Sponsorlu Bağlantılar
Muş'un Ekonomik Yapısı Hakkında Bilgi-Muş'ta Ekonomik Yapı..
Muş İli ekonomik açıdan geri kalmış bir ildir. Ekonomik yapı temelde tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Tarım ve hayvancılık büyük ölçüde geleneksel yöntemlerle yapıldığı için verim düşüktür. Sanayi gelişememiştir.
İlde iktisaden faal nüfusun yüzde 84’ü tarım sektöründe, yüzde 13’ü hizmet sektöründe, yüzde 2’si sanayi sektöründe yüzde 2’si de inşaat sektöründe istihdam edilmektedir. İl genelinde yaygın bir işsizlik mevcuttur. 2003 yılında DPT tarafından yapılan “İllerin Sosyo - Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”na göre Muş İli sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından 81 il içerisinde en sonda yer almıştır.
DİE’nin 2001 yılı verilerine göre Türkiye’de kişi başına düşen GSMS 2.123 Dolar iken Muş ‘ta 578 Dolar’dır. Muş İli kişi başına düşen milli gelir açısından 81 il içerisinde 80. sırada yer almaktadır.
Tarım
İl ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ancak tarım yeterince gelişmemiştir. Toplam 819.600 hektar olan il yüzölçümünün 342.198 hektarı tarım arazisidir. Tarım arazisinin 335.049 hektarı tarla arazisi, 7.149 hektarı da bağ-bahçe’dir.
İklim:
Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Muş İlinde iklim karasal olup, kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise genellikle kısa ve serin geçmektedir. Bu iki mevsimin birbirine geçişi çabuk olduğundan ilkbahar ve sonbahar çok kısa sürer. İlimizde en yüksek sıcaklık Temmuz-Ağustos, En düşük sıcaklık ise Ocak - Şubat aylarında görülür.
On beş yıllık ortalamalar (1988 - 2002) esas alındığında Muş İlinde ortalama sıcaklık 8.4 0C dir. Maksimum sıcaklık 41,6, Minimum sıcaklık ise –33,6 0C dir. Ortalama yağış miktarı 616,5 mm olup, ortalama nispî nem % 60,3 tür.
Orman
Muş, orman varlığı bakımında Türkiye ortalamasının gerisindedir. Türkiye’de ormanlık alan 20.703.000 hektar, Muş’ta 57.147 hektardır. Buna göre; Türkiye yüzölçümünün % 26’sı, Muş’un ise % 7’si ormanlık alandır. İldeki ormanlar genellikle meşe ağaç türlerinden oluşmakta yer yer de gürgen ve akçaağaç gibi türler karışık olarak bulunmaktadır.
Sanayi
Muş ili, sanayileşme açısından geri durumdadır. Sanayinin gelişememesinin temel nedenleri; sermaye birikiminin yetersizliği, iklim koşullarının olumsuzluğu ve hammaddenin çok kısıtlı oluşudur. il genelinde halen 58 anonim şirket, 553 limited şirket, 23 kollektif şirket faaliyette bulunmaktadır.
İlimizin en büyük sanayi tesisi olan Muş Şeker Fabrikası, 1982 yılından beri faaliyettedir. Fabrikanın kapasitesi 3.352 ton/gün’dür. Fabrika, kampanya döneminde tam kapasite ile çalışmakta ve il ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.
İlde sanayinin gelişmesine önemli katkı sağlayacak olan, Muş Organize Sanayi Bölgesinin yapımına 2002 yılında başlanmıştır. 90 hektarlık alanda 56 fabrika kapasiteli olarak planlanan Organize Sanayi Bölgesinin fiziki gerçekleşmesi % 80 seviyesindedir.
Merkez İlçede 1995 den beri 100 işyeri kapasiteli bir küçük sanayi sitesi hizmet vermektedir. Merkezde biri 70, diğeri 43 işyeri kapasiteli, Bulanık İlçesinde 66 işyeri kapasiteli, Malazgirt İlçesinde ise 82 işyeri kapasiteli küçük sanayi sitesinin üstyapı çalışması (işyerleri) tamamlanmıştır. Malazgirt Küçük Sanayi Sitesinin altyapı çalışmaları tamamlanmış olup, Bulanık Küçük Sanayi Sitesinin altyapı çalışmaları devam etmektedir.
Ticaret
Muş’ta ticari hayat, genel olarak İl Merkezinde canlılığını korumaktadır. Ticari faaliyet kolları içinde; gıda, giyim, inşaat malzemeleri, dayanıklı tüketim malları, tarımsal ürünler, canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin alım ve satımı başta gelmektedir. İlde üretilip il dışına satılan bitkisel ürünlerden nohut ve fasulye ilk sırada yer almaktadır. Hayvancılık alanında ise canlı hayvan ticareti il ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.
Çalışma Hayatı ve Sosyal Güvenlik
İş Kurumu :
İlde genellikle tarım ve hayvancılığa dayalı iş hayatının sonucu olarak, tarım mevsimi dışında, vasıfsız işçilikten başka bir çalışma biçimi bulunmamaktadır. Uzun süren kış mevsiminde işsizlik artmaktadır.
Bağ-Kur :
İlimiz genelinde 9.947 Bağ-Kur aktif sigortalısı mevcuttur. 1.104 kişi yaşlılık aylığı, 38 kişi malül aylığı, 737 kişi de ölüm aylığı almaktadır. Sigortalı ve yakınlarına toplam 18.340 adet sağlık karnesi verilmiştir. 2926 sayılı kanun kapsamında tarım sigortalısı sayısı ise 5.294’tür.
Sosyal Sigorta :
2004 Aralık sonu itibariyle kayıtlı kamu işveren sayısı 137, özel iş yeri sayısı ise 524’tür.Kayıtlı kamu sigortalı sayısı 5.138, özel iş yeri sigortalı sayısı ise 2.683’tür. Sigorta kapsamında sağlık yardımından yararlananların sayısı ise 5.213’tür.
Muş İli ekonomik açıdan geri kalmış bir ildir. Ekonomik yapı temelde tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Tarım ve hayvancılık büyük ölçüde geleneksel yöntemlerle yapıldığı için verim düşüktür. Sanayi gelişememiştir.
İlde iktisaden faal nüfusun yüzde 84’ü tarım sektöründe, yüzde 13’ü hizmet sektöründe, yüzde 2’si sanayi sektöründe yüzde 2’si de inşaat sektöründe istihdam edilmektedir. İl genelinde yaygın bir işsizlik mevcuttur. 2003 yılında DPT tarafından yapılan “İllerin Sosyo - Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması”na göre Muş İli sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından 81 il içerisinde en sonda yer almıştır.
DİE’nin 2001 yılı verilerine göre Türkiye’de kişi başına düşen GSMS 2.123 Dolar iken Muş ‘ta 578 Dolar’dır. Muş İli kişi başına düşen milli gelir açısından 81 il içerisinde 80. sırada yer almaktadır.
Tarım
İl ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ancak tarım yeterince gelişmemiştir. Toplam 819.600 hektar olan il yüzölçümünün 342.198 hektarı tarım arazisidir. Tarım arazisinin 335.049 hektarı tarla arazisi, 7.149 hektarı da bağ-bahçe’dir.
İklim:
Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Muş İlinde iklim karasal olup, kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise genellikle kısa ve serin geçmektedir. Bu iki mevsimin birbirine geçişi çabuk olduğundan ilkbahar ve sonbahar çok kısa sürer. İlimizde en yüksek sıcaklık Temmuz-Ağustos, En düşük sıcaklık ise Ocak - Şubat aylarında görülür.
On beş yıllık ortalamalar (1988 - 2002) esas alındığında Muş İlinde ortalama sıcaklık 8.4 0C dir. Maksimum sıcaklık 41,6, Minimum sıcaklık ise –33,6 0C dir. Ortalama yağış miktarı 616,5 mm olup, ortalama nispî nem % 60,3 tür.
Orman
Muş, orman varlığı bakımında Türkiye ortalamasının gerisindedir. Türkiye’de ormanlık alan 20.703.000 hektar, Muş’ta 57.147 hektardır. Buna göre; Türkiye yüzölçümünün % 26’sı, Muş’un ise % 7’si ormanlık alandır. İldeki ormanlar genellikle meşe ağaç türlerinden oluşmakta yer yer de gürgen ve akçaağaç gibi türler karışık olarak bulunmaktadır.
Sanayi
Muş ili, sanayileşme açısından geri durumdadır. Sanayinin gelişememesinin temel nedenleri; sermaye birikiminin yetersizliği, iklim koşullarının olumsuzluğu ve hammaddenin çok kısıtlı oluşudur. il genelinde halen 58 anonim şirket, 553 limited şirket, 23 kollektif şirket faaliyette bulunmaktadır.
İlimizin en büyük sanayi tesisi olan Muş Şeker Fabrikası, 1982 yılından beri faaliyettedir. Fabrikanın kapasitesi 3.352 ton/gün’dür. Fabrika, kampanya döneminde tam kapasite ile çalışmakta ve il ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.
İlde sanayinin gelişmesine önemli katkı sağlayacak olan, Muş Organize Sanayi Bölgesinin yapımına 2002 yılında başlanmıştır. 90 hektarlık alanda 56 fabrika kapasiteli olarak planlanan Organize Sanayi Bölgesinin fiziki gerçekleşmesi % 80 seviyesindedir.
Merkez İlçede 1995 den beri 100 işyeri kapasiteli bir küçük sanayi sitesi hizmet vermektedir. Merkezde biri 70, diğeri 43 işyeri kapasiteli, Bulanık İlçesinde 66 işyeri kapasiteli, Malazgirt İlçesinde ise 82 işyeri kapasiteli küçük sanayi sitesinin üstyapı çalışması (işyerleri) tamamlanmıştır. Malazgirt Küçük Sanayi Sitesinin altyapı çalışmaları tamamlanmış olup, Bulanık Küçük Sanayi Sitesinin altyapı çalışmaları devam etmektedir.
Ticaret
Muş’ta ticari hayat, genel olarak İl Merkezinde canlılığını korumaktadır. Ticari faaliyet kolları içinde; gıda, giyim, inşaat malzemeleri, dayanıklı tüketim malları, tarımsal ürünler, canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin alım ve satımı başta gelmektedir. İlde üretilip il dışına satılan bitkisel ürünlerden nohut ve fasulye ilk sırada yer almaktadır. Hayvancılık alanında ise canlı hayvan ticareti il ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır.
Çalışma Hayatı ve Sosyal Güvenlik
İş Kurumu :
İlde genellikle tarım ve hayvancılığa dayalı iş hayatının sonucu olarak, tarım mevsimi dışında, vasıfsız işçilikten başka bir çalışma biçimi bulunmamaktadır. Uzun süren kış mevsiminde işsizlik artmaktadır.
Bağ-Kur :
İlimiz genelinde 9.947 Bağ-Kur aktif sigortalısı mevcuttur. 1.104 kişi yaşlılık aylığı, 38 kişi malül aylığı, 737 kişi de ölüm aylığı almaktadır. Sigortalı ve yakınlarına toplam 18.340 adet sağlık karnesi verilmiştir. 2926 sayılı kanun kapsamında tarım sigortalısı sayısı ise 5.294’tür.
Sosyal Sigorta :
2004 Aralık sonu itibariyle kayıtlı kamu işveren sayısı 137, özel iş yeri sayısı ise 524’tür.Kayıtlı kamu sigortalı sayısı 5.138, özel iş yeri sigortalı sayısı ise 2.683’tür. Sigorta kapsamında sağlık yardımından yararlananların sayısı ise 5.213’tür.