuyor;
b) Miyar puslanın hatası her vardiyada en az bir kere ve mümkün olduğu zaman, büyük rota değiştirmelerinden sonra saptanıyor; miyar pusula ile cayro pusula birbirleri ile sık sık karşılaştırılıyor ve tekrar ediciler (ripiterler) ana cayro ile senkronize edilmiş olarak çalışıyor;
c) Otomatik dümen (oto-pilot) her vardiyada en az bir kere el ile deneniyor;
d) Seyir ve işaret fenerleri ve diğer seyir cihazları doğru olarak çalışıyor.
OTOMATİK DÜMEN CİHAZI (OTO-PİLOT):
11- Vardiya zabiti, Uluslararası Denizde Can Güvenliği 1974 Sözleşmesinin Bölüm V, Kural 19 gereklerine her zaman uyma zorunluluğunu unutmayacaktır. Herhangi önemli, tehlikeli bir durumun güvenli bir şekilde önlenebilmesini sağlamak üzere, vardiya zabiti, bir dümenciyi dümen tutmak için yeterli bir süre önce görevlendirme ve dümeni el kontrolüne alma ihtiyacını dikkate alacaktır. Bir gemide dümen tutma otomatik olarak yapılmakta iken, durumun, vardiya zabitinin yardımcısız olduğu ve acil durumda gerekenleri yapmak maksadı ile gözcülüğün devamlılığını bozmak zorunda kaldığı bir noktaya gelmesine müsaade etmek çok tehlikelidir. Otomatikten el ile dümen tutmaya ve tersine geçişler, sorumlu bir zabit tarafından veya böyle bir zabitin gözetimi altında yapılacaktır.
ELEKTRONİK SEYİR CİHAZLARI:
12- Vardiya zabiti gemideki elektronik seyir cihazlarının kullanılmasını, yetenek ve sınırlılıklarını tamamen bilecektir.
13- Ekolu iskandil (elektrikli iskandil) değerli bir seyir cihazıdır ve gerekli olduğu her zaman kullanılacaktır.
RADAR:
14- Vardiya zabiti, radarı, gerektiğinde ve kısıtlı görüş koşulları oluştuğu beklendiği zaman, ve yoğun trafikli sularda her zaman, sınırlılıklarını dikkate alarak kullanacaktır.
15- Radar kullanırken vardiya zabiti uygun bir mesafe kademesi seçecek, görüntüyü dikkatle izleyecek ve etkili bir şekilde plotlama yapacaktır.
16- Vardiya zabiti, ekoların mümkün olan en erken zamanda görülebilmesi için, kullanılan mesafe kademelerinin yeterli sıklıkta aralıklarla değiştirilmesini sağlayacaktır.
17- Küçük veya zayıf ekoların görünmeyebilecekleri unutulmayacaktır.
18- Vardiya zabiti, plotlamanın veya sistemli analizin yeterli zamanda yapılabilmesi için, bir süre önce başlamasını sağlayacaktır.
19- Vardiya zabiti, mümkün oldukça açık havalarda radar uygulamaları yapacaktır.
KIYI SULARINDA SEYİR:
20- Bulunulan alana uygun ve en son bilgilere göre düzeltilmiş gemideki en büyük ölçekli harita kullanılacaktır. Kesim mevkiler (fix'ler) sık aralıklarla konulacaktır; koşullar müsaade ettiğince, kesim mevki (fix) birden fazla yöntem ile konulacaktır.
21- Vardiya zabiti bütün ilgili seyir işaretlerini mutlaka tanıyacaktır.
AÇIK HAVA:
22- Vardiya zabiti, çatışma tehlikesini erken saptamanın bir yolu olarak, yaklaşmakta olan gemilerin sık sık ve doğru pusula kerterizlerini alacaktır; bazan büyük kerteriz değişmesi olduğu zaman da, özellikle çok büyük bir gemiye veya yedekte çekilen bir gemiye yaklaşırken veya yakın mesafedeki bir gemiye yaklaşırken, bu tehlike meydana gelebilir. Vardiya zabiti, denizde çatışmayı önleme kurallarına gerektiği gibi uyarak erken ve kesin önlem alacaktır ve hemen sonra aldığı önlemlerin istenilen etkiyi sağlayıp sağlamadığını kontrol edecektir.
KISITLI GÖRÜŞ:
23- Kısıtlı görüş olduğu veya beklendiği zaman, vardiya zabitinin birinci sorumluluğu, özellikle, sesli sis işaretleri verme, güvenli hız ile ilerleme ve ani manevralar için makineleri hazır bulundurma bakımlarından, denizde çatışmayı önleme kurallarının ilgili hükümlerine uymaktır. Ek olarak, aşağıdakileri yapacaktır:
a) Kaptana bilgi verecektir (Paragraf 24'e bakınız);
b) İyi bir gözcü ve dümenci görevlendirecek ve trafikli sularda derhal el ile dümen tutmaya geçecektir;
c) Seyir fenerlerini gösterecektir;
d) Radarı çalıştıracak ve kullanacaktır.
Vardiya zabitinin, durma mesafeleri dahil, gemisinin manevra özelliklerini bilmesi ve diğer gemilerin farklı manevra özelliklerine sahip olabileceğini unutmaması önemlidir.
KAPTANI ÇAĞIRMA
24- Vardiya zabiti aşağıdaki durumlarda kaptana derhal haber verecektir:
a) Kısıtlı görüş meydana gelmiş veya beklenmekte ise;
b) Trafik durumları veya diğer gemilerin hareketleri kaygıya neden oluyor ise;
c) Rotanın korunmasında güçlük ile karşılaşılıyor ise;
d) Beklenen zamanda kara maddesi, bir seyir yardımcı maddesi görülememiş veya iskandil değerleri alınamamış ise;
e) Beklenmediği halde kara maddesi veya bir seyir yardımcı maddesi görülmüş veya iskandillerde değişiklik olmuş ise;
f) Makinelerde, dümen donanımında veya temel seyir cihazlarından birinde arıza olmuş ise;
g) Ağır havada hava koşullarını sebep olabileceği hasar hakkında şüpheye düşülmüş ise;
h) Buz, sahipsiz tekne veya tekne kalıntıları gibi seyir tehlikelerinden herhangi biri ile karşılaşılmış ise;
i) Diğer acil durumlarda veya şüpheye düştüğü durumda.
Yukarıdaki durumlarda kaptana derhal haber vermekle beraber, vardiya zabiti, koşullar gerektirdiğinde, geminin güvenliği için derhal önlem almakta tereddüt etmeyecektir.
KILAVUZ GEMİDE İKEN SEYİR
25- Vardiya zabiti kılavuzun hareket veya niyetlerinden şüpheye düştüğü zaman, kılavuzdan açıklama isteyecektir; eğer şüphesini gideremez ise, derhal kaptana bilgi verecek ve kaptan gelmeden önce gereken önlemleri alacaktır.
VARDİYA PERSONELİ
26- Vardiya zabiti, vardiya personeline güvenli nöbet tutulması ve iyi gözcülük yapılmasını sağlayacak gerekli bütün talimat ve bilgileri verecektir.
GEMİ DEMİRLİ İKEN
27- Kaptan gerekli görürse, demirli gemide seyir vardiyası devam ettirilecektir. Demirli iken, vardiya zabiti her durumda aşağıdakileri yapacaktır:
a) Mümkün olan en erken zamanda geminin mevkiini saptayacak ve harita üzerinde işaretleyecektir; koşullar müsaade ettikçe, sabit seyir yardımcısı maddelerden veya kolay tanınabilir kıyı maddelerinden kerterizler alarak, geminin demir yerinde emniyette kalıp kalmadığını yeterli sıklıkta aralarla kontrol edecektir;
b) Verimli bir gözcülük nöbeti sağlayacaktır;
c) Bütün geminin periyodik olarak muayene edilmesini sağlayacaktır;
d) Meteoroloji ve gel-git durumlarını ve deniz durumunu gözlemleyecektir;
e) Eğer geminin demiri tarar ise kaptana haber verecek ve gerekli bütün önlemleri alacaktır;
f) Ana makinelerin ve diğer makinelerin kaptanın talimatlarına uygun olan hazırlık durumunda bulunmalarını sağlayacaktır;
g) Görüş kısıtlandığında, kaptana haber verecek ve ilgili denizde çatışmayı önleme kurallarına uyacaktır;
h) Geminin her zaman, gerektiği gibi doğru fener ve şekilleri göstermesini ve doğru ses işaretleri vermesini sağlayacaktır;
i) Gemi tarafından çevre kirletmesi yapılmasına karşı koruyucu önlemler alacak ve kirlenmenin önlenmesi kurallarına gerektiği gibi uyacaktır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
NOT : (*) Çökme: Gemi su içinde hareket ederken suya biraz gömülmesi ve trim değişmesi sonucu gemi altından dibe olan açıklığın azalması. Bu etki sığ suda çoğalır ve geminin hızı azaldıkça azalır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
GİRİŞ
1- Bu Öneri limanda normal koşullarda güvenli olarak bağlı veya güvenli olarak demirli bir gemi için geçerlidir. Açık korunmasız yerlerde demirli gemiler için, Gemiadamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları 1978 Uluslararası Sözleşmesindeki Kural II/1- "Seyir Vardiyasında Uyulması Gereken Temel Prensipler" ve Konferans tarafından kabul edilen "Seyir Vardiyasından Sorumlu Zabitler için Çalışma Talimatı Önerisi"ne bakılacaktır. Özel tip gemi ve yük için özel gerekler lüzumlu olabilir.
2- Aşağıdaki prensipler ve çalışma talimatı, gemi sahipleri, gemi işletmecileri, kaptanlar ve vardiya zabitleri tarafından dikkate alınacaktır.
VARDİYA DÜZENLEMELERİ
3- Gemi limanda iken vardiya düzenlenmeleri;
a) Can, gemi, yük ve liman güvenliğini sağlayacaktır;
b) Uluslararası, ulusal ve yöresel kuralları dikkate alacaktır;
c) Geminin düzenini ve normal işlevlerini devam ettirecektir.
4- Gemi kaptanı, geminin bağlama durumuna, tipine ve görevlerin karakterine göre vardiyanın bileşim ve sürelerini kararlaştıracaktır,
5- Limanda nöbet tutmak üzere kaptanın gereken niteliğe sahip herhangi bir kişiyi görevlendirebileceği ve tehlikeli yük taşımayan 500 gros tondan küçük gemiler dışında, nitelikli bir güverte zabiti vardiya sorumlusu olacaktır.
6- Gerekli donanım ve cihazlar, verimli bir vardiya sağlayacak şekilde düzenlenecektir.
VARDİYA TESLİM ALINMASI
7- Vardiya zabiti, vardiyayı teslim alacak zabitin görevlerini etkili bir şekilde yapamayacağını açıkça belli eden inandırıcı bir sebep görürse, vardiyayı teslim etmeyecektir, bu durumda kaptana gerektiği gibi haber verecektir.
8- Vardiyayı devreden zabit tarafından, vardiyayı devir alan zabite aşağıdaki bilgiler verilecektir:
a) Yatma yerinde su derinliği, geminin su çekimi, yüksek ve alçak su düzeyleri ve zamanları; bağlama halatlarının durumu, demirlerin ve demir bosasının durumu, geminin güvenliği için önemli diğer bağlama özellikleri; ana makinelerin durumu ve acil durumda kullanılma olanağı;
b) Gemide yapılacak bütün işler; gemiye alınan veya kalan veya boşaltıldıktan sonra gemide kalacak olan yükün gemideki dağılım ve miktarı;
c) Sintinelerde ve balast tanklarındaki su düzeyi;
d) Gösterilmekte olan işaretler veya fenerler;
e) Gemide bulunması gereken personelin sayısı ve gemide bulunan diğer kişiler;
f) Yangınla mücadele cihazlarının durumu;
g) Limanın özel kuralları;
h) Kaptanın devamlı ve özel emirleri;
i) Acil durumda veya yardım istenmesi durumunda gemi ile rıhtım yöneticileri veya liman yetkilileri arasında kullanılacak muhabere bağlantıları;
j) Geminin güvenliği ve çevre kirlenmesinin önlenmesi bakımından önemli diğer durumlar.
9- Vardiya alan zabit
a) Bağlama halatları veya demir zincirlerinin yeterli olduğundan;
b) Gereken işaretler veya fenerler doğru olarak çekildiğinden ve gösterilmekte olduğundan.
c) Güvenlik önlemleri ve yangına karşı korunma kuralları uygulanmakta olduğundan;
d) Yüklenmekte veya boşaltılmakta olan zararlı veya tehlikeli yüklerin özelliklerinin ve herhangi dökülme veya yangın halinde yapacağı doğru hareketin bilindiğinden;
e) Gemi dışındaki hiçbir durum veya koşul gemiyi tehlikeye sokmamakta ve kendi gemisinin de başkalarını tehlikeye sokmamakta olduğundan emin olacaktır.
10- Eğer tam vardiya teslim edileceği zaman, önemli bir çalışma yapılmakta ise kaptan tarafından aksi emredilmedikçe, bu çalışma nöbeti bırakacak zabit tarafından tamamlanacaktır.
VARDİYA TUTULMASI
11- Vardiya zabiti:
a) Uygun belirli aralıklarla gemiyi muayene ettirecektir;
b) Aşağıdakilere özel dikkat sarfedecektir;
i) Özellikle gel-git değişimlerinde veya büyük kabarma ve alçalma olan yerlerde lumbarağzı iskelesinin, durumu ve bağları, demir zinciri veya bağlama halatları ve eğer gerekirse, bunların normal çalışma durumunda bulunmasını sağlayacak önlemler alacaktır;
ii) Su çekimi, omurga altı açıklığı ve yük elleçleme veya balastlama sırasında tehlikeli meyil ve trimi önleyecek gemi denge durumu;
iii) Hava ve deniz durumu;
iv) Güvenlik önlemleri ve yangından korunma ile ilgili bütün kurallara uyulması;
v) Sintine ve tankerlerdeki su düzeyi;
vi) Gemideki bütün kişiler ve bulundukları yerler, özellikle uzak veya kapalı yerlerde bulunanlar;
vii) İşaret veya fenerlerin gösterilmesi;
c) Kötü havada, veya fırtına uyarısı alınması üzerine, gemiyi, personeli ve yükü korumak için gerekli önlemleri alacaktır;
d) Kendi gemisi tarafından çevrenin kirletilmesini önlemek için her önlemi alacaktır;
e) Geminin güvenliğini tehdit eden bir acil durumda, alarm verecek, kaptana bilgi verecek, gemiye herhangi bir hasar olmasını önlemek için mümkün olan bütün önlemleri alacaktır, ve eğer gerekirse, kıyı yetkililerinden veya komşu gemilerden yardım isteyecektir;
f) Yangın halinde, kıyı yangınla mücadele yetkililerine gemiyi tehlikeye sokmadan gemiye basılabilecek yaklaşık su miktarını bildirebilmek için geminin denge durumunu bilecektir;
g) Tehlikedeki gemilere veya kişilere yardım önerecektir;
h) Pervanelerin döndürülmesi gerektiği zaman kazaları veya hasarı önlemek için gereken önlemleri alacaktır;
i) Gemiyi ilgilendiren bütün önemli olayları gereken jurnallere kayıt edecektir.
__________________
SEYİR VARDİYASINDA UYULMASI GEREKEN TEMEL PRENSİPLER
1- Taraflar, her zaman güvenli seyir vardiyasının tutulmasını sağlamak için uyulması gereken aşağıdaki prensiplere, gemi sahiplerinin, gemi işletmecilerinin, kaptanların ve vardiya personelinin dikkatlerini çekeceklerdir.
2- Her gemi kaptanı güvenli seyir vardiyasının devam ettirilmesi için vardiya düzenlerinin yeterliliğini sağlamak zorundadır. Vardiya zabitleri, kaptanın genel talimatı altında, çatışma ve oturmayı önleme konusunda özel bir dikkat sarf edecekleri kendi vardiyaları sırasında geminin güvenli seyrinden sorumludurlar.
3- Aşağıdakileri içeren fakat kapsam olarak aşağıdakilerle sınırlı olmayan temel prensipler bütün gemilerde dikkate alınacaktır,
4- Vardiya düzenleri
a) Vardiyanın yapısı her zaman duruma ve koşullara uygun ve yeterli olacak ve iyi bir gözcülüğü devam ettirme gereğini hesaba katacaktır.
b) Uygun güverte tayfalarının dahil olacağı köprü üstü vardiyasının düzenlenmesi için karar verilirken, aşağıdaki faktörler dikkate alınacaktır:
i) Köprü üstü hiçbir zaman nöbetçisiz bırakılmayacaktır;
ii) Hava durumları, görüş mesafesi ve gündüz mü yoksa karanlık mı olduğu;
iii) Vardiya zabitinin ek seyir görevleri yapmasını gerektirebilecek seyir tehlikelerinin yakınlığı;
iv) Radar veya elektronik mevki bulma cihazları gibi seyir yardımcı cihazları ve geminin güvenli seyrinde etkili diğer cihazların kullanım ve çalışma durumu;
v) Gemide otomatik dümen (oto-pilot) bulunup bulunmadığı;
vi) Seyir vardiyasından özel işletme durumları sonucu ortaya çıkabilecek olağandışı istekler.
5- Göreve uygunluk
Vardiya sistemi vardiya zabitlerinin ve güverte tayfalarının verimleri yorgunluk nedeniyle azalmasına meydan verilmeyecek şekilde olacaktır. Görevler sefer başındaki ilk vardiyanın ve izleyen vardiyaların istirahat etmiş olarak nöbete başlamalarını ve her bakımdan görev için uygun olmalarını sağlayacak şekilde düzenlenecektir.
6- Seyir
a) İlgili tüm bilgiler dikkate alınarak çıkılacak sefer önceden planlanacak ve saptanan bütün rotalar sefer başlamadan önce kontrol edilecektir.
b) Vardiya sırasında, geminin planlanmış rotayı izlemesini sağlamak üzere, varolan uygun seyir yardımcıları kullanılarak, tutulan rota, mevki ve hız yeter derecede sık aralıklarla kontrol edilecektir.
c) Vardiya zabiti, gemideki bütün güvenlik ve seyir cihazlarının yeri ve çalıştırılmaları hakkında tam bilgi sahibi olacak, bu cihazların çalışma sınırlılıklarını bilecek ve dikkate alacaktır.
d) Seyir vardiyasından sorumlu zabit, geminin güvenli seyrini engelleyebilecek şekilde görevlendirilmeyecek veya böyle görevler üstlenmeyecektir.
7- Seyir cihazlaRI
a) Vardiya zabiti emri altındaki seyir cihazlarını en etkili biçimde kullanacaktır.
b) Vardiya zabiti, radarı kullanırken, denizde çatışmayı önlemeye ait kurallardaki radarın kullanılmasına ilişkin hükümlere her zaman uyma gereğini aklından çıkarmayacaktır.
c) Vardiya zabiti, gerektiğinde dümeni, makineleri ve sesli işaret araçlarını kullanmakta tereddüt etmeyecektir.
8- Seyir görevleri ve sorumlulukları
a) Vardiya sorumlusu zabit;
i) Vardiyasını köprü üstünde tutacak, gerektiği gibi değiştirilmedikçe hiçbir zaman köprü üstünden ayrılmayacaktır;
ii) Kaptanın köprü üstünde bulunmasına rağmen, kaptan sorumluluğu kendisinin aldığını özellikle bildirmedikçe ve bu karşılıklı olarak anlaşılmadıkça, geminin güvenli seyrinden sorumlu olmaya devam edecektir;
iii) Güvenlik açısından alacağı önlemlerde herhangi bir şüphesi olduğunda kaptana bilgi verecektir;
iv) Kendinden sonra nöbet sırası gelen zabitin etkili olarak görev yapamayacağını açıkça gösteren inandırıcı sebep var ise, vardiyayı ona devretmeyecek ve durumu kaptana bildirecektir.
b) Vardiyayı devir alırken, vardiyayı alan zabit, geminin tahmini veya hakiki mevkii hakkında tam bir kanıya varacak, genel rota, rota ve hızı gerçekleyerek vardiya sırasında rastlanabilecek bütün seyir tehlikelerini not edecektir.
c) Vardiyası sırasında geminin seyri ile ilgili hareketlerin ve işlemlerin gerektiği gibi kaydını tutacaktır.
9- Gözcülük
Durumun ve çatışma, oturma ve diğer seyir tehlikelerinin tam değerlendirmesini yapmak maksadı ile gereğince yürütülecek olan gözcülüğe ilave olarak gözcülük görevleri tehlikedeki gemilerin veya uçakların, kazaya uğramış kimselerin, batık gemiler ve enkaz parçalarının araştırılmasını içerecektir. Gözcülük yapılırken aşağıdakilere uyulacaktır:
a) Gözcü bütün dikkatini iyi bir gözcülük nöbeti tutmaya vermelidir ve bu görevi engelleyecek başka bir görev üstlenilmeyecek veya verilmeyecektir:
b) Gözcü ile serdümen görevleri ayrıdır ve dümen mevkiinde her tarafa engelsiz görüş sağlanan ve gece görüşü bozulmayan veya iyi bir gözcülüğün yapılmasına bir engeli bulunmayan küçük gemiler dışında, serdümen dümen tutarken gözcü olarak kabul edilmeyecektir. Vardiya sorumlusu zabit her gözcülük yapışında aşağıdakilerin sağlanması koşulu ile gündüz tek gözcü olabilir:
i) Durum dikkatle değerlendirilmiş ve böyle yapmanın güvenli olduğu şüpheye yer vermeyecek şekilde anlaşılmıştır;
ii) Aşağıdakileri içeren fakat bunlarla sınırlı olmayan ilgili bütün faktörler dikkate alınmıştır:
Hava durumu,
Görüş mesafesi,
Trafik yoğunluğu,
Seyir tehlikelerinin yakınlığı,
Trafik ayırımı düzenleri içinde veya yakınında seyir ederken gereken dikkat;
iii) Durumdaki bir değişmenin gerektirmesi halinde köprü üstüne hemen yardım edilebilecektir.
10- Gemiye alınmış kılavuz ile seyir
Bir kılavuzun gemide bulunuşu onun görev ve yükümlülüklerine rağmen, kaptanı veya vardiya sorumlusu zabiti geminin güvenliğine ait görev ve yükümlülüklerinden kurtarmaz. Kaptan ve kılavuz, seyir yöntemleri, yöresel koşullar ve geminin özellikleri hakkında bilgi alışverişinde bulunacaklardır. Kaptan ve vardiya zabiti kılavuz ile yakın işbirliği içinde olacak ve geminin mevkiini ve hareketlerini doğru olarak kontrol altında tutacaklardır.
11- Deniz çevresinin korunması
Kaptan ve vardiya sorumlusu zabit deniz çevresinin işletme veya kaza sonucu kirlenmesinin ciddi etkilerini bilecekler ve bu tip kirlenmeyi, özellikle ilgili uluslararası kurallar ve liman yönetmelikleri çerçevesinde önlemek için mümkün olan bütün önlemleri alacaklardır.
LİMAN VARDİYASINDA UYULMASI GEREKEN TEMEL PRENSİPLER
1- Normal koşullar altında limanda güvenli olarak demirli veya güvenli olarak bağlı her gemide, kaptan güvenlik maksadı ile devam ettirilecek uygun ve etkili bir vardiya düzeni kuracaktır.
2- Vardiyaları düzenlerken, 1978, Gemiadamlarının Eğitimi ve Belgelendirilmeleri Hakkında Uluslararası Konferansda kabul edilen "Limanda Vardiyadan Sorumlu Güverte Zabitleri için Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" ve "Limanda Makine Vardiyasından Sorumlu Mühendis Zabitler için, Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" dikkate alınacaktır.
TEHLİKELİ YÜK TAŞIYAN GEMİLERDE LİMAN VARDİYASINDA ZORUNLU MİNİMUM GEREKLER
1- Tehlikeli dökme yük taşıyan her geminin kaptanı, -taşınan yük, patlayıcı, parlayıcı, zehirli, sağlığa zararlı veya çevreyi kirleten ise veya böyle olabilecek ise, gemi limanda güvenli olarak bağlamış veya güvenli olarak demirlemiş olsa da, tam yetenekli bir zabit veya zabitleri, gerektiğinde tayfaları gemide her an hazır bulundurarak güverte güvenlik nöbeti ve makine güvenlik nöbeti tutulmasını sağlayacaktır.
2- Dökme olmayan tehlikeli yük taşıyan her geminin kaptanı, -taşınan yük, patlayıcı, parlayıcı, zehirli, sağlığa zararlı veya çevreyi kirleten ise veya olabilecek ise, güvenlik vardiyalarını düzenlerken, tehlikeli yükün yapısını, miktarını, ambalajını, istifini ve gemide, denizde ve kıyıda bulunabilecek özel durumları tamamen dikkate alacaktır.
3- Vardiyaları düzenlenirken 1978, Gemiadamlarının Eğitimi ve Belgelendirilmeleri Hakkında Uluslararası Konferansda kabul edilen "Limanda Vardiyadan Sorumlu Güverte Zabitleri için Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" ve "Limanda Makine Vardiyasından Sorumlu Mühendis Zabitleri için Prensipler ve Çalışma Talimatı Önerisi" tamamen dikkate alınacaktır.
SEYİR VARDİYASINDAN SORUMLU ZABİTLER İÇİN ÇALIŞMA TALİMATI
GİRİŞ:
1- Bu öneri, seyir vardiyasından sorumlu olan zabitler için genel uygulamaya ait ve kaptanların gerektiğince tamamlamaları beklenen çalışma talimatını içerir. Denizde can ve mal güvenliği ve deniz çevresinin kirlenmesinin önlenmesi bakımından, vardiya zabitlerinin görevlerini verimli bir şekilde yapmaları gerektiğini bilmeleri esastır.
GENEL:
2- Vardiya zabiti kaptanın temsilcisidir ve her zaman başta gelen sorumluluğu geminin güvenli seyridir. Her zaman denizde çatışmayı önleme kurallarına uyacaktır.
3- Vardiya zabitinin her zaman etkili bir gözcülük yapılmasını sağlaması özellikle önemlidir. Ayrılmış bir harita kamarası olan gemilerde vardiya zabiti, gerektiğinde, seyire ait işlerini yapmak üzere kısa bir süre için harita kamarasına gidebilir, fakat, bundan önce, böyle yapmasının güvenli olduğundan ve etkili bir gözcülüğün devam ettirildiğinden emin olacaktır.
4- Vardiya zabiti makinelerin kendi tasarrufunda olduğunu hatırdan çıkarmamalı ve ihtiyaç halinde onları kullanmak için tereddüt etmemeli. Mamafih, mümkün olduğu yerde hız değişimine niyet etmesi halinde zamanında dikkat çekilmelidir. Keza vardiya zabiti durma mesafeleri dahil geminin manevra özelliklerini bilmeli ve diğer gemilerin farklı özelliğe sahip olduklarını takdir etmelidir.
5- Vardiya zabiti keza sesli işaret aletlerinin kendi tasarruflarında olduğunu unutmamalı ve denizde çatışmayı önlemenin ilgili kurallarına göre onları kullanmada tereddüt etmemelidir.
SEYİR VARDİYASINI TESLİM ALMA:
6- Vardiyayı devir alan zabit vardiyasındaki personelin görevlerini yapabilecek tam kapasiteye sahip olduklarına özellikle gece görüşüne uyum sağlamaları hususunda emin olmalı.
7- Vardiyayı teslim alacak zabit, gözleri varolan ışık durumuna tamamen uyum sağlayana ve aşağıdaki bilgiler bakımından kişisel olarak emin olana kadar vardiyayı teslim almayacaktır:
a) Geminin seyri ile ilgili olarak kaptanın devamlı emirleri ve diğer özel talimatları;
b) Geminin mevki, rotası, hızı ve su çekimi;
c) O andaki ve sonra oluşacak gel-gitler, akıntılar, hava koşulu, görüş mesafesi ve bu faktörlerin rota ve hız üzerine etkileri;
d) Aşağıdakileri içeren fakat onlarla sınırlı kalınmayarak seyir durumu;
i) Vardiya süresince kullanılmakta olan veya kullanılması ihtimali olan bütün seyir ve güvenlik teçhizatının çalışma durumu;
ii) Cayro ve mıknatıslı pusla hataları;
iii) Görünen veya yakında olduğu bilinen gemilerin varlığı ve hareketleri;
iv) Vardiya esnasında rastlanabilecek durumlar ve tehlikeler;
v) Meyil, trim, su yoğunluğu ve çökmenin(*) gemi ile deniz dibi arasındaki açıklığa etkisi.
8- Eğer vardiya zabitinden vardiya devir alınacağı zaman bir tehlikeyi önlemek için manevra veya başka bir hareket yapılıyor ise, vardiyanın devir alınması hareket tamamlanana kadar geciktirilecektir,
SEYİR CİHAZLARININ PERİYODİK KONTROLÜ:
9- Gemi seyir cihazlarının çalışma kontrolleri, özellikle seyri etkileyici tehlikeli durumlar beklendiği zaman, koşullar müsaade ettikçe ve mümkün olan sıklıkta denizde yapılacaktır, gerektiğinde bu kontroller kayıt edilecektir.
10- Vardiya zabiti aşağıdakileri sağlamak için düzenli aralıklarla kontroller yapacaktır:
a) Dümenci veya otomatik dümen (oto-pilot) doğru rotada dümen tutuyor;
b) Miyar puslanın hatası her vardiyada en az bir kere ve mümkün olduğu zaman, büyük rota değiştirmelerinden sonra saptanıyor; miyar pusula ile cayro pusula birbirleri ile sık sık karşılaştırılıyor ve tekrar ediciler (ripiterler) ana cayro ile senkronize edilmiş olarak çalışıyor;
c) Otomatik dümen (oto-pilot) her vardiyada en az bir kere el ile deneniyor;
d) Seyir ve işaret fenerleri ve diğer seyir cihazları doğru olarak çalışıyor.
OTOMATİK DÜMEN CİHAZI (OTO-PİLOT):
11- Vardiya zabiti, Uluslararası Denizde Can Güvenliği 1974 Sözleşmesinin Bölüm V, Kural 19 gereklerine her zaman uyma zorunluluğunu unutmayacaktır. Herhangi önemli, tehlikeli bir durumun güvenli bir şekilde önlenebilmesini sağlamak üzere, vardiya zabiti, bir dümenciyi dümen tutmak için yeterli bir süre önce görevlendirme ve dümeni el kontrolüne alma ihtiyacını dikkate alacaktır. Bir gemide dümen tutma otomatik olarak yapılmakta iken, durumun, vardiya zabitinin yardımcısız olduğu ve acil durumda gerekenleri yapmak maksadı ile gözcülüğün devamlılığını bozmak zorunda kaldığı bir noktaya gelmesine müsaade etmek çok tehlikelidir. Otomatikten el ile dümen tutmaya ve tersine geçişler, sorumlu bir zabit tarafından veya böyle bir zabitin gözetimi altında yapılacaktır.
ELEKTRONİK SEYİR CİHAZLARI:
12- Vardiya zabiti gemideki elektronik seyir cihazlarının kullanılmasını, yetenek ve sınırlılıklarını tamamen bilecektir.
13- Ekolu iskandil (elektrikli iskandil) değerli bir seyir cihazıdır ve gerekli olduğu her zaman kullanılacaktır.
RADAR:
14- Vardiya zabiti, radarı, gerektiğinde ve kısıtlı görüş koşulları oluştuğu beklendiği zaman, ve yoğun trafikli sularda her zaman, sınırlılıklarını dikkate alarak kullanacaktır.
15- Radar kullanırken vardiya zabiti uygun bir mesafe kademesi seçecek, görüntüyü dikkatle izleyecek ve etkili bir şekilde plotlama yapacaktır.
16- Vardiya zabiti, ekoların mümkün olan en erken zamanda görülebilmesi için, kullanılan mesafe kademelerinin yeterli sıklıkta aralıklarla değiştirilmesini sağlayacaktır.
17- Küçük veya zayıf ekoların görünmeyebilecekleri unutulmayacaktır.
18- Vardiya zabiti, plotlamanın veya sistemli analizin yeterli zamanda yapılabilmesi için, bir süre önce başlamasını sağlayacaktır.
19- Vardiya zabiti, mümkün oldukça açık havalarda radar uygulamaları yapacaktır.
KIYI SULARINDA SEYİR:
20- Bulunulan alana uygun ve en son bilgilere göre düzeltilmiş gemideki en büyük ölçekli harita kullanılacaktır. Kesim mevkiler (fix'ler) sık aralıklarla konulacaktır; koşullar müsaade ettiğince, kesim mevki (fix) birden fazla yöntem ile konulacaktır.
21- Vardiya zabiti bütün ilgili seyir işaretlerini mutlaka tanıyacaktır.
AÇIK HAVA:
22- Vardiya zabiti, çatışma tehlikesini erken saptamanın bir yolu olarak, yaklaşmakta olan gemilerin sık sık ve doğru pusula kerterizlerini alacaktır; bazan büyük kerteriz değişmesi olduğu zaman da, özellikle çok büyük bir gemiye veya yedekte çekilen bir gemiye yaklaşırken veya yakın mesafedeki bir gemiye yaklaşırken, bu tehlike meydana gelebilir. Vardiya zabiti, denizde çatışmayı önleme kurallarına gerektiği gibi uyarak erken ve kesin önlem alacaktır ve hemen sonra aldığı önlemlerin istenilen etkiyi sağlayıp sağlamadığını kontrol edecektir.
KISITLI GÖRÜŞ:
23- Kısıtlı görüş olduğu veya beklendiği zaman, vardiya zabitinin birinci sorumluluğu, özellikle, sesli sis işaretleri verme, güvenli hız ile ilerleme ve ani manevralar için makineleri hazır bulundurma bakımlarından, denizde çatışmayı önleme kurallarının ilgili hükümlerine uymaktır. Ek olarak, aşağıdakileri yapacaktır:
a) Kaptana bilgi verecektir (Paragraf 24'e bakınız);
b) İyi bir gözcü ve dümenci görevlendirecek ve trafikli sularda derhal el ile dümen tutmaya geçecektir;
c) Seyir fenerlerini gösterecektir;
d) Radarı çalıştıracak ve kullanacaktır.
Vardiya zabitinin, durma mesafeleri dahil, gemisinin manevra özelliklerini bilmesi ve diğer gemilerin farklı manevra özelliklerine sahip olabileceğini unutmaması önemlidir.
KAPTANI ÇAĞIRMA
24- Vardiya zabiti aşağıdaki durumlarda kaptana derhal haber verecektir:
a) Kısıtlı görüş meydana gelmiş veya beklenmekte ise;
b) Trafik durumları veya diğer gemilerin hareketleri kaygıya neden oluyor ise;
c) Rotanın korunmasında güçlük ile karşılaşılıyor ise;
d) Beklenen zamanda kara maddesi, bir seyir yardımcı maddesi görülememiş veya iskandil değerleri alınamamış ise;
e) Beklenmediği halde kara maddesi veya bir seyir yardımcı maddesi görülmüş veya iskandillerde değişiklik olmuş ise;
f) Makinelerde, dümen donanımında veya temel seyir cihazlarından birinde arıza olmuş ise;
g) Ağır havada hava koşullarını sebep olabileceği hasar hakkında şüpheye düşülmüş ise;
h) Buz, sahipsiz tekne veya tekne kalıntıları gibi seyir tehlikelerinden herhangi biri ile karşılaşılmış ise;
i) Diğer acil durumlarda veya şüpheye düştüğü durumda.
Yukarıdaki durumlarda kaptana derhal haber vermekle beraber, vardiya zabiti, koşullar gerektirdiğinde, geminin güvenliği için derhal önlem almakta tereddüt etmeyecektir.
KILAVUZ GEMİDE İKEN SEYİR
25- Vardiya zabiti kılavuzun hareket veya niyetlerinden şüpheye düştüğü zaman, kılavuzdan açıklama isteyecektir; eğer şüphesini gideremez ise, derhal kaptana bilgi verecek ve kaptan gelmeden önce gereken önlemleri alacaktır.
VARDİYA PERSONELİ
26- Vardiya zabiti, vardiya personeline güvenli nöbet tutulması ve iyi gözcülük yapılmasını sağlayacak gerekli bütün talimat ve bilgileri verecektir.
GEMİ DEMİRLİ İKEN
27- Kaptan gerekli görürse, demirli gemide seyir vardiyası devam ettirilecektir. Demirli iken, vardiya zabiti her durumda aşağıdakileri yapacaktır:
a) Mümkün olan en erken zamanda geminin mevkiini saptayacak ve harita üzerinde işaretleyecektir; koşullar müsaade ettikçe, sabit seyir yardımcısı maddelerden veya kolay tanınabilir kıyı maddelerinden kerterizler alarak, geminin demir yerinde emniyette kalıp kalmadığını yeterli sıklıkta aralarla kontrol edecektir;
b) Verimli bir gözcülük nöbeti sağlayacaktır;
c) Bütün geminin periyodik olarak muayene edilmesini sağlayacaktır;
d) Meteoroloji ve gel-git durumlarını ve deniz durumunu gözlemleyecektir;
e) Eğer geminin demiri tarar ise kaptana haber verecek ve gerekli bütün önlemleri alacaktır;
f) Ana makinelerin ve diğer makinelerin kaptanın talimatlarına uygun olan hazırlık durumunda bulunmalarını sağlayacaktır;
g) Görüş kısıtlandığında, kaptana haber verecek ve ilgili denizde çatışmayı önleme kurallarına uyacaktır;
h) Geminin her zaman, gerektiği gibi doğru fener ve şekilleri göstermesini ve doğru ses işaretleri vermesini sağlayacaktır;
i) Gemi tarafından çevre kirletmesi yapılmasına karşı koruyucu önlemler alacak ve kirlenmenin önlenmesi kurallarına gerektiği gibi uyacaktır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
NOT : (*) Çökme: Gemi su içinde hareket ederken suya biraz gömülmesi ve trim değişmesi sonucu gemi altından dibe olan açıklığın azalması. Bu etki sığ suda çoğalır ve geminin hızı azaldıkça azalır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
LİMANDA SORUMLU VARDİYA ZABİTLERİ İÇİN PRENSİPLER VE ÇALIŞLMA
GİRİŞ
1- Bu Öneri limanda normal koşullarda güvenli olarak bağlı veya güvenli olarak demirli bir gemi için geçerlidir. Açık korunmasız yerlerde demirli gemiler için, Gemiadamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları 1978 Uluslararası Sözleşmesindeki Kural II/1- "Seyir Vardiyasında Uyulması Gereken Temel Prensipler" ve Konferans tarafından kabul edilen "Seyir Vardiyasından Sorumlu Zabitler için Çalışma Talimatı Önerisi"ne bakılacaktır. Özel tip gemi ve yük için özel gerekler lüzumlu olabilir.
2- Aşağıdaki prensipler ve çalışma talimatı, gemi sahipleri, gemi işletmecileri, kaptanlar ve vardiya zabitleri tarafından dikkate alınacaktır.
VARDİYA DÜZENLEMELERİ
3- Gemi limanda iken vardiya düzenlenmeleri;
a) Can, gemi, yük ve liman güvenliğini sağlayacaktır;
b) Uluslararası, ulusal ve yöresel kuralları dikkate alacaktır;
c) Geminin düzenini ve normal işlevlerini devam ettirecektir.
4- Gemi kaptanı, geminin bağlama durumuna, tipine ve görevlerin karakterine göre vardiyanın bileşim ve sürelerini kararlaştıracaktır,
5- Limanda nöbet tutmak üzere kaptanın gereken niteliğe sahip herhangi bir kişiyi görevlendirebileceği ve tehlikeli yük taşımayan 500 gros tondan küçük gemiler dışında, nitelikli bir güverte zabiti vardiya sorumlusu olacaktır.
6- Gerekli donanım ve cihazlar, verimli bir vardiya sağlayacak şekilde düzenlenecektir.
VARDİYA TESLİM ALINMASI
7- Vardiya zabiti, vardiyayı teslim alacak zabitin görevlerini etkili bir şekilde yapamayacağını açıkça belli eden inandırıcı bir sebep görürse, vardiyayı teslim etmeyecektir, bu durumda kaptana gerektiği gibi haber verecektir.
8- Vardiyayı devreden zabit tarafından, vardiyayı devir alan zabite aşağıdaki bilgiler verilecektir:
a) Yatma yerinde su derinliği, geminin su çekimi, yüksek ve alçak su düzeyleri ve zamanları; bağlama halatlarının durumu, demirlerin ve demir bosasının durumu, geminin güvenliği için önemli diğer bağlama özellikleri; ana makinelerin durumu ve acil durumda kullanılma olanağı;
b) Gemide yapılacak bütün işler; gemiye alınan veya kalan veya boşaltıldıktan sonra gemide kalacak olan yükün gemideki dağılım ve miktarı;
c) Sintinelerde ve balast tanklarındaki su düzeyi;
d) Gösterilmekte olan işaretler veya fenerler;
e) Gemide bulunması gereken personelin sayısı ve gemide bulunan diğer kişiler;
f) Yangınla mücadele cihazlarının durumu;
g) Limanın özel kuralları;
h) Kaptanın devamlı ve özel emirleri;
i) Acil durumda veya yardım istenmesi durumunda gemi ile rıhtım yöneticileri veya liman yetkilileri arasında kullanılacak muhabere bağlantıları;
j) Geminin güvenliği ve çevre kirlenmesinin önlenmesi bakımından önemli diğer durumlar.
9- Vardiya alan zabit
a) Bağlama halatları veya demir zincirlerinin yeterli olduğundan;
b) Gereken işaretler veya fenerler doğru olarak çekildiğinden ve gösterilmekte olduğundan.
c) Güvenlik önlemleri ve yangına karşı korunma kuralları uygulanmakta olduğundan;
d) Yüklenmekte veya boşaltılmakta olan zararlı veya tehlikeli yüklerin özelliklerinin ve herhangi dökülme veya yangın halinde yapacağı doğru hareketin bilindiğinden;
e) Gemi dışındaki hiçbir durum veya koşul gemiyi tehlikeye sokmamakta ve kendi gemisinin de başkalarını tehlikeye sokmamakta olduğundan emin olacaktır.
10- Eğer tam vardiya teslim edileceği zaman, önemli bir çalışma yapılmakta ise kaptan tarafından aksi emredilmedikçe, bu çalışma nöbeti bırakacak zabit tarafından tamamlanacaktır.
VARDİYA TUTULMASI
11- Vardiya zabiti:
a) Uygun belirli aralıklarla gemiyi muayene ettirecektir;
b) Aşağıdakilere özel dikkat sarfedecektir;
i) Özellikle gel-git değişimlerinde veya büyük kabarma ve alçalma olan yerlerde lumbarağzı iskelesinin, durumu ve bağları, demir zinciri veya bağlama halatları ve eğer gerekirse, bunların normal çalışma durumunda bulunmasını sağlayacak önlemler alacaktır;
ii) Su çekimi, omurga altı açıklığı ve yük elleçleme veya balastlama sırasında tehlikeli meyil ve trimi önleyecek gemi denge durumu;
iii) Hava ve deniz durumu;
iv) Güvenlik önlemleri ve yangından korunma ile ilgili bütün kurallara uyulması;
v) Sintine ve tankerlerdeki su düzeyi;
vi) Gemideki bütün kişiler ve bulundukları yerler, özellikle uzak veya kapalı yerlerde bulunanlar;
vii) İşaret veya fenerlerin gösterilmesi;
c) Kötü havada, veya fırtına uyarısı alınması üzerine, gemiyi, personeli ve yükü korumak için gerekli önlemleri alacaktır;
d) Kendi gemisi tarafından çevrenin kirletilmesini önlemek için her önlemi alacaktır;
e) Geminin güvenliğini tehdit eden bir acil durumda, alarm verecek, kaptana bilgi verecek, gemiye herhangi bir hasar olmasını önlemek için mümkün olan bütün önlemleri alacaktır, ve eğer gerekirse, kıyı yetkililerinden veya komşu gemilerden yardım isteyecektir;
f) Yangın halinde, kıyı yangınla mücadele yetkililerine gemiyi tehlikeye sokmadan gemiye basılabilecek yaklaşık su miktarını bildirebilmek için geminin denge durumunu bilecektir;
g) Tehlikedeki gemilere veya kişilere yardım önerecektir;
h) Pervanelerin döndürülmesi gerektiği zaman kazaları veya hasarı önlemek için gereken önlemleri alacaktır;
i) Gemiyi ilgilendiren bütün önemli olayları gereken jurnallere kayıt edecektir.
__________________