Türkler Halı ve Kilimlerde Hangi Figürleri Kullanmışlar

SeLeN

Yönetici
Editör
#1
Sponsorlu Bağlantılar
Türkler halı ve kilimlerde hangi figürleri kullanmışlardır kısaca bilgi,


Türklerin dokudukları halı ve kilimlerde sıkça hangi figürler işlenmiştir? Bu figürler dönemin kültürel özelliklerini anlatmakta mıdır ?

Türkler, işledikleri halılara inançlarını, yaşayış tarzlarını, savaşçılıklarını yansıtmışlardır.

İşte Türklerin işledikleri halılardaki figürler ve neyi anlattıklarına dair bilgiler;

Hayvansal figürler; Türkler işledikleri halılarda daha çok; kuş akrep, yılan, kurt ağzı, kurt ve böcek figürleri kullanılmıştır. Türkler; vahşi ve yırtıcı hayvanları avlar ve bu avladıkları hayvanların kürk ve derilerini de parça halinde dokurdu. Bu faaliyeti bit inanışın eseriydi. Çünkü giydikleri deri hangi hayvana ait ise o hayvanın gücünün kendilerine geçtiğini benimsiyorlardı. Yine kurt pençesi, timsah dişi, ölü bir yılan ya da akrep gibi şeyleri taşırlarsa uğurlu ve güçlü olacaklarına inanıyorlardı. Ayrıca bunlarıda halılarına yansıtmışlardır. Ayrıca yine bunlar malların kime ait olduğu bilinmesi amacıyla kullanılmıştır.

Bitkisel figürler; Daha çok yaprak, ağaç, çiçek ve meyve figürleri kullanılmıştır. Pıtrak adı verilen insanların giysilerine ve hayvanların tüylerine yapışan pamuksu bitkinin, insanı kötü gözlerden koruduğuna inanılırdı. Buna bağlı olarak ta ”Pıtrak gibi” deyimi kullanılır ve bolluğu temsil ederdi. Hayat ağacı denilen figür ise sonsuzluğu yani öldükten sonra da bir hayat olduğunu anlatmaktaydı.

Geometrik figürler; Halılarda en çok bu tür figürler işleniyordu. Çünkü bunları dokuması kolaydı. Daha çok işlenen geometrik şekiller; üçgen, dikdörtgen, dörtgen ve eşkenar dörtgendir. Türk dokumalarında çengeller ve + şekilleri tehlikelerden koruduğuna inanılırdı.

Karışık figürler; Halılarda kullanılan figürlerden bazıları ise, madalyon, rozet, çengel, sütun yazı, harf, damga, imdi.

Sembolik figürler; Halıyı dokuyan kişinin hayal gücü sonucu oluşan figürlerdir.Bunlar daha çok; kuş, hayat ağacı, el, tarak, ibrik, kandil gibi motiflerdir.

Türk halı dokumacılığı göçebe olunana dönemde kolay taşınması amacıyla ince halı ve keçeler olmuştur. Orta Asya Türk boyları zamanla sıcaklığı sağlayabilmek açısından halı işlemeye yönelmişlerdir.

Anadolu halı sanatıyla Selçuklular döneminde Türkmen ve yörük aşiretlerince geliştirmişlerdir. Türkler, bu halı dokuma tekniğini İslam dünyasına ve tüm dünyaya duyurmuştur. Selçuklu halılarında bir teknik olan düğüm tekniği, Türk halılarının başlıca özelliğidir. Türk düğümü denilen teknik kapsamında ipekten elde edilen halılarda santimetre kare başına 80-100 arasında düğüm atılmaktaydı.

 
Üst