Burdur Yöresel Halk Oyunları - Burdurun Halk Oyunları

#1
Sponsorlu Bağlantılar
Burdur Yöresi Halk Oyunları
Burdur Halk Oyunları

Ağır Aydın Zeybeği

Alyazmanın oyası

Avşar Beyleri zeybeği-(Aziziye Köyü) ve Hikayesi

Selçuklu İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla birlikte Anadolu’da Türk Beylikleri kuruldu. Beylikler zamanında Burdur ve civarında Hamitoğulları Beyliği kurulmuştu. Osmanlı Beyliği ile Germiyanoğulları arasında bir kız alışverişi sebebiyle Osmanlılar Acıpayam/Yeşilova bölgesindeki Eşeler yaylasını çeyiz olarak Germiyanoğullarına verdiler. Bunun üzerine bölgeyi kontrol altına almak isteyen Germiyanoğulları 5-6 bin civarındaki atlı kuvvetlerini bölgeye gönderdi. Hamitoğulları da bu durumdan rahatsız olup kuvvetlerini bu bölgeye sevk etti.

Yine bu arada Karaağaç Bey kontrolundaki Avşar Aşireti de bu bölgeyi beğenip daha önceden yerleşmişti. Avşar Aşireti'nin kuvvetleri sayı olarak 500-600 civarındaydı. Germiyanoğullarının kuvvetlerine karşı kendilerini savunmak için sayıca çok azdılar. Ancak konakladıkları bölgeyi Germiyanoğullarına bırakmaya niyetleri de yoktu. Aşiretin ileri gelenleri gözü kara Karaağaç Bey’e savaşmaması için ne kadar telkinde bulunduysa da dinletemediler. Karaağaç Bey Germiyanoğullar’yla savaşa tutuşup az sayıdaki adamlarıyla Germiyan güçlerini dağıtarak savaştan zaferle çıktı. Burası sonraları Avşar Aşireti’nin merkezi oldu ve “Asi Karaağaç” dendi. Bir diğer ismi de “Garbi Karaağaç” tır. Daha sonraları badem ağaçlarının çok olması sebebiyle buraya "Acıpayam" adı verilmiştir.

Avşar Beyleri’nin Germiyanoğulları'na karşı verdiği savaşta yaptıkları kaharamanca çarpışmalarda obanın ozanı tarafından destansı bir şekilde türkü halinde söylenmiştir. Daha sonraları Teke Yöresinde sevilen ve günümüze kadar gelen bir türkü haline gelmiştir.




Ayol
Bergama Zeybeği
Bir gidelim Emmim oğlu
Ciğeri kediler yedi
Çakıcı
Çobanla iki kızın oyunu
Değirmenci oyunu
Develi
Dıbıdan
Dimi Dimi
Gemilerde talim var
Gıcır gıcır
Honamlı Boğazları
Hoppala -İlimon
İzmir Zeybeği
Kabardıç - (Aziziye Köyü)
Kadifeden kesesi
Karamanlı oyunu
Karinom - (Aziziye Köyü)
Kazım Zeybeği
Kestirme
Keşani


Kezban Yenge

kadir turan ve salih urhan'ın kaynak kişi olduğu burdur altınyayla yöresinin bir türküsüdür. türkü halk arasında sıkça söylenmekle birlikte asıl popülerliğini hale gür'ün aynı adlı albüm çalışması ile elde etmiştir. türkünün pek bilinmiyen bir diğer ismi de "şu curamı telinden" dir. ayrıca türkünün içerdiği prototip kanal 7 televizyonunda yine aynı adla bir televizyon dizisi olmuştur.

türkünün sözleri -bazı yerleri değişiklik göstermekle birlikte- şu şekildedir :

şu curamı telinden (kezban yenge)

şu curamın telinde
bülbül öter dalında
cümle alem dilinde
muhtar m'oldun kezban yenge

yenge yenge kezban yenge
muhtar m'oldun kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
dargın mısın kezban yenge

inip gelir irmeden
teskeresi dilmeden
geldi geçti gülmeden
dargın mısın kezban yenge

yenge yenge kezban yenge
muhtar m'oldun kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
dargın mısın kezban yenge

şu curamın telleri
aledendir dilleri
açıldım kezban'ın
elindeki gülleri

yenge yenge kezban yenge
çiçek mi açtın kezban yenge
yenge yenge kezban yenge
çiçek mi açtın kezban yenge

Lili
Menekşeli
Menevşeli
Ötme Guguk Ötme
Pencereden bakıver
Püskürtme
Sarhoş Zeybek
Sarı Zeybek
Sepetçioğlu Zeybeği
Serenler Zeybeği
Süpürgesi yoncadan
Tek Zeybek

Teke Zortlatması

anadolu yarımadasının güney batısında akdeniz’e doğru uzanan kara parçasının adı teke yarımadasıdır. bu yarımada üzerinde burdur, muğla ve antalya illeri yeralmaktadır. bu yarımada üzerinde yer alan batı toroslar'da oldukça sarp kayalıklar bulunmakta ve bu kayalıklarda da ala geyik ve dağ keçisi bulunmaktadır. bu dağ keçisinin yayılış alanı anadoluda oldukça geniş bir alanda olmasına rağmen, kendisini doğaya uydurma, gizleme ve beslenme ortamı olarak en uygun alanlar olarak bugün, niğde demir kazık dağları, bolkar dağları, antalya giden gelmez, beydağları, burdur maşta dağı ve ballık deresi kanyonu ile muğla sandraz dağıdır. ayrıca bu yöreye yakın olan denizli honaz ve karcı dağları da yaban keçisi'nin yayılış alanıdır.

yaban keçileri gruplar halinde yaşarlar. yaşlı erkektekeler ise genelde tek yaşar ve eylül ekim aylarında haremlerini kurmaya başlarlar. bu zamanda yaşlı tekeler haremlerini kurmak için diğer yaşlı teke ve genç erkekler arasında kıyasıya döğüşler olur ve bu döğüşler kafa kafaya vurma şeklindedir. kayalar üzerinde olan bu döğüş sırasında, tekeler ayaklarını yere vurarak çıkardıklar ayak sesleri ve bu seslere karışan boynuz şakırtısından oluşan bu harmoniye teke zortlatması olarak ifade edilmektedir ki, bu harmoniye uygun olarak özellikle burdur ilinin dirmil yöresinde oynanan kıvrak ve hareketli bu folklora teke zortlatması denilir. bu oyunlara örnek olarak, yayla yolları, goca çam gibi çok sayıda oyun vardır.

Yayla Yolları
Zeybek gezmelemesi
 
Üst