Kalkan Balığı Hakkında Bilgiler

SeLeN

Yönetici
Editör
#1
Sponsorlu Bağlantılar
Kalkan Balığı Hakkında Bilgi

Kalkanbalığı, kalkan olarak da bilinir, Pleuronectiformes (yassıbalıklar) takımının Scophthalmidae ve Bothidae familyaların­dan deniz balıklarının ortak adı. Bazı uz­manlar bu iki familyayı Scophthalminae ve Bothinae altfamilyaları olarak Bothidae fa­milyasında toplar. Kalkanbalıklannın vücudu takımın öbür üyeleri gibi iyice basıklaşmış ve oval ya da yuvarlakça bir biçim almıştır.
Gözler vücu­dun sol tarafında yer alır. Başın üstünden başlayan sırt yüzgeci üstten, başın hemen gerisinden başlayan anüs yüzgeci alttan kuyruk yüzgecine değin uzanır ve bazen her ikisi de kuyruk yüzgeciyle birleşir. Dipte yaşayan bu az hareketli balıklar genellikle küçük balıklar ve kabuklularla beslenir. Dibe yatan kör yanlan (gözlerin bulunma­dığı alt bölüm) beyaz ya da kirli beyaz, gözlü yanları genellikle esmer üstüne koyu lekelidir. Scophthalmidae familyasından ba­yağı kalkan (Psetta maxima) ile çivisiz kalkan (Scophthalmus rhombus), kalkanba­lıklannın en iyi bilinen türleridir. Türkiye sularında rastlanan öbür türler ise daha küçük yapılıdır.
Bayağı kalkanın vücudunda gerçek pullar yerine düğme biçimli kemik kabarcıklar vardır. Yalnız Karadeniz’de yaşayan P. m. maeotica alttüründe düğmeler göz ça­pından büyüktür ve vücudun her iki yanın­da da bulunur. Uzunlukları en çok 1 m, vücutları oldukça yuvarlaktır. Üreme mev­simleri mart ayından haziran ayına değin sürer. Eti en lezzetli balıklar arasında sayılan bu alttür aşırı avlanma sonucu giderek azalmış ve son yıllarda avı kısıtlan­mıştır. Aynı alttürün P. m. maeotica torosa formu Azak Denizinde yaşar. Akdeniz, Ege ve Marmara denizlerinde, ayrıca Fas’tan başlayarak Kuzey Kutup Dairesi’ne kadar Atlas Okyanusunun doğu kıyılarında yayılım gösteren P. m. maxima alttüründe düğ­meler küçüktür ve yalnız gözlü yanda bulunur. Bu alttürün de uzunluğu en çok 1 m dolayındadır. Bazı uzmanlar her iki alt türü, tür düzeyinde (P. maxima ve P. maeotica) sınıflandırmaktadırlar.
Çivisiz kalkanın vücu­du pullu, uzunluğu en çok 75 cm, gözlü yanı açık kahverengi zemin üstüne siyah lekelidir. Türkiye’yi çevreleyen tüm denizlerde ve Avrupa’nın batı kıyılannda yaşar. Scophthalmidae familyasının Türkiye sula- nnda bulunan öbür iki türünden Lepidor- hombus boscii oval biçimli, pulları kolay dökülen bir türdür. Sırt ve anüs yüzgeçleri­nin arka bölümlerinde ikişer iri siyah leke vardır. Uzunluğu 40 cm’ye ulaşabilir. Phrynorhombus regius türü en çok 20 cm uzunluğundadır. Gözlü yanında kuyruğa yakın siyah bir halka bulunur. Pulları kolay dökülmez.
Bothidae familyası 30 cins ve yaklaşık 200 türüyle çok daha geniş bir gruptur. Özellik­le tropik ve ılıman denizlerde yaşayan bu balıkların çoğu küçük ve daha oval yapılı­dır. Ama ABD’nin Atlas Okyanusu kıyıla­rında görülen Paralichthys dentatus türü 90 cm uzunluğa ulaşır. Bu tür gibi ticari değeri yüksek olan ve ağırlığı 20 kg’yi bulan P. brasiliensis, Atlas Okyanusunun Güney Amerika kıyılarında yaşar. Bu familyanın Türkiye sularında yaşayan en iri üyesi 45 cm uzunluğa erişebilen Bothus podas podas alttürüdür. Akdeniz ve Ege Denizinde yaşayan bu balıkların iki göz arası açık ve gözlü yanları pulludur. Gene aynı sularda yaşayan Arnoglossus rueppeli türünün uzunluğu en çok 15 cm’dir. Türki­ye’yi çevreleyen tüm sularda bulunan türler­den A. thori’mn uzunluğu en çok 25 cm ve sırt yüzgecinin ikinci ışını öbürlerinden uzundur. A. laterna’nin uzunluğu en çok 20 cm, A. kessleri türünün uzunluğu 10 cm dolayındadır.

 
Üst