Sponsorlu Bağlantılar
Su
İnsan vücudunun her hücresi, dokusu, organı ve yaşamak için gereken her türlü reaksiyonu ancak su ile mümkün. Beslenmek, sindirim, solunum, dolaşım gibi yaşamın devamını sağlayan bütün fonksiyonlar, ancak sulu bir ortamda gerçekleşir.
Altı hafta yemek yemeden yaşarız ama bir haftadan fazla susuz kalamayız. Vücut ağırlığımızın sadece yüzde 10’u kadar su kaybı bile, şiddetli halsizlik ve sıcak çarpmasına neden olur. Bu oran yüzde 20’e çıktığında ise yaşamımız tehlikeye girer. Yani su, bir yaşam içeceğidir.
Yetişkin bir insanın vücut ağırlığının yaklaşık yüzde 55-75’i sudan oluşur. Kişinin vücut bileşimine, yaşı, cinsiyeti, ağırlığı gibi pek çok faktöre bağlı olarak bu oranlar değişir. Örneğin zayıf bir insanın vücudundaki su miktarı çok daha yüksektir.
Daha çok kasa sahip olan erkek vücudu, kadınlara göre daha fazla su içerir. Gençlerde yaşlılara göre daha çok su bulunur. Yeni doğan bebeklerin ağırlıklarının yüzde 75’si su olup, bu oran yaşlandıkça yüzde 50’ye kadar azalır.
Vücudun tüm dokularında su vardır. Kanın yüzde 83’ü, yağsız kas dokularının yüzde 73’ü, vücut yağının yüzde 25’i, kemiklerin yüzde 22’si sudan oluşur.
Kalori içermeyen su, 1 kısım oksijen, 2 kısım hidrojenden oluşan basit bir yapıdır.
Su ne işe yarar?
· Vücutta yaşamak için gereken tüm işlemler, sulu bir ortamda gerçekleşir.
Su ihtiyacı vücudun kullandığı enerji miktarına bağlı olarak değişir. Yetişkinlerde enerji harcamasının her kalorisi başına 1-1,5 ml gereklidir. Her 1000 kalori için 1-1,5 litre veya günlük 2000 kalorilik diyette en az 8-10 bardak su alınmalıdır.
Su ter, idrar, dışkı ve solunumla kaybedilir. Vücutta depolanmayan su, sıcak ve nemli havaların etkisiyle, ağır fiziksel aktivitelerle daha çok kaybedilir. Önce susama duygusuyla kendisini belli eden su kaybı, halsizlik, güç kaybı olarak belirti verir. Aşırı sıcaktan kaynaklanan daha ileri kayıplarda ise sıcak çarpması veya sıcaklık şoku yaşanır.
Vücudun kimyasal reaksiyonlarını gerçekleştirebilmesi için kaybedilen suyun mutlaka yerine alınması gerekir.
Su kaybını önlemek için neler yapılır?
· Çok sıcak ve çok soğuk havalarda vücut, normal ısısını düzenlemek için daha çok su harcar. Böyle havalarda daha çok su içmek gerekir.
· Vücudunuzdaki su oranını normal düzeyde tutmak için günde en az 8 bardak su tüketin.
Altı hafta yemek yemeden yaşarız ama bir haftadan fazla susuz kalamayız. Vücut ağırlığımızın sadece yüzde 10’u kadar su kaybı bile, şiddetli halsizlik ve sıcak çarpmasına neden olur. Bu oran yüzde 20’e çıktığında ise yaşamımız tehlikeye girer. Yani su, bir yaşam içeceğidir.
Yetişkin bir insanın vücut ağırlığının yaklaşık yüzde 55-75’i sudan oluşur. Kişinin vücut bileşimine, yaşı, cinsiyeti, ağırlığı gibi pek çok faktöre bağlı olarak bu oranlar değişir. Örneğin zayıf bir insanın vücudundaki su miktarı çok daha yüksektir.
Daha çok kasa sahip olan erkek vücudu, kadınlara göre daha fazla su içerir. Gençlerde yaşlılara göre daha çok su bulunur. Yeni doğan bebeklerin ağırlıklarının yüzde 75’si su olup, bu oran yaşlandıkça yüzde 50’ye kadar azalır.
Vücudun tüm dokularında su vardır. Kanın yüzde 83’ü, yağsız kas dokularının yüzde 73’ü, vücut yağının yüzde 25’i, kemiklerin yüzde 22’si sudan oluşur.
Kalori içermeyen su, 1 kısım oksijen, 2 kısım hidrojenden oluşan basit bir yapıdır.
Su ne işe yarar?
· Vücutta yaşamak için gereken tüm işlemler, sulu bir ortamda gerçekleşir.
- Vücut hücrelerinde oksijen ve besin öğelerini taşır.
- Zararlı maddelerin vücuttan atılmasını sağlar.
- Ağız, gözler, burun gibi tüm vücut organların nemlenmesini sağlar.
- Kan, mide sıvısı, tükürük, fetusun gelişmesini sağlayan amniyotik sıvı, idrar gibi vücut sıvılarının büyük kısmı sudan oluşur.
- Dışkının yumuşamasını sağlayarak, kabızlığın önlenmesine yardımcı olur.
- Eklemlere destek sağlayıp, vücuttaki organların ve dokuların korunmasını sağlar.
- Vücut sıcaklığını 37º C’de tutar. Özellikle fiziksel aktivite sonrasında yükselen vücut sıcaklığını terleme yoluyla dışarı atan su, vücut ısısının 37º C’ye inmesini sağlar.
Su ihtiyacı vücudun kullandığı enerji miktarına bağlı olarak değişir. Yetişkinlerde enerji harcamasının her kalorisi başına 1-1,5 ml gereklidir. Her 1000 kalori için 1-1,5 litre veya günlük 2000 kalorilik diyette en az 8-10 bardak su alınmalıdır.
Su ter, idrar, dışkı ve solunumla kaybedilir. Vücutta depolanmayan su, sıcak ve nemli havaların etkisiyle, ağır fiziksel aktivitelerle daha çok kaybedilir. Önce susama duygusuyla kendisini belli eden su kaybı, halsizlik, güç kaybı olarak belirti verir. Aşırı sıcaktan kaynaklanan daha ileri kayıplarda ise sıcak çarpması veya sıcaklık şoku yaşanır.
Vücudun kimyasal reaksiyonlarını gerçekleştirebilmesi için kaybedilen suyun mutlaka yerine alınması gerekir.
Su kaybını önlemek için neler yapılır?
· Çok sıcak ve çok soğuk havalarda vücut, normal ısısını düzenlemek için daha çok su harcar. Böyle havalarda daha çok su içmek gerekir.
- Yoğun egzersiz yapan ve ağır işte çalışanlar, terleme ve deriden buharlaşma yoluyla daha çok su kaybeder. Normalde günlük tüketilen 8 bardak su, bu tür durumlarda saatte 1-3 bardak daha artırılabilir.
- Uzun süren uçak yolculuklarında deriden daha çok su buharlaşır. Uçak yolculuğu sırasında daha çok su tüketilebilir.
- Hamilelik ve emzirme döneminde kadınların artan su ihtiyacını karşılamak için günde 2,5-3 litre su tüketmesi gerekir.
- Ateş, ishal, kusma gibi hastalık durumlarında su kaybı daha çok olur. Bu tür hastalıklarda bol su ile birlikte, diğer sıvılardan da tüketmek gerekir.
- Yüksek posalı yiyecekler su çektiği için oluşabilecek kabızlık, daha çok su içerek giderilebilir.
- Sağlıklı bir insan vücudu yeterince su alıp, gerektiği kadar suyu dışarı verir. Susama duygusu ile birlikte içilen suyun fazlası, böbrekler tarafından idrar haline getirilerek atılır. Bazen bu mekanizmada sorunlar yaşanabilir. Özellikle yaşlılar, çocuklar ve hastalık geçirenler, su kaybettiğini fark etmeyebilir. Bu durumda susamalarını beklemeden daha çok su tüketmelerini sağlamak gerekir. Kişinin yeterince su tüketip tüketmediği, idrarından kontrol edilebilir. Eğer idrarları az ve koyu renkte ise, bu yeterince sıvı tüketmediklerini gösterir. İdrarları berraklaşıp, yeterli miktarda gelene kadar sıvı içirmeye devam edin.
- Yeterince su tüketmenin bir başka ölçüsü de, yoğun fiziksel aktivite sonrasındaki ağırlığın ölçülmesidir. Vücudun her yarım kiloluk ağırlık kaybına karşılık, 2 bardak su içilmelidir.
· Vücudunuzdaki su oranını normal düzeyde tutmak için günde en az 8 bardak su tüketin.
- Gün içinde su araları verin ve masanızda bir bardak su bulundurun.
- Yemeğe bazen çorba ile başlayın. Beslenmenizi su, süt veya meyve suyu ile tamamlayın.
- Kafein içeren kahve, çay gibi içecekleri olabildiğince az tüketin. Kafein ve alkol, diüretik etki göstererek, daha fazla idrara çıkmanıza neden olur ve su kaybını artırır.
- Sosyal toplantılarda alkollü içkiler yerine, soda için.
- Sıcak havalarda, fiziksel aktivite yaparken veya sonrasında susamayı beklemeden, mutlaka su için. Egzersiz sırasında her 15-20 dakikada bir, 125-150 ml (bir küçük bardak) su için.
- Dışarıda, seyahatlerinizde çantanızda mutlaka su şişesi bulundurun. Özellikle uçak seyahatlerinde daha çok su içmeyi unutmayın.
Son düzenleyen: Moderatör:
