Heavy Metal : Asla Sadece Müzik Değil *
Heavy Metal'in tarihini inceleyenlerin birçoğuna göre ilk ateş Black Sabbath ile yanmıştır. Sabbath'ın ilk albümünün 1970'te çıktığını hesaba katarsak ateşi yakan kıvılcımların 60'lı yılların sonunda parlamaya başladığını söylemek sanırım doğru olur.
60'lı yılların sonunda dünya büyük değişimlere gebeydi. Özellikle ABD'nin Vietnam Savaşı'na karşı gençlerin oluşturduğu büyük kitlesel tepkiler, 68 hareketinin ortaya çıkması, ABD ve SSCB arasındaki rekabetin sahasının dünyayıda aşarak uzaya taşması ve daha onlarca neden. Ortalıkta dolaşan nükleer savaş söylentileri... Dünyadaki, özellikle de üçüncü dünyadaki, gelir adaletsizliğinin, suç oranının, insan hakları ihlallerinin dayanılamaz hale gelmesi... Hepsi çeşitli patlamaların habercisiydi sanki.
Ve mevzubahis patlamalar da oldu. Birçok değisik alanda cereyan eden bu patlamalar müzik alanında da kendini göstermişti. Muziğin de yardımıyla varolan düzendeki bozukluklardan tutun da yaşamımızı oluşturan öğelerden hemen hepsi sorgulanmaya çalışılmış ve sorgulama sonucu bulunan yanlışlıklar da tüm çıplaklığıyla gözler önüne serilmeye başlanmıştı.
Heavy Metal kavramı bu şekilde ortaya çıktı. Ve ortaya çıkış şekline bir daha bakacak olursak HM'in sadece bir müzik türü olmaktan çok daha öte vasıflar taşıdığını da görebiliriz. Diğer müzik türlerinde olmayan turden bir protest ruh, diğer türlerdeki kokuşmuş romantizmin yerine yalın ve sert bir realizm ve tüm bu tepkileri de aynı yalınlık ve sertlik çerçevesinde ifade edebilecek türden bir RAW ve HEAVY sound... HM'in özü bariz bu şekilde oluştu. Black Sabbath War Pigs'i neden yaptı? Gerçek anlamda ilk HM parçalarından biri olarak War Pigs'i göstermek sanırım yanlış olmaz. Şu ana kadar bahsetmiş olduğumuz bütün nitelikleri içinde barındıran eşsiz bir eserdir çünkü o.
Black Sabbath'ı takiben birçok önemli grup daha çıktı 70'lerde. Ama HM adına asıl patlama 79 yılının sonlarında ve 1980 yılında yaşanacaktı ki ortaya çıkan bu dalga bugün New Wave Of British Heavy Metal olarak adlandırılmakta.
Yine soğuk savaşın yarattığı gerilimin en üst düzeye vurduğu bir zaman. Ayrıca İngiltere de o zamana kadar gelmis en muhafazakar hükümetlerden biri olan Thatcher hükümeti görev başında. Demokrasinin ve insan haklarının beşiklerinden sayılan bir ülkede kelle vergisi alacak kadar dengeleri bozmuş bir hükümet... Dolayısıyla çoğu çeşitli yerden tepkiler alacaktı. Yine dünya geneline bakılacak olursa iki süper güç arasında sürekli artan bir ivmeyle büyüyen gerilim, dinmek bilmeyen savaş çığlıkları... İnsanlar buna da tepki verecekti. 60'ların sonundaki şartlar 70'lerin sonuna gelindiğinde sanki daha bunalımlı bir hal almış ve daha büyük bir çıkmaza girmişti. Dolayısıyla verilecek tepki de on yıl öncesindekine göre daha sert ve şiddetli olmalıydı. NWOBHM da böylesine şartlar sonucu patlayıverdi zaten.
Tüm NWOBHM grupları saf bir protest ruha sahipti. Hepsi hemen her şarkısında dünyada olup bitmekte olan ne kadar yanlış varsa, ne kadar çarpıklık varsa, bunların hepsini ellerinden geldiğince anlatmaya çalışıyordu. Kimisi bunu hiçbir şekle sokmadan, gayet açık ve net bir şekilde söyleyerek yaparken kimisi ise şarkılarında doğaüstü imgelere yer vererek dolaylı bir anlatım yolunu seçiyordu.
Tabii ki HM'in sahip olduğu protest nitelikler çoğu kişiyi ve grubu rahatsız etmekte gecikmedi. Zaaflarından yararlandıkları sistemlerin eleştirilmesi, yaptıkları düzenbazlıkları göremeyen insanların uyanmaya çağırılması bu tip kişileri nasıl rahatsız etmesin ki!? Dolayısıyla HM'in, kurmuş oldukları çıkar ilişkileri için bir tehdit oluşturmaya başladığını gören bu kesimler, HM aleyhinde yaralayıcı girişimlerde bulunmakta tereddüt etmediler.
Öncelikle ise karalama kampanyalarıyla başladılar. HM gruplarının adeta ruh hastası denebilecek kişiler tarafından oluşturulduğu, bunların kan ve vahşet sevdalısı birer zavallı olmaktan öteye gidemediği ve gençliğe çok kötü birer örnek teşkil ettikleri türünden aşağılık ithamlarla HM'in üzerine gittiler.
Oysa ki HM'in amacı kana ve vahşete karşı bir sevda beslemek değil tam tersine dünyada zaten var olan kanı ve vahşeti insanların gözü önüne tüm çıplaklığıyla serebilmekti. Çünkü insanların yanlışları düzeltebilmesi için öncelikle hepsini net bir şekilde görmesi gerektiğine inanıyordu HM.
Karalama kampanyalarıyla da en fazla bir yere kadar gidilebileceğini ama bunun HM oluşumunu temelden sarsamayacağını anlayanlar bu sefer dıştan saldırmaktansa kaleyi içten fethedecek bir yöntem geliştirmeyi tercih ettiler. HM pop kültürünün içine çekilecek ve o kültürün bir parçası haline getirilecekti ve bunun yapılmasında da HM grubu olarak lanse edilen ama gerçekte HM ile pek de bir alakası olmayan birçok grup başrol oynayacaktı. HM içindeymiş gibi görünen birçok trend de bilinçli olarak bu grupların üreyebilmesi için yaratıldı zaten.
Yıllar geçtikçe bu doğrultuda birçok alt tür çıktı. Değişim maskesi altında sayısız grup türetildi. Hepsi protest ruhtan arındırılmış, imaj düşkünü gençlerin ilgisini çekebilmek için tonla zırva ve özenti şeklin içine sokulmuş, HM'in özünden uzaklaştırılmış ama düzenin uşağı plakçılık firmaları istedi diye sırtlarına HM etiketi yapıştırılmış, tonla mantar grup...
Amaç belliydi. HM'i insanlara farklı bir şekilde göstermek ve bu illuzyon sayesinde insanların HM'in aslını unutmalarını sağlamak. Dolayısıyla HM'in o sivri dilinden kurtulmak. Gözleri boyanmaya çalışılan kişilerin HM'in yardımıyla gözlerini açmasının önüne geçmek. Koyunların koyunluğunu baki kılıp, onları eskiden olduğu gibi yalan ve dolanlarla gütmeye devam etmek...
HM'in insanlara sunuluş şekli değistirilse de HM'in özü asla ve asla değişmez. Çünkü HM başlıkta da dediğim gibi asla sadece bir müzik değildir. Eline elektro gitarı alan metalci olmaz. Plak firmalarının yapıştırdığı sahte etiketlerle de olunmaz bu. HM'in özünde gerçekleri görmek vardır. Peşisıra da bu görülenleri sorgulamak. Sorgulama sonrasında da bir takm sonuçlara varmak ve varılan bu sonuçları da toplumun gözleri onune sermek... İşte HM'in özü ve bir HM grubunun yegane görevi. Sound bundan sonra gelir. Olayın sadece sound da bittiğini zannedenler maalesef HM ile doğru dürüst bir ilişki içinde olmayan kişilerdir. İş öncelikle şekilde değil düşüncede... En başta düşünceyi oluşturacaksın, daha sonra da bu düşünceyi en iyi şekilde ifade edebilecek soundu yaratacaksın. Zaten iş böyle olursa "sound nasıl olmalı" sorusu da kendiliğinden cevaplanmış olur.
Savunduğum düşünceyi örneklemek için şimdi çeşitli gruplardan örnek şarkılar yazmak istiyorum. Gerçek HM grupları tarafından üretilen gerçek HM şarkılarına çeşitli örnekler...
ACCEPT - Balls To The Wall
BLACK SABBATH - Sabbath Bloody Sabbath
DEMON - The Plague
DIO - We Rock
GRAVE DIGGER - Inquisition
HELLOWEEN - I Want Out
HOLOCAUST - Death Or Glory
JUDAS PRIEST - Breaking The Law
MOTORHEAD - Live To Win
OZZY - Crazy Train
QUEENSRYCHE - Revolution Calling
RAVEN - Don't Need Your Money
RUNNING WILD - Raise Your Fist
SAVAGE - Dirty Money
SAVATAGE - Agony And Ecstacy
SAXON - Never Surrender
TWISTED SISTER - We're Not Gonna Take It
TYGERS OF PAN TANG - Gangland
WARLOCK - East Meets West
WASP - Headless Children
Tum bunların üstüne HM'i en güzel şekilde tanımlayan objelerden biri olduğuna inandığım "Iron Maiden'in Sanctuary singleının kapak resmini" de örnek verecek olursam sanırım söylemek istediklerimin kafalarda daha iyi şekillenmesini sağlamış olurum. Hatırlayacak olursanız mevzubahis resimde Eddie, duvardaki bir Maiden posterini yırtmış olan dönemin başbakanı Margaret Thatcher'i bıçaklayarak öldürmüştür. HM'in ne denli protest bir yapıya sahip olduğunu göstermek için sadece bu örneği vermek bile yeterli olur sanırım.
HM değişmez, değiştirilemez. Dünyada insanların hayatlarını karartma pahasına genellikle maddi çıkarlar uğruna oynanan kirli oyunlar yok olmadıkça ve daha da kötüsü insanlar bunların farkına varmakta zorlandıkça da HM varolmaya devam eder. Ancak insanlar gözleri önüne sürülen birçok sahte örnek arasından doğruyu ne şekilde seçer bu da tartışılır. Günümüzde gelinen nokta maalesef çoğunluğun oyuna geldiğini ve sahte örneklerin peşinden giderek HM'in özünden uzaklaştığını göstermekte.
Bütün bunları göz önüne alınca, bugün ortada iki çeşit metal türü olduğunu görüyoruz: Birincisi, köklerine sadık ve bu sadakat sayesinde hala o asil HM tavrına ve duruşuna sahip olan grupların ortaya koyduğu tür: adıyla, şanıyla, sadece ve sadece HEAVY METAL! İkincisi ise, sömürü düzeninin, kendisinin hiç de işine gelmeyen şeyler üreten Heavy Metal'i sulandırmak ve bulandırmak amacıyla ortaya çıkardığı trendlerin ürünü olan veya zamanla bir şekilde bu trendlerin içine çekilen grupların ortaya koyduğu tür. Bunun da ismini tahmin etmek, şu sözü hatırlayınca zor olmasa gerek: There are two kinds of metal - Heavy Metal and Bullshit!
Benzer ayrımı yapmak için "It rocks or not" sözünü kullanmak da fayda sağlar. Neyin "it rocks", neyin de "it doesn't rock" başlığı altına konabileceği, yukarda öz bir biçimde anlatılmaktadır..
