Termometrenin bulunması insanlığa nasıl bir katkı sağlamıştır?
- Konuyu başlatan Jade
- Başlangıç tarihi
Termometrenin bulunması insanlığa nasıl bir katkı sağlamıştır kısaca
Termometre en önemli icatlardan biridir. Sıcaklık ölçümüne yarayan termometre insanlığa oldukça fayda sağlamıştır. Sanayi sektöründe çok fazla kullanılmaktadır. Çünkü sanayi makineleri üretim yaparken termometrenin duyarlılığına göre çalışır.
Araba sektöründe de çokça faydalanılan termometre aracın hararetini kontrol altında tutmak için gösterge amacıyla kullanılır. Sokakta bazen termometrelerle karşılaşırız. Belediyeler o günün sıcaklık derecesini halka göstermesi amacıyla bazen sokaklara termometreler koyabilir. Termometre ölçülen durumlar şunlardır; hava durumu, su sıcaklığı, toprak sıcaklığı gibi…
Termometre yukarıda saydıklarımız dışında mutfakta da kullanılır. örneğin; fırına yemek atıldığında yemeğin pişmesi gerektiği sıcaklık derecesi ayarlanır. Fırın bu dereceye ulaştığında sıcaklık yemek pişene kadar sabit tutulur.
Yine şimdilerde pek çok elektronik alette termometre kullanılır. Bu gibi aletlerin sıcaklıktan zarar görmemesi amacıyla içlerinde termometre vardır. Bu sayede alet çok ısınır ve işlevi zarar görecek duruma gelirse termometre harekete geçer ve aleti kapatır.
Termometre en önemli icatlardan biridir. Sıcaklık ölçümüne yarayan termometre insanlığa oldukça fayda sağlamıştır. Sanayi sektöründe çok fazla kullanılmaktadır. Çünkü sanayi makineleri üretim yaparken termometrenin duyarlılığına göre çalışır.
Araba sektöründe de çokça faydalanılan termometre aracın hararetini kontrol altında tutmak için gösterge amacıyla kullanılır. Sokakta bazen termometrelerle karşılaşırız. Belediyeler o günün sıcaklık derecesini halka göstermesi amacıyla bazen sokaklara termometreler koyabilir. Termometre ölçülen durumlar şunlardır; hava durumu, su sıcaklığı, toprak sıcaklığı gibi…
Termometre yukarıda saydıklarımız dışında mutfakta da kullanılır. örneğin; fırına yemek atıldığında yemeğin pişmesi gerektiği sıcaklık derecesi ayarlanır. Fırın bu dereceye ulaştığında sıcaklık yemek pişene kadar sabit tutulur.
Yine şimdilerde pek çok elektronik alette termometre kullanılır. Bu gibi aletlerin sıcaklıktan zarar görmemesi amacıyla içlerinde termometre vardır. Bu sayede alet çok ısınır ve işlevi zarar görecek duruma gelirse termometre harekete geçer ve aleti kapatır.
Son düzenleyen: Moderatör:
Termometre
(Keşifler ve Buluşlar)
(Keşifler ve Buluşlar)
Sıcaklık ölçmeğe yarayan Alet. Yunanca «thermos», ı«ı ve «metron», ölçü’den.
Termometreler ince cam borudan yapılır. Borunun alt ucu şişkincedir, buraya alkol ya da civa doldurulur. Üzerinde derece çizgileri bulunan ince uzun kısmın içindeki hava boşaltılır, sonra ağzı kapatılır. Böylece ısı arttığı zaman tüpün içindeki sıvı genleşir ve yavaş yavaş yükselir.
CELCİUS DERECELERİ
İsveçli fizikçi Anders Celcius (1701-1744), termometrenin derecelenmesinde «yüzlük» bir sistem önerdi; bugün birçok Avrupa ülkesinde ve Türkiye’de bu sistem kullanılmaktadır. Celcius, önce civalı termometre üzerinde iki nokta saptadı: buzun ergime noktasını 0, kaynama noktasını 100 olarak işaretledi. Sonra 0 ile 100 arasını 99 eşit parçaya böldü; bunlara Celcius dereceleri dendi. Daha sonra yazıcı termometre (sıcaklık değişimlerini otomatik olarak bir kâğıda kaydeder) ile maksimumlu ve minimumlu termometre (belli bir zaman aralığında en düşük ve en yüksek sıcaklıkları kaydeder) yapıldı.
CİVALI VE İSPİRTOLU TERMOMETRELER
Her zaman karşılaşılan sıcaklıkları ölçmek için yeterli olan civalı ve ispirtolu termometrelerin ölçme alanı çok dar ve sınırlıdır. Daha düşük sıcaklıkları ölçmek için tolüen ve pentan gibi değişik sıvılar kullanılır. Yüksek sıcaklıklar gazlı termometrelerle ölçülür. Çok incelik isteyen sıcaklık ölçümlerinde, laboratuvarlarda elektrik dirençli termometreler ve termoelektrik termometreler kullanılır.
AZOTLU TERMOMETRE
Azotlu termometre ile l 600 dereceye kadar olan sıcaklıklar ölçülebilir. Bunun üstündeki sıcaklıkları ölçmek için pirometrelerden yararlanılır. Bu âletin, sıcaklığı ölçülecek cisme değmesine gerek yoktur, yalnızca cismin ışımasını ölçmesi yeterlidir.
TERMOSTAT
Termostat, kapalı bir ortamda termometrenin verilerine dayanarak sıcaklığı sabit tutan bir âlettir. Üzerinde, istenilen sıcaklığı elde etmek için ayarlanabilen bir düğmesi vardır; bir ısıtma aygıtına elektrikle bağlanan termostat,, aygıtın verdiği sıcaklığı arttırmağa ya da azaltmağa yarar.
FAHRENHEİT’İN ESERİ
XVI. yy.da ısı, içi hava dolu bir balonla ölçülüyordu. Ancak atmosfer basıncındaki değişiklikler nedeniyle bunun verdiği bilgi yanlış oluyordu. XVII. yy.da Floransa’da ilk ispirtolu termometre yapıldı. 1721′de Alman fizikçisi Fahrenheit, civalı termometreyi gerçekleştirdi. Bugün Anglo-Saksonların kullandığı termometre derecesi onun adını taşır. Bu termometrede 32°F, buzun ergime noktasını; 212°F ise, suyun kaynama noktasını gösterir.
Wikipedia bilgisi: Termometre, (Latince’den: thermos kütle ve métron ölçü; eski dilde: mizanül-harâre) sıcaklığı ölçmek için kullanılan alet.
Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır. Termometreler, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır. En fazla kullanılan termometreler civalı termometrelerdir. Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir.
Yapısı
En sık rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır. Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad’ı (1°C) gösterir. Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit’i (1°F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir. Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir. Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -39°C’de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16°C’dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin’dir, yani -273,16°C = 0°K’dır.
Kaynak: Wikipedia
Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır. Termometreler, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır. En fazla kullanılan termometreler civalı termometrelerdir. Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir.
Yapısı
En sık rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır. Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad’ı (1°C) gösterir. Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit’i (1°F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir. Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir. Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -39°C’de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16°C’dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin’dir, yani -273,16°C = 0°K’dır.
Kaynak: Wikipedia
Termometre nedir?
Termometre, sıcaklığı ölçmek için kullanılan alettir.
Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır. Gündelik kullanımdaki termometrelerin çoğu, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır. Bu cinsten en fazla kullanılan termometreler civalı termometrelerdir. Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir.Termometreler,sıcaklık ölçmede kullanılır.
Yapısı
En sık rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır.
Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad’ı (1°C) gösterir.
Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit’i (1°F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir. Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir.
Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -39°C’de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16°C’dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin’dir, yani -273,16°C = 0K’dır.
Çeşitleri
Alkollü termometre
Alkollü termometre günlük hayatta havanın kaç derece olduğuna bakmak için kulanılır
Cıvalı termometre
Cıvalı termometre de vücut ısısını ölçer ancak dijital termometrenin ölçtüğü süreden daha uzun sürede bu işi görmektedir. Aynı zamanda “vücut termometresi” şeklinde de bilinir. Tıpta kullanılır.
Dijital termometre
Digital termometreler genellikle vücut sıcaklığını ölçer. Ancak dijital olduğu için uzun süreli okuma yapabilirler; yine de termometreler arasında en hızlı ölçüm yapabilen çeşittir.
Gazlı termometre
Katı termometre
Termometre, sıcaklığı ölçmek için kullanılan alettir.
Meteorolojide Celsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır. Gündelik kullanımdaki termometrelerin çoğu, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır. Bu cinsten en fazla kullanılan termometreler civalı termometrelerdir. Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir.Termometreler,sıcaklık ölçmede kullanılır.
Yapısı
En sık rastlananı cıvalı termometredir. Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir. Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur. Isıtılmasıyla, civa genişler ve tüpte yükselir. Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır.
Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir. Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır. Normal atmosfer basıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür. Bunların her biri bir Centigrad’ı (1°C) gösterir.
Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür. Bunların her biriyse Fahrenheit’i (1°F) gösterir. Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir. Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir.
Ara da 80 parçaya bölünür. Cıva -39°C’de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir. Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur. Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, -273,16°C’dir. Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin’dir, yani -273,16°C = 0K’dır.
Çeşitleri
Alkollü termometre
Alkollü termometre günlük hayatta havanın kaç derece olduğuna bakmak için kulanılır
Cıvalı termometre
Cıvalı termometre de vücut ısısını ölçer ancak dijital termometrenin ölçtüğü süreden daha uzun sürede bu işi görmektedir. Aynı zamanda “vücut termometresi” şeklinde de bilinir. Tıpta kullanılır.
Dijital termometre
Digital termometreler genellikle vücut sıcaklığını ölçer. Ancak dijital olduğu için uzun süreli okuma yapabilirler; yine de termometreler arasında en hızlı ölçüm yapabilen çeşittir.
Gazlı termometre
Katı termometre
SICAKLIK ÖLÇME YÖNTEMLERİ
Bir maddenin molekülünün ortalama kinetik enerjisi bir maddenin bütün moleküllerinin toplam enerjisine ise ısı denir Sıcaklık bir nevi ısı yoğunluğudur Günlük konuşmalarda sıcaklık yerine ısı kelimesi yanlışlıkla kullanılmaktadır Tariften de anlaşılacağı üzere sıcaklık ile ısı tamamen farklı terimlerdir Bir kibrit alevinin sıcaklığı 3000C dir Bir avuç içini dahi ısıtamaz;Ancak bir kalorifer radyatörünün dış sıcaklığı 50-600C dir Fakat büyük bir odayı rahatça ısıtır
Sıcaklık ölçüm cihazları bulunmadan önce insanlar duyu organlarıyla sıcaklık hakkında fikir sahibi olabiliyorlardı Cisimlerin sıcak soğuk yada ilk olup olmadığını parmak dokundurarak sıcaklıkları tahmin edebiliyorlardı
Dolayısıyla sıcaklık tahmin edilebilir Isı olan cismin sıcaklığı artar ısı kaybeden cismin sıcaklığı ise düşer Sıcaklık ölçümünde kullanılan aygıt ilk kez Galilei keşfetti ve 1597’den önce bu aletten birini yapmıştır
Sıcaklık ölçen aletlere termometre denir Termometre haznesinde bulunan sıvı civa veya alkol sıcaklık artınca genleşir Mevcut termometrelerin hemen hepsi suyun donma ve kaynama noktaları esas alınarak derecelendirme yapılmıştır
Termodinamik sıcaklık birimi derecedir (0C) 10=Tü / 273 ifadesinde Tü; buzsu ve buhar olmak üzere üç fazdan meydana gelen sistemin denge sıcaklığıdır 273 ise en düşük mutlak sıcaklık Kelvin derecesi (0K) olup öyle seçilmiştir kisuyun kaynama noktası ile donma noktası arasındaki sıcaklık farkı 1000K dir
Reomür derecesinde (0R)ise donma noktası ile kaynama noktası arasındaki sıcaklık farkı 800R dir
Günümüzde kullanılan sıcaklık birimi santigrad derece (0C) ve ölçme aleti olarak da civalıispirtolutermometre veya yaylıibreli pirometreler kullanılır Belirli sabit noktalara ve ölçme metodlarına göre milletler arası pratik sıcaklık ölçeği standarttır
Milletler arası standartlarda Fahranhayt (0F) sıcaklık derecesi de kullanılmaktadır 0F derecesinde donma noktası ile kaynama noktası arasında 1800f sıcaklık farkı mevcuttur
Buzun erimesi santigrad derecede (0C) 00C ile 0R’de 0 0R 0f ’de +320f 0K’de + 2730k ile gösterilir
Suyun kaynama noktası ise (0C)’de 1000C 0R’de 80 0R 0F’de 2120f 0K’de 3730k ile gösterilir
0C / 1 = 0R / 08 = 0f-32 / 18 = 0k-273 / 1
TERMOMETRE VE ÇEŞİTLERİ
Milletlerarası termometre ölçeği yüzdelik ölçeği iki temel noktası yani 0 C ve 100 C dışında gazlı termometrelerle belirlenmiş bazı ergime ve kaynama noktalarını da taşıyan ölçek
ANSİKL Termometrenin bulunuşunda birçok bilginin payı olduğu öne sürülür Gerçekte Sıcaklık ölçümünde kullanılan aygıtı ilk kez Galilei keşfetti ve 1597’den önce sıcaklık ölçebilen bir alet yaptı
Sıvı Termometreler;
Bu tip aletlerde belirli bir sıvı kütlesinin sıcaklığa bağlı olarak genleşmesi gözlenir Günümüzdeki termometrelerin üst bölümünde ince derecelendirilmiş bir cam tüp bulunan bir hazneden oluşur; tüpün içi kısmen bir sıvıyla (cıva alkol vb) doldurulmuştur
Termometrelerin doldurulmasında çeşitli sıvılar kullanılır Donma noktaları ve kaynama sıcaklıkları bu sıvıların kullanılabilme sınırlarını belirler –3880C’de katılaşan ve 3570C’de kaynayan civanın bu bakımdan çok geniş bir kullanım alanı vardır Bununla birlikle sıcaklığın oldukça düşük olduğu kimi bölgelerde alkol kullanmak yararlıdır Çok düşük sıcaklıklar için sıvı hava sıcaklığında donmayantoluen yada kimi petrol eterleri kullanılır
Maksimum ve Minimum Termometreler;
Aşağıya doğru yönlendirilmiş sıvı sütunununbir cıva sütununu “U biçiminde “bir tüp içinde ittiği alkollü termometrelerdir Tüp içinde cıva yüzeylerinin her biri üzerindeküçük hafif gösterge bulunur Cıvayla birlikte yükselen gösterge cıva düzeyi düştüğünde ulaştığı yükseklikte sabit kalırgenellikle üst camla kaplı manyetik bir
l parçasından oluşan göstergeninbir mıknatıs yardımıyla yeniden cıvayla temas sağlanırTıbbi Termometre;
32 ile 440C arasında bir taksimat taşır; ayrıca her derece 10 parçaya bölünür Bu termometreler vücut sıcaklığını ölçmede kullanılır En çok kullanılan civalı ve maksimumludur; soğuma sırasında cıva sütunu alt bölümünden ayrılır ve tepesi istenilen sıcaklığı göstermeye devam eder Sıcaklığın okunmasından sonra eski durumuna getirmek için alet yukarı aşağı doğru sallanır Termometre koltuk altına (koltukaltı sıcaklığı ) ağız (Hazne dilin altında) ağız sıcaklığı veya rektuma (rektum sıcaklığı) konarak sıcaklık alınabilir
Buhar Basınçlı Termometre;
Çift
l girişli termometre (à TERMOMETRE ÇİFT L ŞERİT) Pek duyarlı olmakla birlikte sağlam olan bu iki tip termometreelektrik kontağını çalıştırmak için kaydedici termometrelerde yada termostatlarda yaygın olarak kullanılırGazlı Termometreler;
En duyarlı sıcaklık ölçümlerinde termometrik büyüklük olarak hacmi sabit tutulan bir gaz kütlesinin basıncından termometrik büyüklük olarak yararlanılır Yüzdelikli (Santigrat) ölçeklerin tanımı uyarınca basınç sıcaklığa P=Po (1+Bt) ifadesiyle bağlıdır Bu termometrelerde civalı bir manometreye bağlı bağlı olan içi gaz dolu madeni bir hazne vardır Özel olarak incelenmiş kaplar yardımıyla B katsayısını tespit etmek için hazne sıcaklığı ya bilinen sıcaklıklara (0C ve 100C) veya ölçülecek sıcaklıklara getirilir Bu sıcaklıkların her biri için sabit hacim altında basınç bir manometreyle ölçülür Ölçme sonucunda elde edilen sıcaklığıkanuni Celsius ölçeği içinde belirtmek için düzeltmek gerekir Bu düzeltme gazların eş sıcaklık eğrileri incelenerek yapılır Bu aletlerde hidrojen helyun ve azot gibi gazlar kullanılır
Gazlı termometreler günlük işlerde kullanılan aletler değildir Özel laboratuvarlarda bazı sabit sıcaklıkları (Ergime ve Kaynama noktaları ) bulmada yararlanır ve sıcaklık ölçümünde temel aletlerdir Bu termometreler okzijenin kaynama noktasından (-182 97 C) altının ergime noktasına (1 063 C) kadar bir sıcaklıklar listesi hazırlanmasını sağladı; bu liste 1927 ağırlıklar ve ölçüler Milletlerarası Konferans da kabul edildi 1948’deki konferansta gözden geçirildi
Düzeltmek gerekin Hazne hem suyu 273160k eşit olan T3 Üçlü nokta sıcaklığınahem de ölçülerek T sıcaklığına getirilir Bu sıcaklıkların her biri içinsabit hacimde tutulan gazın P3 ve P basınçları manometreyle ölçülür Bilinmeyen sıcaklık birinci yaklaşıkta
T=37316 x P/P3 bağlantısıyla hesaplanır Ancak bu sıcaklığı hesaplarkentermometrelerde kullanılan gazın özelliklerinden kaynaklanan hataları da gazın eşsıcaklık eğrilerinden yararlanılarak düzeltmek gerekir Bu aletlerde kullanılan gazlar hidrojenhelyum ve azottur Gazlı termometreler daha çok termodinamik sıcaklıkların belirlenmesi konusunda uzmanlaşmış özel laboratuvarlar da kullanılır Bunlar sıcaklık ölçümünde temel aletlerdir Bu termometreler hidrojenin üçlü noktasından ( -259340C) bir sıcaklık listesi hazırlamaya olanak verdi ve uluslararası pratik sıcaklık ölçeğinin temelini oluşturdu
Kimi sıcaklık bölgelerinde bir gazın sıcaklığı gerek sesin gaz içindeki yayılma hızı (Akustik-Termometre) gerek di elektrik sabiti yada kırılma indisi ölçülerek belirlenir
Duyarlı Pratik Termometreler;
Uluslar arası pratik sıcaklık ölçeği kullanışlı ve duyarlı aletleri ayarlamaya olanak verir; Platin dirençli termometre –180 ile 6000C arasında kullanılır Bu termometre platin bir telin elektrik direncinin sıcaklığına göre değişimine dayanır Platin – radyumlu platin ısılçifti 600 ile 11000C arasında kullanılır Monokromatik optik pirometre kara cismin ışıma yasalarını kullanarak altının ergime noktasının ötesinde ölçeğinin dış değer biçimine olanak verir
Daha duyarlı daha ucuz yada diğer sıcaklık alanlarında kullanılabilir Dirençli termometreler yapmak için başka malzemelerden yararlanılır Örneğin termistanslar sıcaklık kat sayıları platininkinden çok daha büyük olan dirençlerdir Bununla yapılan termometreler genellikle yukarıdakiler kadar doğru sonuç vermez Termometreler tek tek ve sık aralıklarla ayarlanmalıdır
Çok düşük sıcaklıkların ölçülmesi 15 K’ in (yani –2850C’in) altındaki sıcaklıkları ölçmek için çeşitli olaylardan yararlanılır Sıvı helyumun doymuş buhar basıncı saf
l dirençler ısıl gürültü paramanyetik maddelerin manyetik mıknatıslarınırlıkları nükleer manyetik rezonans helyum 3’ün katılaşma basıncı böylece 0001k’e kadar olan hatta daha düşük sıcaklıklar ölçülebilirDiferansiyel Termometre;
Leslien’ in tasarladığı bu aygıt çok duyarlıdır İçinde renkli bir sıvı bulunan küçük çaplı bir boruyla ait bölümünden birleştirilmiş içi hava dolu iki cam küreden oluşur İki küre arasındaki en küçük sıcaklık farkı sıvının yer değiştirmesine yol açar Termoelektrik çiftleri de diferansiyel termometrelerdir
Umarım bunlar işini görür kolay gelsin
