UŞAK İz Bırakanlar

#1
Sponsorlu Bağlantılar
UŞAK İz Bırakanlar

Ahmedi Tacettin İbrahim (1334-1413)

Eğitimci. İlköğrenimini Uşak’ta tamamladı. Mısır’da Şeyh Ekmeleddin’den özel dersler alarak kendisini yetiştirdi. Germiyanoğlu Süleymanşah’ın, Yıldırım Bayezid ve oğullarının, Timur’un saraylarında çeşitli görevlerde bulundu. Amasya’da divan kâtipliği yaptı.1413’te Amasya’da öldü. 8.000 beyitlik el yazması Divan’ı vardır.

Başlıca eserleri:

İskendername,
Dâstân ve Tevârih-i Mülk-i Âli Osman,
Cemşid-i Hurşîd (çeviri),
Tervih ül-Ervah, Mirkadü’l-Edep,
Hayretü’l-Ukala, Şifa-yı Müntehap.


Ahmet Besim ATALAY (1882-1965)

Öğretmen, dilbilimci.Uşak Rüştiyesi’ni bitirdi. Medrese öğrenimi gördü. 1905’te İstanbul’a geldi. Şehzadebaşı Camisi’nin ünlü hocası, Hacı Ahmet Efendi’nin derslerini izledi. 1912’de Yükseköğretmen Okulu’nu bitirdi. Öğretmenlik, Milli Eğitim Müdürlüğü yaptı. Silifke Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti’ni kurdu.

1919’da bağımsızlık savaşına katıldı.1920’de Bağımsız milletvekili olarak TBMM’ye girdi, yedi dönem milletvekilliğini sürdürdü. Türk Dil Kurumu’nun kurucu üyeleri arasında yer aldı, 19 yıl kurumda çalıştı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Farsça desleri okuttu (1937-1942). Özellikle dil alanındaki çalışmalarıyla tanındı. Türkçe’nin tarihsel gelişimini yansıtan temel yapıtlar üzerinde çalıştı, dilbilgisi üzerine yapıtlar verdi. Destan ve öykü yazdı.

Eserlerinden bazıları:

Sakarya Destanı (1921), Maraş Tarih ve Coğrafyası (1923), Bektaşilik ve Edebiyat (1924), Tan Destanı (1927), Türk Dili Kuralları (1931), Cönk (1931), Onuncu Yıl Destanı (1933), Suna ile Çoban (1938), Et-Tuhfetü’z-Zekiye fi’l-Lügati’t-Türkiye (çeviri, 1945), Türkçe Kelime Yapma Yolları (1946), Mebani ül-lügat (1950), Kur’an (çeviri, 1962).



Hüseyin Hacim Muhittin ÇARIKLI (1881-1965)

Politikacı, yönetici. İzmir Mülkiye İdadisi’ni, İstanbul Mülkiye Mektebi’ni bitirdi (1904). 15 Mayıs 1919’da Yunanlılar İzmir’e asker çıkardıklarında, Balıkesir Mutasarrıfı olan Çarıklı, yörenin aydın ve yurtseverlerini kapsayan bir milli kongrenin toplanmasını sağladı. Nazilli’de toplanan ikinci, Alaşehir’de toplanan üçüncü kongrelere öncülük etti.Kısa bir süre, İstanbul meclis-i Mebusan’ına katıldı.

İşgal kuvvetlerince İstanbul’daki yasama organı dağıtılınca, Ankara’ya geçti, TBMM’de görev aldı. Bursa işgalinin olağanüstü günlerinde ilin valisi idi. Bu yüzden meclis soruşturmasına uğradı. 1920’den 1950’ye dek TBMM’deki yerini korudu. 1922-1926 arasında Konya ve Doğu İlleri İstiklâl Mahkemesi Başkanlığı yaptı.



Vahit ÇOLAKOĞLU (1923- ? )

Yönetici. İlk ve Ortaokulu Uşak’ta, Liseyi İstanbul’da bitirdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ikinci sınıfından ayrılarak, Milli Eğitim Bakanlığı’nın açtığı bir bursla beden eğitimi öğretmenliğine yöneldi (1946). 1958’de Voleybol Federasyonu kurulunca, yöneticiliğe başladı.

1958-1970 arasında Federasyon Başkanı oldu. Çolakoğlu Uluslar arası Voleybol Federasyonu Üyesi, Avrupa Voleybol Konfederasyonu II.Başkanı, Avrupa Voleybol Şampiyon Kulüpler Kupa Galipleri Komitesi Başkanı, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yönetim Kurulu Alt Başkanlığı yaptı.

Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin 30 sıra numaralı üyesi olup, Türkiye fair play, Türk sporuna hizmet, Fransız Merit spor ve Olimpik Order ödüllerinin sahibiydi.



Devrim ERBİL (1937- )

Ressam. Uşak’ta doğdu. 1959’da İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nden mezun oldu. Halil Dikmen ve Bedri Rahmi Eyuboğlu atölyelerinde çalıştı. 1959’da arkadaşları ile Soyutçu 7’ler Grubunu kurdu. 1963’te Mavi Grup’ta yer aldı. İspanya Hükümeti’nin bursu ile Madrid ve Barcelona’da, daha sonra Paris ve Londra’da araştırmalarını sürdürdü.

Sanatçı, yedisi yurtdışında olmak üzere yüz on dört kişisel sergi açtı. Aralarında 1966’da V. Tahran Bienali Saray Kraliyet Birincilik Ödülünü ve 1972’de IX. İskenderiye Bienali Resim İkincilik Ödülü de olmak üzere toplam on ödül kazandı. 1991 yılında T.C. Devlet Sanatçısı unvanı ile onurlandırıldı. Sanatı ile doğa tutkusunun lirik yorumu ve ritmik titreşimlerinin öznel soyutlamasını ifade eden sanatçı Mimar Sinan Üniversitesinde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır



Siyami ERSEK (1920-?)

Bilim adamı. İlkokulu İzmir’de okudu. Ortaöğrenimini İstanbul Erkek Lisesi’nde, yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tamamladı (1944). Aynı fakültenin anatomi ve cerrahi kürsülerinde asistan olarak çalıştı. 1947’de genel cerrahi uzmanı oldu. Bir yıl İngiltere’de göğüs cerrahisi ve anesteziyoloji alanlarında çalıştı (1948-1949).

Heybeliada Sanatoryumu Cerrahi Uzmanlığı’na, 1956’da Uludağ Sanatoryumu Başhekim ve Operatörlüğü’ne atandı. Süreyyapaşa Sanatoryumu’nda çalıştığı sırada (1958-1968) Haydarpaşa Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nde Göğüs cerrahi Merkezi’ni kurmakla görevlendirildi (1961). Merkezin başhekimi ve cerrahi servisi şefi, aynı yıl genel cerrahi doçenti oldu. 1963’te Türkiye’de ilk açık kalp ameliyatını yaptı. 1968’de İstanbul’da kalp nakli ameliyatını gerçekleştirdi.

Avrupa’da ilk kez bir hastada aynı ameliyat sırasında üç kalp kapağı değiştirdi (1966). 1972’de Yüksek Sağlık Şurası üyeliğine seçildi. 1973’te profesör oldu. 1980’den sonra Danışma Meclisi üyeliğine seçildi, bu sırada emekli oldu (1981).
Yaklaşık 30 kalp ameliyatı yapan Ersek’in yabancı dillerde yayınlanmış elliyi aşkın makalesi bulunmaktadır.



Tevfik Oktay KABAKÇIOĞLU (1910-1971)

Bilim adamı. Münih Maximilian Üniversitesi’nde ve Münih Technische Hochshule’de burslu okudu (1934). İstanbul fen Fakültesi’nde astronomi asistanı (1935), doçent (1941), Ankara Üniversitesi’nde matematik profesörü (1944) oldu. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi Enstitüsü’nü kurdu. 1949’da aynı fakülteye dekan seçildi.

1952’de İstanbul teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Yüksek matematik Kürsüsü’ne, 1971’de aynı fakültenin nümerik ve fonksiyonel analiz profesörlüğüne atandı. Astronomi dalında doktora yapan ilk Türk oldu. Kendi bilim dalında pek çok çeviri yaptı.

Başlıca eserleri:

Aritmetik ve cebir (1944),
Uzun Periyodlu Pertürbasyonların Hesabı (1948).



Cemal MADANOĞLU (1907- 1993 )

Asker, politikacı.Eşme’de doğdu. İlkokulu (1913-1920) ve ortaokulu (1920-1923) İstanbul’da okudu. Kuleli Askeri Lisesi’ni atlama ile bir yılda tamamladıktan sonra (1923-1924), Harp Okulu’nu (1924-1926) ve Yıldız Harp Akademisi’ni bitirdi (1939-1941). Bölük, tabur, alay ve tümen komutanlıklarında bulundu. Kore Savaşı’nda Türk Tugayı komutan yardımcısıydı.

1959’da Kara Kuvvetleri Lojistik Dairesi Başkanlığı’na getirildi. 26 Mayıs 1960 gecesi, Ankara komutanı olarak harekâtı yönetti. Milli Birlik Komitesi Güvenlik Komisyonu’nda görev aldı. Milli Birlik Komitesi üyeleri arasında çıkan görüş ayrılığı yüzünden hemen seçime gidilmesini önerdi. Tabii senatörlüğe karşı çıkarak, Milli Birlik Komitesi üyeliğinden ayrıldı. 1961’de emekli oldu.

1966’da Kontenjan Senatörü seçildi. 12 Mart 1971’den sonra tutuklandı, Ankara ve İstanbul savcılıklarının yetkisizlik kararıyla aklandı. Anıları, Cumhuriyet gazetesinde yayınlandı. Birinci bölümü Anılar adıyla kitap olarak basıldı (1982).



Remzi SAVAŞ (1947- )

Heykeltıraş. Uşak, Eşme’de doğdu. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü’nü (1969) bitirdikten sonra Malatya-Akçadağ Öğretmen Okulu’nda resim öğretmenliği yaptı (1969-1970). Milli Eğitim Bakanlığının açtığı yarışma sınavını kazanarak, Fransa’da heykel dalında uzmanlık eğitimi (1969-1970), Sorbonne Üniversitesi’nde Fransızca dil öğrenimi (1970-1971) gördü.

Paris Devlet Güzel Sanatlar Yüksek Okulu Heykel Bölümü’nü bitirdi (1974).Paris Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu Plastik Madde Sanatları Bölümü’nde çalıştı. (1974-1975). Türkiye’ye dönüşünde Gazi Eğitim Enstitüsü ve Gazi Yüksek Öğretmen Okulu’nda öğretim görevlisi oldu (1975-1978).

Fransız Dışişleri Bakanlığı’nın daveti üzerine Marly-Le-Roi Ulusal halk Eğitim Enstitüsü 13.Yaz Üniversitesi’nde “Vücut ve Mekanı” konulu canlandırma heykelleri atölyesinde çalıştı.Ardından Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi heykel Bölümü’nde doçent (1987), profesör (1993) oldu.Hacettepe Üniversitesi Güzel sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü’nün kuruculuğunu yaptı ve 1998 yılına değin başkanlığını yaptı.

Halen aynı kurumda öğretim üyesidir. Yurtiçi ve yurtdışı bir çok kişisel ve karma sergilere katıldı. Birçok da ödül aldı.

Yapıtlarından bazıları:

Abdi İpekçi Parkı Bronz Fıskiye Kompozisyonu (Ankara) (1979), Üçlü Geyik Kompozisyonu (Bronz, Ankara, 1980), Türk Dil Kurumu, Danıştay, T.M.O.Bolvadin Atatürk Kompozisyonları (1981), Atatürk Anıtı (Eşme, 1993),Atatürk Anıtı (Honaz-Denizli, 1996), Atatürk Anıtı (Beşikdüzü-Trabzon, 1996), Cahit Sıtkı Tarancı Anıt heykeli (Ankara, 1996), Uğur Mumcu Anıtı (Selçuk-İzmir, 1996), Atatürk Anıtı (Batıkent-Ankara; Kumluca-Antalya 1997), Bir Akdeniz Masalı (Cam Piramit-Antalya, 1997).



Nuri ŞEKER (1857-1958)

Sanayici. Kalfa köyünde doğdu, medrese tahsilini Uşak`ta bitirdikten sonra köyünde çiftçiliğe dönmüştür.Tarımla uğraştı. İlçesinde, bitkisel yağ üretimi sanayiinin de öncüsü oldu.

Bir müddet sonra şeker pancarı yetiştirme denemelerinde muvaffak olunca 1923 yılında Uşak Terakki Ziraat Türk Anonim Şirketini kurdu, gayretli çalışmaları ile 1926 yılında Uşak Şeker Fabrikasını işletmeye açmıştı. Fabrikanın 1930 yılında ``Sanayi Maden Bankası``na devredilmesi üzerine köyüne dönerek çiftçiliğe devam etmiştir.



Ahmet TAHTAKILIÇ (1909-?)

Politikacı. İstanbul Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. İçişleri Bakanlığı’nda çeşitli görevlerde bulundu. 1946’da DP’de siyasal yaşama atıldı. Kütahya milletvekili seçildi. Mecliste CHP’ye karşı yaptığı eleştirileriyle ünlendi. Kendi partisinin partizan tutumunu kınadı. DP’den ilk ayrılanlar arasında yer aldı.

Daha sonra Millet Partisi’ne geçti. 1960’tan sonra bir ara, Milli Eğitim bakanlığı yaptı. Kurucu Meclis’e, Millet partisi temsilcisi olarak katıldı. 1965’ten sonra siyasal yaşamdan çekildi.



Alaattin TİRİTOĞLU (1903-1969)

Politikacı, yönetici. İlköğrenimini Uşak’ta, ortaöğrenimini Galatasaray Lisesi’nde, yükseköğrenimini Sorbonne Hukuk Fakültesi’nde tamamladı. 18 yaşında, Uşak’ta özel girişimleriyle müfreze oluşturarak Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Savaştan sonra Uşak Belediye Başkanı oldu.

CHP Umum Müfettişliği yaptı. Maraş ve Kütahya milletvekili olarak TBMM’ye girdi. Milletvekilliği 1946’ya değin sürdü. CHP İstanbul Parti Müfettişi ve Parti Başkanı oldu (1946). Suudi Arabistan Cidde Büyükelçiliği’ne atandı (1949). 1950’de görevinden, 1951’de de CHP’den ayrıldı.

Sıtkı Ulay’la Sosyal Demokrat Parti’yi kurdu (1963). Yönetim Kurulu’nun, CHP’nin ortanın solu programını benimsemesi üzerine partinin kapatılarak CHP’ye katılması kararına uyarak eski partisine döndü.



Ömer Bedrettin UŞAKLI (1904-1946)

Şair, yönetici.Uşak’ta doğdu. Ortaöğrenimini Kabataş Lisesi’nde, yükseköğrenimini Ankara Siyasal Bilimler Fakültesi’nde tamamladı (1927).

İlk şiirlerini yükseköğrenimi sırasında Milli Mecmua’da yayımlandı. Bursa’da maiyet memuru olarak staj yaptı. Mudanya kaymakam muavinliğine atandı. Daha sonra çeşitli ilçelerin kaymakamlıklarında bir süre de Artvin Vali Vekilliği’nde bulundu. 1938-1943 arasında mülkiye müfettişliği yaptı. 7. dönem Kütahya milletvekili seçilerek meclise girdi.

Anadolu’da görev yaptığı yıllarda tanıdığı yöreler, kişisel izlenim ve gözlemleri şiirinin duygu ve düşünce kaynağını oluşturmuştur. Doğayı izlenimci bir gözle, ülke gerçeklerini ve bireysel duygulanışları içli bir duyarlığın sezgileriyle ve öznel bir bakışla, şiirinde yansıtmıştır.

Anadolu’dan değişik, canlı görünümler çizmiştir. Kullandığı simgeler ve yaptığı betimlemelerle "hayal"i ön planda tutmuştur. Doğa, gurbet, deniz, ölüm ve özlem, şiirlerinin başlıca temalarıdır. Hece ölçüsü geleneğine bağlı kalmıştır. Giderek öz bakımdan, bu geleneğin öncüleri olan F.N. Çamlıbel ve O.S. Orhon’un etkilerinden arınmış, çağdaş Fransız şiirinin yapı özelliklerinden yararlanmıştır.

Başlıca eserleri:

Deniz Sarhoşları, 1926, (değiştirilmiş 2. Basım 1929);
Yayla Dumanı, 1934;
Sarıkız Mermerleri, 1940;
Yayla Dumanı-Seçme Şiirler, 1945.



İsmail YALÇINLAR (1915- )

Bilim adamı. İlk ve ortaokulu Uşak’ta tamamladı. Afyon Lisesi ve İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü’nü bitirdi (1939). 1941’de Fiziki Coğrafya Kürsüsü’ne asistan, 1946’da doktor, 1948’de doçent, 1963’te profesör oldu. Bu görevine ek olarak Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanlığı yaptı (1964-1966).

Jeomorfoloji dalındaki ilginç araştırmalarıyla tanındı, İstanbul yöresindeki paleozoik katmanlarında denizel ve karasal karbonifer bulunduğunu kanıtladı. Fransa Jeologlar Kurumu’nun doğal üyesi olan Yalçınlar, ulusal ve uluslar arası bilimsel kongrelerde bildiriler sundu, çeşitli dergilerde pek çok makale yayınladı. 1984’te emekli oldu.

Eserlerinden bazıları:

Strüktürel Jeomorfoloji (Cilt I, 1968; Cilt 2, 1969), Türkiye Jeolojisine Giriş (Poleozoik Açıdan) (1976), Türkiye’de Neojen ve Kuaterner Omurgalı Araziler ve Jeomorfolojik Karakterleri (1983).
 
Üst