Şırnak ili genel bilgiler, kulturu ile turizm

F

Fatma

Üye
#1
#1
Sponsorlu Bağlantılar
GENEL BİLGİLER



Yüzölçümü: 6.904 km²



Nüfus: 264.220 (1990 geçici sonuç)



İl Trafik No: 73



Şırnak, Güneydoğu Anadolu bölgesinde Suriye ve Irak sınırlarındadır. Cudi Dağı antik kent ve Mağrası görülmeye değer yerlerdendir.

İLÇELER:



Şırnak ilinin ilçeleri; Beytüşşebap, Cizre, Güçlükonak, İdil, Silopi ve Uludere'dir.



Cizre: İnanç Turizmi bakımından en zengin ilçedir. Hz. Nuh Türbesi ve Mem-u Zin Türbesinin ilçe merkezinde olması ilçenin önemini bir kat daha artırmıştır.



İdil: Geçmiş zamanlarda halkın çoğunluğu Hıristiyan ve süryaniler oluşturmaktaydı. Halen bir kaç Süryani Köyü olup Kiliseler mevcuttur.



NASIL GİDİLİR?



Türkiye'nin her yerinden karayolu ile ulaşım mümkündür.



GEZİLECEK YERLER



Cudi dağı, Kasrık Boğazı ve Cizre ilçesindeki Hz. Nuh Türbesi, Mem-u Zin Türbeleri görülebilecek yerlerdir.



COĞRAFYA



İlin, Suriye-Irak sınırlarına yakın olan kesimleri hariç, hemen hemen tamamı dağlarla kaplıdır. Dağlık kesimlerinde gür bir bitki örtüsü yoktur. Vadi yamaçlarından başlayarak 2000 m yükseltiye dek, yer yer meşe ağaçlarının hakim olduğu görülmektedir. Orman kuşağı 2000 m yükselti kuşağından sonra da bodur ağaçlar ve otsu bitkilerle kaplı, 3000 m kuşağında ise, karlarla kaplı kuşak gelmektedir. Doğal yapısı nedeniyle çok fazla yabani hayvan çeşidine rastlanmaktadır.



Şırnak ilinde iklim yörelere göre farklılık göstermektedir. İlin yüksek kesimlerinde, Doğu Anadolu'nun sert kara iklimi, diğer kesimlerde ise karasal iklim hakimdir.



TARİHÇE



Osmanlı döneminde köy olan Şırnak, 1927 yılında Siirt'e bağlı ilçe, 1990 yılında ise il olmuştur.
 
F

Fatma

Üye
#2
#2
Eğitim ve Kültürün Gelişimi

Şırnak ilinde okuma ve yazma bilen nüfusun oranı 1990 yılında erkek nüfus için %63,84 ve kadın nüfus için %16,93 iken, bu oran 2000 yılında (14 den yukarı yaş grubu itibariyle) erkeklerde %82,57’e kadınlarda %35,82’ye yükselmiştir. Şırnak ilinde okuma ve yazma bilen nüfusun oranı 1990 yılında %42,05 2000 yılında %62,31 olmuştur. Bu oranlardan da anlaşılacağı üzere, Şırnak iline ait okur-yazarlık oranı, Türkiye ve bölge ortalamasının hayli gerisindedir.

İlde son yıllarda eğitim alanında önemli mesafeler alınmasına rağmen, hala birçok sorun devam etmektedir. Şırnak’ta bir tarafta nüfus artışı, diğer tarafta terör olaylarının neden olduğu göçler, eğitimin fiziki kapasitesini olumsuz yönde etkilemiştir. Fakat fiziki altyapının iyileştirilmesi, okul öncesi eğitimin yaygınlaştırılması, yatılı ilköğretim okullarının etkinleştirilmesi, öğretmenevi yapımları ve yaygın eğitim gibi çalışmalar sonucu, eğitim ve öğretim alanında önemli mesafeler kat edilmiştir.

Temel, Orta ve Yükseköğretim Alanındaki Eğitim Kuruluşları

2004-2005 öğretim yılı itibarı ile ilimizde; 9 Anaokulu ( 92 derslik ), 234 İlköğretim (1.405) derslik, 8 Yatılı İlköğretim Bölge Okulu (112 derslik ), 21 lise ile dengi okul (244 derslik ) ve 1 Yüksek Okul olmak üzere 272 eğitim kurumu ve 1.853 derslik bulunmaktadır.

Öğrenci Sayıları

Okul öncesi : 3.305

İlköğretim okulları :80.432

Lise ve dengi okulları : 8.379

Toplam
2.116 öğrenci bulunmaktadır .

Şırnak ilinde 2004-2005 yılı derslik başına 50 öğrenci düşmektedir.

Öğretmen Sayıları

Sınıf öğretmeni : 1.257

Branş öğretmeni : 482

Anasınıfı öğretmeni : 123

TOPLAM : 1.862

İlimiz genelinde son yıllarda, okullaşma oranı yükselmektedir. Gerek Milli Eğitim Bakanlığının, gerekse Şırnak İli ve İlçelerini Geliştirme Vakfı Başkanlığınca yapılan derslikler, öğretmen evleri ve malzeme temini sonucu, İlimizde hem eğitim- öğretim kalitesi yükselmiş, hem de 8 yıllık kesintisiz ilköğretimin başarılı bir şekilde uygulanması sağlanmıştır. 2004-2005 yılı eğitim-öğretim yılında ilimiz genelinde 1525 sınıf öğretmeni norm kadrosu 1257 öğretmen mevcudu vardır. 268 sınıf öğretmeni ihtiyacı bulunmaktadır. 1692 branş öğretmenliği norm kadrosu bulunurken, bunların 482’i dolu, 1210’u boştur. Yine, 278 okul öncesi öğretmeni norm kadrosu bulunurken, bunların 123’ü dolu, 155’i boştur. Kısacası il genelinde 3.495 öğretmen norm kadrosu bulunurken bunların 1.862 si dolu 1.633 boştur.

Kitapevleri, Sinema, Tiyatro, Spor ve Folklor Faaliyetleri

Şırnak merkezde ve Cizre İlçemizde 1’er adet halk kütüphanesi mevcut olup çalışmalarını sürdürmektedir. Ayrıca her okulumuzda öğrencilere hizmet veren okul kütüphaneleri bulunmaktadır. İl genelinde sinema ve tiyatro bulunmamaktadır, Şırnak İl Merkezinde kültür sitesi inşaat çalışması devam etmektedir.

Yüksek Öğrenim

İlimizde Dicle Üniversitesine bağlı bir Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Meslek Yüksekokulu 1995 yılında eğitim ve öğretime açılmıştır. Yüksekokulun bünyesinde makine, elektrik ve muhasebe bölümü olmak üzere üç bölüm mevcuttur. Temel hedef teknik piyasada aranan ve ihtiyaç duyulan ara insan gücü yetiştirmektir. Yüksekokulumuz kadrosunda mevcut Akademik iki (2) İngilizce, iki (2) makine ve iki (2) Elektrik okutmanı olmak üzere toplam altı (6) kişi görev yapmaktadır. Muhasebe Programında kadrolu olarak 1(bir) Muhasebe öğretmeni bulunmakta bunun dışında dışarıdan 3 öğretmen sözleşmeli olarak bu programın derslerine girmektedir. Ayrıca, Makine bölümünde 27, Elektrik bölümünde 69 ve Muhasebe bölümünde 44 olmak üzere toplam 140 öğrenci öğrenim görmektedir.

Spor


Stadyumlar Şırnak Merkez , Cizre ve Silopi ilçelerinde bulunmaktadır. Cizre İlçesinde bulunan Kapalı Spor Salonu 1500 kişilik ve olimpik özeliklere sahiptir. Ancak yapım hatası ve bakımsızlık nedeniyle kullanılmamaktadır. Türkiye’nin diğer illerinde olduğu gibi Şırnak İlimizde de en büyük ilgi futbol dalındadır. Ancak basketbol, voleybol, boks, tekvando, masa tenisi ve atletizm alanlarında da faaliyetler bulunmaktadır. Ancak profesyonel anlamda sadece futbol dalında kurumsallaşılmıştır. Türkiye Profesyonel 2. lig B kategorisi C grubunda bulunan Cizrespor ve ile Türkiye Profesyonel 3. lig 1. grubunda bulunan Şırnakspor ilimizin başlıca futbol takımlarıdır. İlimizde, 110’u atletizm, 135’i boks, 325’i basketbol, 64’ü masa tenisi, 83’ü veleybol, 18’i halkoyunu ve 144 hentbol olmak üzere toplam 879 lisanslı sporcu mevcuttur.
 
F

Fatma

Üye
#3
#3
Şırnak ili sahip olduğu zengin tarihi, kültürel kaynakları ve doğal değerleri ile turistik açıdan önemli cazibelere sahiptir. Turizm sektöründeki gelişmenin yeterli düzeyde olmadığı ilde, turizm ve rekreasyon tesisleri de nitelik ve nicelik olarak istenilen düzeyde gelişmemiştir. İl genelinde yer alan tarihi eserler, doğal güzellikler ve turistik olarak görmeye değer diğer yerler, yeterli altyapı bulunmaması ve turistik yatırımların yeterli olmaması nedeniyle gerektiği gibi değerlendirilememektedir. İlin turizm merkezlerinin başında Nuh Tufanı sonucu, Hz. Nuh Gemisinin konduğuna inanılan Cudi Dağı gelir. Cudi Dağında Hz.Nuh (A.S.) ın gemisine ait mıt denilen büyük çiviler ve tahta kalıntıları mevcuttur. Bu olayı Kuran’ ı Kerim’ de doğrulanmaktadır. Kasrik Beldesindeki Gutilerden kalma köprü, taştan yontulmuş sulama kanalı, ata binmiş adam resmi, Besta Meryem Kaplıcaları, Cizre İlçesindeki Hz. Nuh Türbesi, Mem-u Zin Türbesi, Kırmızı Medrese, İsmail Ebul–İz Müzesi ve Birca Belek Kalesi; Güçlükonak İlçesindeki Fenikelerden kalma Finik Kalesi ve meşhur Hista Kaplıcaları ile Firheşin Yaylası ile İdil İlçesindeki Merkez Cami ve Süryanilerden kalma çok sayıda kilise bulunmaktadır. İl merkezi ve bağlı İlçelerinde iki adet turizm belgeli tesis mevcuttur. Şırnak ilinin sosyo-ekonomik yapısının değerlendirilmesi sonucunda, ilde ileriye dönük gelişme perspektifleri içerisinde turizm sektörünün önemli bir potansiyele sahip olduğu ve potansiyelin iyi bir şekilde değerlendirilmesi sonucunda il turizm gelirlerinin önemli boyutlara ulaşabileceği söylenebilir.

Müzeler ve Ören Yerleri

Babil,Asur ,Med,Guti,Selçuklu,Osmanlı,Rum,Arap,Emevi,Abbasi dönemlerine ait Arkeolojik ve etnografik eserlerin bulunduğu,büyük fizikçi ve 60 makine mucidi İsmail Ebul-iz El Cezeri Müzesi Cizre ilçesinde bulunmaktadır.

Finik Ören Yeri

Cizre’ye yakın bir noktada bulunun Damlarca ve Eskiyapı köyleri arasında Finik Ören Yeri İ.Ö.4000 yıllarına aittir.Dağlık bir bölgede yer alan kentte saray,zindan,sarnıç yerleri ve beyaz kalker taştan oyulmuş çok sayıda mağara ev bulunmaktadır.Finik Kalesinin Kuzeyinde ^Borzana Sitiya” adı verilen yerde kayaya işlenmiş bir kadın kabartmasıyla.köyün kuzeydoğusunda yan yana duran bir kadın ve bir erkek kabartması bulunmaktadır.

Şah Ören Yeri

Cizre’nin Kuzeydoğusunda,Çağlayan köyündeki Şah Ören Yeri,Cudi dağının en sivri noktasının eteğindedir.Yerleşmenin kuzeyi,doğusu ve batısı tamamiyle dağlıktır.Bu dağlık kesimlerde Düşe,Çeko,Hırabe,Kayzer,Hırd kale harabeleri yer almaktadır.

Babil Ören Yeri

Cizre’nin 20.Km Güneybatısında Suriye sınırı üzerindeki Kebeli köyünde yer alan Babil Ören Yerinin çevresi dikdörtgen biçiminde surlarla çevrilidir.Dış kaleyi oluşturan bu surlarda yaklaşık 30 adet burç vardır.İç kale ise daire biçimindedir.Surlar yontulmamış bazalt kayalardan,yapılar ise beyaz kalker taştan yapılmıştır.

Kasrik Ören Yeri

Şırnak-Cizre karayolunun 30.Km.si üzerinde yer alan Kasrik Ören Yeri,Guti ler döneminde “Sazirka” olarak anılmaktaydı.Bir boğaz içinde yer alan yerleşmede ,tarihi su bentleri,heykeller ve kent kalıntıları bulunmaktadır.Cizre ve Finik Beylerinin bu yöreyi yazlık olarak kullandıkları bilinmektedir.

Bazebde Ören Yeri

Cizre’nin 2 Km doğusunda Dicle Nehri kıyısında yer alan Bezebde Ören Yeri.zamanla Dicle Nehri yatak değiştirdiği için Suriye topraklarında kalmıştır.İlk çağlara ait kent kalıntıları ve ünlü bir köprüsü vardır.

Cizre Kalesi

M.Ö.4000 yıllarında Guti İmparatorluğu tarafından Cizre Surları ile Cizre Kalesi yaptırılmıştır.360 oda ve 3 katlı olarak yaptırılmıştır.

Cizre Ulucami

639 yılında kiliseden camiye çevrilmiştir.Abbasi döneminde onarıma alınmıştır.1160 yılında Cizre emiri Baz Şah’ın oğlu Emir Ali Sencer tarafından büyük onarıma alınmış olup,minaresi 1156 yılında dört köşe şeklinde yapılmıştır.Cizre Ulucami tokmakları fizikçi ve sanat adamı İsmail Ebul-iz El Cezeri tarafından yapılmıştır.

Cizre Mir Abdal Camii

1437 yılında Cizre Beyi Emir Abdullah (Abdal) İbn Abdullah İbn Seyfeddin Boti tarafından yaptırılmıştır.Üstü kubbelidir.Cizre surları üzerindedir.Bazalt siyah taştan yapılmıştır.Mem-u Zin türbeleri bu mescide yapışık bölümün alt kısmındadır.

Cizre Nuh Peygamber Camii

Tufan olayından bu yana insanlığın ikince babası olan Nuh Peygamber (A.S).kendi adıyla anılan bu camide yatmaktadır.Nuh peygamberin mezarı alt bodrum katındadır.

Cizre Kırmızı Medrese

Cizre Beyliği döneminde II.Han Şeref Bey tarafından XIV.Yüzyılda yaptırılmıştır.Medresenin içi avlulu olup,doğusunda batısında ve kuzeyindi dersaneler,yemekhane ve öğretmen lojmanları bulunur.Mihrabı beyaz taştan olup,2.82x3.78 ölçülerindedir.Medrese Cizre’ye özgü kırmızı tuğlalardan örüldüğü için Kırmızı Medrese denilir.

Yasef Köprüsü(Cizre Köprüsü)

1164 yılında Zengi Devletinin veziri Cemaleddin İsfehani tarafından ikinci kez onarılmıştır.Köprü Cizre Surlarının 2.Km. mesafede olmakla beraber o zamanki Cizre’nin bir mahallesi içindedir.12 adet burç üzerinde 8 gezegen kabartması bulunur.Köprünün üzerinde Ashabikehf (Uyuyanyatırlar) adları yazılıdır.İnsan ve hayvan figürleri ile süslüdür.

Mehmet Ağa Kasrı

Cizre Dağkapı Mahallesinde Bayırağa sokakta bulunur.Bir kısmı siyah bazalt taştan,bir bölümü de beyaz kalker taştan yapılmıştır.Hamidiye Binbaşısı Fettah Ağa tarafından yaptırılmıştır.

Cudi Dağı

Pek çok gezgin,tarihçi ve yorumcunun yapıtlarında Nuh’un Gemisi’nin Cudi dağı üzerinde durduğu yazılmaktadır.Nuh’un mezarının Cizre’de bulunması Şırnak’a bir zamanlar Şehr-i Nuh denmesi,Cizre Surlarının gemi biçiminde olması da buna kanıt olarak gösterilmektedir.
Ayrıca yüce kitabımız Kur’an-ı Kerimin Hud suresinin 44.ayeti açıkça Tufan-Nuh Gemisinin Cudi Dağı’nda durduğunu yazmaktadır.

Yayla Turizmi

Beytüşşebap ilçesinde bulunan Faraşin yaylası görülmeye değer bir yerdir.

Dağ ve Doğa Yürüyüşü

Cudi dağı,Şahköy çağlayanı,Herekol dağı,dağ ve doğa yürüyüşü yapmaya elverişli alanlardır.

Akarsu Turizmi
(Kano-Rafting)

İlin en önemli akarsuyu olan Kızılsu,Habur ve Hezil çaylarının beslediği Dicle Nehri,akarsu turizmine elverişlidir.

Sportif Olta Balıkçılığı

Kızılsu Çayı’nda sportif olta balıkçılığı yapılmaktadır.

Bitki İnceleme

Cudi dağı floristik açıdan önemli bölgelerden biri olmakla birlikte henüz yeterince araştırma yapılamamıştır.
 
Cevap yazmak için giriş yap yada kayıt ol.
Üst