Mevcut Japonca Dilbilgisi Kitaplarının Sorunları

Mevcut Japonca Dilbilgisi Kitaplarının Sorunları


Batı dillerindeki Japonca dilbilgisi kitaplarında bulunan bellibaşlı sorunları şöyle sıralayabiliriz:

1. Okura en kısa zamanda yeterli miktarda Nezaket Japoncası öğretme gayreti
2. Okuru karmaşık Japon yazısından uzak tutma gayreti
3. Gündelik hayatın gerektirdiği tümcelerin Japonca karşılığını verme gayreti

Ele aldığımız dil İspanlyolca gibi Latin kökenli bir dil olsaydı, İngilizce ile benzerliğinden dolayı (yazı benzerliği, gramer benzerliği, sözdizimi benzerliği) bu üç madde önemsiz olacaktı. Ancak, Japonca düşünme sürecinin büsbütün farklı olmasından dolayı, bu ilkelerin gözetilmesi Japonca'yı anlama ve öğrenmede ciddi sıkıntılar yaratmaktadır. Ne yazık ki mevcut İngilizce birçok dilbilgisi kitabı bu ilkelere göre yazılmıştır. Bunlar baştan sona kadar karmaşık kurallarla ve İngilizce ifadelerin Japonca çevirileriyle doludur. Sözkonusu kitaplarda Kanci yazı yoktur; oysa Japonya'ya gidenler bilir, tabela, menü ve haritaları okuyabilmek için biraz Kanci bilmek lazımdır. Bu kitapların yazarları peşin bir hükümle okurun Kanci yazısını öğrenemeyeceği yargısına varmıştır, ki bu kesinlikle doğru değildir. Esasında sorunun kaynağı, Japonca'yı kitabın yazıldığı dilin mantığıyla öğretmeye çalışmaktır. Daha ilk sayfada "Merhaba, benim adım Ahmet" tümcesinin Japoncası gösterilir. Oysa Japonca'da kendini tanıtmak için sadece "Ahmet'tir" demek yeterli. Okurdan habersiz birçok başka rasgele karar da alınmıştır. Örneğin bazı dilbilgisi kitapları, sözlük çekiminden önce öğretilmesinin anlamsız olmasına rağmen, ilkin nezaket çekimini öğretir. Şart olmadığı halde, genelde de kullanılmamasına rağmen, bütün tümcelerinde özne kullanan kitaplar da var. Oysa Japonca'da bazı bilgiler konuşmanın bağamından çıktığından, tümcelere dahil edilmez. Başka bir eksiklik de Japonca'nın temel düzenin nasıl işlediğinin gösterilmemesi. Birçok kitapta ilk sayfadan itibaren yararlı olabilecek ifadelere öncelik verilmiştir. Ne var ki, "Şunu söylemek istiyorsanız şu ifadeyi kullanın" tarzı metinler gereksiz yere karmaşıktır ve Japonca'nın temeline dair çok yetersiz bilgi içerir.
Bu sorunların çözümü Japonca'nın Japonların algıladığı haliyle anlatılmasında. Gerekli olabilecek ifadelerin Japonca karşılıklarını verme kaygısını bırakıp Japonca'nın mantığına odaklanmalı. Kuralları mantıklı bir sırada öğretmeli. kuralını anlamak için [A] kuralına ihtiyacınız varsa, bir kalıbı hemen öğretmiş olmak için önce 'yi vermemeli. Demek ki Japonların bakış açısından dilbilgisini öğretecek bir kaynağa ihtiyacımız var.

Japonların Gözünden Japonca Dilbilgisi Kılavuzu

Bu kılavuz Japonca'yı meydana getiren dilbilgisi yapıtaşlarını, Japonca'nın mantığna uygun, sistemli bir biçimde üst üste koymaya çalışmaktadır. İşe yarayacak kadar Japonca'yı (örneğin seyahat Japoncası) hızlıca öğrenmek için pratik bir kaynak olmayabilir. Buna karşın kuralları mantıklı bir biçimde ortaya koyup sağlam bir temel oluşturmaktatır. Japonca'yı ders kitaplarından öğrenenler konuların sıralaması ve sunumunda çok büyük farklar görebilir. Bu kılavuz, konuları İngilizce konuşanların mantığına uygun sırılamayla vererek İngilizce ve Japonca arasında yapay benzerlikler ortaya çıkarmayı hedeflemez. Tersine, kılavuzdaki örnekler (çevirileriyle beraber) düşüncelerin Japonca'da nasıl ifade edildiğini gösterir, açıklamalar da basit ve anlaşılırdır.
İlk başlarda, Japonca anlamlarını en uygun şekilde verebilmek için tüm örneklerin çevirileri sözcüğü sözcüğünedir. Bu çeviriler yer yer Türkçe anlatıma ters düşebilir. Burada amaç, Japonca düşünme sürecine dair bir önsezinin oluşmasına yardımcı olmak. Umarız ki, yaptığımız açıklamalarla örneklerin Japonca anlamlarını en doğru biçimde verebildik. Kılavuzun ortalarına doğru okur Japonca düşünüş tarzının artık yabancısı olmayacağından, çeviriler özgün tümcelere daha uzak ancak daha anlaşılır. Böylece daha ileri konulara odaklanmak mümkün oluyor.
Bir uyarı; sıfırdan dilbilgisi temelini inşa etmenin hayattaki her şey gibi avantajları ve dezavantajları vardır. Japonca'da en temel kavramlar aynı zamanda anlaşılması en zor olanlardır, en sık kullanılan sözcüklerin ise en çok özel kullanım hali vardır. Bu demektir ki Japonca'nın en zor kısmı en başta gelecektir. Çoğu dilgisi kitabı bu yaklaşımı benimsemez, çünkü Japonca'ya ilgisi olanları ürkütmek, yıldırmak istenmez. Gündelik yararlı ifadeleri hemen öğretmek için yama kurallar ve yutturmacalar vererek, en zor çekim kurallarına (özellikle geçmiş zaman çekimi) derinlemesine girmek ertelenir. Bazıları için bu yaklaşım yeğdir, ancak öğrenim sürecinde karışıklığa ve sorunlara yol açar çünkü bina çürük temel üzerine yapılış olur. Bizce zor kısımlar, ne olursa olsun, anlatılmalıdır. Bu baştan yapılırsa sonradan eklenen kuralların hazmedilmesi daha da kolay olacaktır. Yani yeni kurallar atılan temelin üzerine güzelce oturacaklardır. Japonca sözdizimi bakımından İngilizce'ye göre çok daha tutarlıdır (ve Türkçe'ye çok yakındır - ç.n.). En zor çekim kurallarını öğrendikten sonra geri kalan dilbilgisi kurallarının çoğu evvelce öğrenilenlere benzer zaten. Belki sadece farklı ifade ve bunların çeşitlemelerini yerinde kullanmak için bunların ayırt edilmesi ve akılda tutması zor olacak.
※Kılavuzun geri kalanına geçmeden önce, 「」 gibi yarım parantezlerin Japonca'da tırnak işaretini ifade ettiğini belirtelim

paylaşım için teşekkürler....